Vikan - 06.04.1967, Blaðsíða 28

DAIIBI FORSETA
mjög útbreidd, liafði liún alla leiðina frá Dallas verið í óða
önn að skipuleggja skrúðgöngur fyrir jarðarförina. Pað var
sagt að flugvélin liefði ekki verið fyrr komin á loft en liún
hyrjaði á því.
Assoeiated Press gaf út eftirfarandi tilkynningu: „Frá
sjúkrahúsinu hringdi hún í listamanninn William Walton
og bað hann finna bók, sem var í álcveðinni liillu í bókasafni
Ilvíta hússins og liafði inni að halda uppdrætti og ljósmynd-
ir af Ahraham Lincoln á líkhörunum.“ Hún talaði ekki við
Walton, enda var engin slik hók til. „Fyrstu löngu nóttina
á Bethesda-sjúkrahúsið,“ skrifaði Life, lagði hún fram
margar furðu nákvæmar áætlanir og ákvarðanir. Margar
þeirra liafði hún úr sögunni, en aðrar koniu heint frá lienni
sjálfri......Hún mundi liversu mikinn áhuga eiginmað-
ur hennar hafði sýnt á lúnum sérþjálfuðu skæruliðssveit-
um, sem hann hafði sent til frumskóganna í Víetnam.
Hún spurði: „Gætu skærusveitirnar ekki átl aðild að heið-
ursverðinum?“
Hún mundi ekki eftir þessum sérstaka áhuga éiginmanns
sins á skærusveitunum og spurði því engrar slíkrar spurn-
ingar. Það eina, sem hún lagði til þeirra mála á sjúkrahús-
inu, var að vísa á leiðsöguhók Hvíta hússins, en i henni
mundi hún að var mynd, sem sýndi Lineoln á líkbörunum.
Sá meðlimur Kennedyfjölskyldunnar, sem tók að sér
stjórnina í turníhúðinni, var dómsmálaráðherrann. Það var
hann, sem hringdi varðandi líkbörurnar. Hann óskaði eftir
fulltrúa frá skærusveitunum. Hann fór fram á það að per-
sónulegir eignarmunir forsetans yrðu færðir úr vesturálm-
unni, svo að Jackie sæi þá ekki og kæmist i geðsliræringu.
Hann var líka áhyrgur fyrir ljóðinu við söng flotans, sem
átli eftir að óma i eyrum þjóðarinnar löngu eftir að lofræð-
urnar við jarðarförina voru glejrmdar.
Um horð i flugvélinni liafði Jacqueline sýnt undraverðan
þrótt, sem hún álti aftur eftir að sýna eftir að komið ver heim
á Pennsylvania Avenue, en nóttina rnilli tuttugasta og ann-
ars og luttugasta og þriðja nóvemhers var það Robert Kenne-
dy, sem réði ríkjum á Bethesda.
I Hvíta húsinu vakti Angie Duke hjá utanrikisráðuneytinu
liógværlega máls á þeim möguleika, að jarðarförin yrði ekki
kirkjuleg. Hann henti á þá staðreynd, að forsetinn hefði verið
Idynntur aðskilnaði ríkis og kirkju, og „ég geri ráð fyrir að
hann hefði óskað eftir athöfn í Hvíta húsinu.“ Duke var ekki
alvara. Hann var sjálfur kaþólikki og vissi, að þetta var
óhugsandi. Tilgangur hans var að koma af stað alvarleg-
um rökræðum um málið, og það tókst honum eins og hezt
varð á kosið. Ilann hélt áfram að henda á þá kosti, sem
fylgdu útfararathöfn, sem færi ekki fram samkvæmt sið-
um neins ákveðins trúarflokks, unz hann var farinn að
minna á Únítara í málflutningi. Því fleira sem liann sagði,
þeim mun meira reigði Sargent Shriver hnakkann. Að lok-
um tók Sarge fram í fyrir honum. Hann sagði strengdri
röddu: „Fjölskyldan lætur veraldlega jarðarför ekki við-
gangast.“
Duke hafði vakið andúð, en hann hafði náð tilgangi snum.
