Vikan - 07.08.1969, Blaðsíða 47

þar niður og kveikti á sjónvarpinu.
Hann vissi sem var, að þegar hann
kæmi heim að kvöldi væri ég þar
enn.
Þegar svona hafði gengið í
nokkrar vikur, fór ég að vakna grát-
andi á morgnana. Eg dró sængina
upp fyrir höfuð, og reyndi að loka
mig inni í mínum eigin myrka
heimi. Ef ég átti að sitja upprétt,
þýddi það að ég varð að taka
ákvarðanir, og ég var ekki einu
sinni fær um að taka þá fyrstu.
Jim grátbað mig að segja sér hvað
væri að. A endanum lét ég undan,
og játaði að ég gæti ekki ákveðið
hvaða kjól ég ætti að fara í. Hann
opnaði klæðaskápinn, tók út kjól
og sagði blíðlega: „Farðu í þennan
hérna."
Ég er viss um að fjölskylda mín
gat ekki skilið hegðun mína, en
þau spurðu mig aldrei neinna
spurninga. Og ef ég reyndi að gera
eitthvað við húsverkin, sem var
ekki mikið annað en að þvælast
fyrir, réttu þau mér þolinmóða
hjálparhönd. Leanne hjálpaði mér
við að leggja á borð, á meðan hún
barðist við að elda matinn. Craig,
sem er hljóður og tilfinninganæm-
ur, átti það til að leiða mig að
glugganum og tala um snjóinn eða
fuglana sem léku sér í trjánum.
Mark hjálpaði til við uppþvottinn án
þess að vera svo mikið sem beðinn
um það, og ef Tammy fann mig
sitjandi með hendur í skauti mér,
las hún upphátt fyrir mig, í stað
þess að biðja mig að lesa fyrir sig.
Þegar Jim kom svo þreyttur heim
frá vinnu, stytti hann sér stundir
með því að spila við mig, og var
sifellt að minna mig á að nú átti
ég að gera.
Jafnskjótt og mér tókst að vinna
bug á einni þrautinni, virtist önnur
vera komin , hennar stað. Nú var
ég hrædd að vera ein. Ég ráfaði
um tómt húsið, og langaði mest að
fela mig bak við húsgögnin og
hylja andlitið í höndum mér. Ég
reyndi að lesa, en skildi ekki eitt
einasta orð. Ég reyndi að prjóna en
gat það ekki heldur. Þetta gekk
jafnvel svo langt, að ég var farin
að láta börnin vera heima, eitt og
eitt í einu, í stað þess að láta þau
fara í skólann. Það var alltaf auð-
velt að sannfæra sig um að þau
hefðu kvef, rétt til að friða sam-
vizkuna. Ég lét þau sitja á gólfinu
við hliðina á mér, og hélt þétt í
höndina á því sem heima var (. það
og það skiptið.
Nærvera Tammy litlu var ávallt
nóg til að róa mig, og Mark, sem
var alltaf fyrstur á fætur á morgn-
ana, fór að vakna enn fyrr, svo við
gætum setið saman og beðið dags-
birtunnar.
Hvorki Jim né börnin virtust
nokkurn tíma skammast sín fyrir
veikindi mín. Þau töluðu um þau
rétt eins og ég væri fótbrotin. En
vinir okkar virtust tregir að hringja;
voru sennilega hræddir um að
hrökkva myndi út úr þeim eitthvað
eins og: „Þvílik þvæla," eða „Þú
ert nú eitthvað skrýtin." En nú var
ég farin að skilja sjúkdóm minn. Ég
átti við andleg og tilfinningaleg
vandamál að stríða, en ég var ekki
vitlaus. Ég hafði hlotið meðferð í
sjúkrahúsi en hafði ekki verið sett
á vitlausraspítala. Þar sem ég gerði
mér grein fyrir hve þvinguð þau
voru, fór ég að kalla sjálfa mig
„Skrýtnu Nancy", og var verðlaun-
uð með fagnaðarbrosi þegar þau
skildu að ég var ekki viðkvæm ef
talið barst að taugaáfallinu sem ég
hafði fengið. Og ég þarfnaðist sam-
gleði þeirra og félagsskapar jafn
mikið og afturbata míns.
Ég var orðin nógu góð til að geta
keyrt, en Leanne fór með mér hvert
sem ég fór. Ef við fórum í sjálfvirkt
þvottahús og hún tók eftir að ég
hikaði, aðgreindi hún þvottinn og
sagði mér í hvaða vél hvert stykki
ætti að fara. Nýlenduvörukaup var
það erfiðasta sem ég gerði: þau
stóðu saman af endalausum ákvörð-
unum. Hvað átti ég að kaupa af
þessu og hvað af hinu. Leanne tók
af skarið: „Nú kaupum við kjúkl-
ing, spaghetti og hakk. Þú hefur
körfuna, mamma, og ég set í hana
það sem við þurfum."
Hún hvatti mig til að lesa. A
bókasafninu hjálpaði hún mér að
velja bækur sem hún sjálf hafði
lesið. Og mér til mikillar ánægju
komst ég að því, að ég gat fest
hugann við einfalda atburðarás
þeirra. En mest þakklát var ég fyrir
það, að ég gat tekið þátt í gleði
og sorgum sögupersónanna.
Þegar ég spurði: „Hve langt er
þangað til ég verð orðin góð?"
svaraði læknirinn: „Sex mánuðir og
allt upp í ár." Þessir sex mánuðir
voru senn á enda, en ég var enn
hnípin, ófær um að taka ákvarðan-
ir, grátandi að ástæðulausu í tima
og ótíma og ófær um að sætta mig
við eitthvað nýtt. Hvernig gæti ég
verið orðin góð á svo skömmum
tíma sem eftir var? Átti ég kannske
eftir ár í viðbót? Nei, ég gæti það
bara ekki.
Ég fór að tala við annað fólk sem
hafði átt við sömu erfiðleika að
stríða, og komst að raun um að það
fólk skildi hvernig mér leið. Ég gat
lesið út úr andlitum þeirra, að þau
voru ekki aðeins að reyna að skilja:
þau skildu. Þau höfðu átt í sama
stríði og ég. Ein vinkona mín á
spítalanum, sem hafði fengið tauga-
áfall réttu ári áður, sagði við mig:
„Já, ég gerði nákvæmlega það
sama. Þú ert einungis á leið í gegn-
um þetta allt saman, og á endanum
verður þú jafn góð og fyrr. Þetta
eru allt saman skref í áttina." Svo
hló hún: „Finnst þér ekki alveg
ægilegt að gera nýlenduvöruinn-
kaup?" Ég samsinnti og hló með
henni.
Ég var ekki stök lengur. Aðrir
höfðu staðið í sama stappi og ég
og náð sér, svo hvers vegna gæti
ég það ekki líka? Ég hætti að hugsa
um næsta mánuð en fór að einbeita
mér að daglegum bata. Og ég
reyndi að vera ekki mjög vonsvik-
in þegar sex mánuðir höfðu liðið
og ekkert kraftaverk hafði átt sér
stað.
Ég lagði allt mitt i hendurnar á
sálfræðingnum. Til að byrja með,
átti ég erfitt með að tjá mig og ég
þagði yfir því sem ég óttaðist að
hann yrði óánægður með. Tvisvar
í viku fór ég til hans og var aldrei
eins. Stundum öskraði ég á hann í
örvæntingu, eða þá að ég grét
hljóðlega í von um meðaumkun. En
fljótlega lærði ég það, að hann var
ekki neinn dómari. Andlit hans var
sviplaust, hann hlustaði bara. Hann
var læknirinn sem var að leita að
ástæðu sjúkdómsins — svo var það
hans að gefa góð ráð. Það tók ótelj-
andi klukkustundir af þolinmæði,
þar sem hann bara hlustaði á mig.
En hann gat og vildi hjálpa mér,
bara ef ég vildi hjálpa mér sjálf.
Vonir mínar ruku upp úr öllu
valdi þegar ég var ágæt í tvo eða
þrjá daga í einu og ég sagði við
sjálfa mig: „Enga hnípni. Slæm líð-
an er hérmeð óþekkt." En kannske
strax daginn eftir rankaði ég við
mér úti í horni í einhverri verzlun
og stóð þar, unz einhver kunningi
sem átti leið hjá sá aumur á mér
og hjálpaði mér að verzla og svo
út í bíl. Það var alveg eins og ég
væri að byrja aftur á byrjuninni.
Framfarirnar voru svo hægar, að
mig langaði mest til að stappa fót-
unum í gólfið — eða jafnvel gefast
upp. En þá kom Jim til sögunnar
og sagði blíðlega: „Þú verður að
ná þér sjálf. Við getum hjálpað til,
en þú verður að taka af skarið."
Senn er árið á enda. Ég á enn
erfitt ef mikið er að gera, en ef ég
einbeiti mér að einu í einu gengur
allt vel. Ég á heldur bágt með að
taka á móti gestum, en ég get séð
um að griIl-steikja fyrir fjölskyld-
una úti í garði. Ég þarf ekki mikið
til að fara úr sambandi, en ég reyni
að gleyma með þvf að lesa i eina
klukkustund á dag, eða eyða
morgnunum úti í garði og virða
fyrir mér fegurð blómanna hvers
um sig. Og ég hef lært á þessu
eina ári mikið um kærleika, blíðu
og þolinmæði mannanna. En það
sem mér finnst mikilvægast, er að
ég er loks að komast að einhverju
um sjálfa mig.
Gæti mér hafa farið svo mikið
fram án barnanna minna sem gerðu
sér far um að skilja og umbera
langt fram yfir aldur sinn og
broska? Hvar væri ég stödd án
þekkingar og einbeitingar sálfræð-
ingsins míns? Og hefði ég nokkurn
tíma getað náð mér svo sem raun
ber vitni án öryggis faðmlaga
mannsins míns og uppörvandi
blíðuvrða hans? Ég held ekki. Nú
bið ég þess heitast, að þau verði
öll þar sem ég get náð til þeirra —
þessi síðustu skref til fullkomins
bata. ☆
Hann horfði beint í
augu mín, þegar hann
tók loks ákvörðun:
— Þetta eru tilfinning-
ar þínar. Þú gerir þér
grein fyrir, að þú átt
við vandamál að stríða,
en þú veizt ekki
hvenrig þú átt að
bregðast við þeim ...
32. tbi. vikan 47