„Þegar hann stakk upp á jarðarfararathöfn í Hvíta húsinu“,
sagði Shriver síðar, „gerði ég mér ljóst að við yrðum að
láta flytja messu fyrir Jack, og ég sá að það væri óviðeigandi
að flytja messu í Hvíta húsinu.“ Þar eð 1960 hafði verið
dregin skörp markalína milli þess, sem Guðs var, og hins,
sem keisaranum tilheyrði, var aðstoðarmönnum Kennedys
þetta miklu hetur ljóst en ráðunautum nokkurs forseta af
mótmælendatrú liefði verið. Það varð að jarða John Kennedv
sem kaþólikka liæfði. En hann hafði líka verið þjóðarleið-
togi allra Bandaríkjamanna, svo að Shriver pantaði tvo
bænastóla í austurherhergið, ætlaða kenriimönnum frá öll-
um trúarflokkum, þar á meðal þeim grísk-orþódoxa. Honum
til furðu tók Ted Clifton þá lil máls og npplýsti að guðs-
mennirnir væru þegar mættir — komnir til hússins og reiðu-
búnir til knéfalls. Klerkar frá öllum trúarf-lokkum höfðu
hringt og boðið sig fram lil hæna. Þeir höfðu allir lesið
Houston-yfirlýsingu Kennedys og skildu afstöðu hans full-
komlega. Þeir hugsuðu ekki til lians sem kaþólsks forseta,
heldur forseta Bandaríkjanna, og liver þeirra um sig vildi
hiðja sinn guð fyrir forseta sinum. í augum Bills Walton
voru þeir „viðfelldnir, góðviljaðir og nærgætnir menn, sem
reyndu að vera ekki fyrir og vissu ekki alveg hvað gera
skyldi, því að ennþá var sá ókominn, sem þeir ætluðu að
hiðja fyrir.“ f rauninni var korna þeirra ein út af fyrir sig
merkilegt atriði. Áhrif Jolins Kennedy voru ekki enn þrot-
in. Liðinn hafði hann komið á þingi með öllum kristnum
trúarflokkum.
Dómsmálaráðherrann varð óþolinmóður. Klukkan tíu
hafði Godfrey McHugh fullvissað hann um, að þau yrðu
reiðuhúin til brottfarar af sjúkrahúsinu um miðnætti, en
um miðnætti hafði líksmurningin jafnvel ekki hafizt enn.
Meðan á biðinni stóð, höfðu nokkrir viðstaddra rifið sig upp
úr sljóleikanum, seni til þessa hafði gagntekið ])á. Jean
Smith sagði George Tliomas að sækja ujpþáhaldsföt og hindi
forsetans lil Hvíta hússins, og liann lagði þegar af stað eftii1
þeim ásamt tveimur öryggisvörðum. Ken 0‘Donnell afhenti
Boh Kennedy vasabók forsetans. Þá sagði Ken fastmæltur:
„Jackie, ég ætla að ná í liringinn fyrir þig.“ Þetta hafði sótt
á liug hans síðan hann ýfirgaf Parkland-sjúkrahús.
Niðri í likhúsinu talaði hann við dr. George Burkley, sem
losaði hringinn og stikaði af stað með hann framhjá 0‘Ðonn-
ell. Á seytjándu hæð gaf Burkley dómsmálaráðherranum eft-
irfarandi skýringu: „Ég ætla að fá henni hann sjálfur, svo
að ég sé viss um að hún fái hann.“ Boh Kennedv vék til hlið-
ar, og inni i litla svefnherberginu aflienti líflæknir forsetans
ekkju hans hringinn og reyndi að koma orðum að sálarkvöl
sinni.
Staði-ejaidin var sú, að hann hafði aldrei verið viss um að-
stöðu sína i þjónustu Kennedyhjónanna. I hlöðunum liafði
dr. Janel Travell alltaf skyggt á hann, og dr. Burkley, sem
var úr sjóhernum, hafði stundum virzt smásmugulegur og
mjög haldinn þeim ríg, sem oft hregður fyrir milli marina
úr hinum ýmsu greinum Bandaríkjahers. Vorið áður hafði
Robert Kennedy og Lyndon Johnson — gerólíkir menn,
sem gerðu sitt ítrasta til að komast hjá árekstrum. En
stundum sárnaði þeim hvorum við annan.
28 VIKAN 14- tbl-