Vikan - 14.01.1971, Blaðsíða 11

Ijósi, heldur elektrónum. Ekkert
gerðist: engin lífræn sambönd
mynduðust. Vísindamaðurinn gerði
tilraunina heyrinkunna í tímarit-
inu Science.
En af einhverri ástæðu hafði
hann gleymt orðum Oparíns um
að frum-gufuhvolfið hefði ekki
fyrst og fremst verið úr súrefni.
Nóbelsmaðurinn Harold Urey las
greinina og varð svo reiður yfir
þessum klaufaskap af hálfu vís-
indamanns, að hann skrifaði
bandarísku vísindaakademíunni
varðandi málið og bað einn nem-
enda sinna, Stanley Miller að nafni,
að gera tilraunina aftur og á réttan
hátt.
r
Miller blandaði metani, ammoni-
aki og vatni í lokaðan glerbrúsa
og hleypti í hann elektrónum. Leið
þá ekki á löngu áður en í Ijós
komu margar amínósýrur og fleiri
lífræn sambönd. Oparín hafði haft
á réttu að standa.
„Það getur dugaS
að öskra“
— Sjálf tilraunin er mjög ein-
föld, segir doktor Ponnamperuma.
— Það hefur sýnt sig að gera má
næstum hvað sem er með blönd-
una í Miller-flöskunni — það verða
alltaf til í henni amlnósýrur, nú-
kleótíður og margt annað. Fylli
maður brúsa með frum-andrúms-
lofti og aki honum um kring í
rannsóknarstofunni, myndast líf-
ræn efni. Ég held meira að segja
að það dugi að æpa á brúsann
smástund. Meginatriðið er að ein-
hverskonar orka komi til.
Höfum rigndi
Jörðin myndaðist fyrir fjórum
milljörðum ára úr geysimiklu skýi
úr gasi, ryki og möl. í fyrstu var
þetta allt einn óskapnaður, hvorki
voru meginlönd eða höf, yfirborð
jarðarinnar var ákaflega heitt og
allt ( molum af völdum steina,
sem dundu á henni utan úr geimn-
um. Stórir fiákar af yfirborðinu
voru svo bráðnir að þyngstu efnin
— til dæmis járn og nikkel — sigu
inn að iðrum jarðar, en léttari berg-
tegundir söfnuðust saman í jarð-
skorpunni. Eftir hundrað milljónir
r
ára — eða meira — kom svo hið
sannsögulega syndaflóð. Höfunum
rigndi niður á Jörðina þegar hit-
inn var kominn undir suðumark
vatnsins, og varð þá til gufuhvolf
úr metani, ammoníaki, köfnunar-
efni og vatnsefni. Vatnsefnið guf-
aði fljótlega út í geiminn, og eftir
varð þesskonar „andrúmsloft" sem
í tilraunaskyni er búið til í Miller-
flöskunum.
Jörðin varð raunar ein feikna-
mikil Miller-flaska. Hinir útfjólu-
bláu (og hættulegu) geislar sólar-
innar komust allt niður að yfirborði
(nú komast þeir ekki svo langt fyr-
ir súrefninu, sem drekkur þá í sig)
og lögðu til þá orku, sem þurfti
til að mynda lífræn sambönd. Haf-
ið varð útþynnt upplausn af ein-
mitt þeim efnum, sem eru undir-
stöður lífsins. A lokaðri hafsvæð-
Framhald á bls. 49.
INÆSTU VIKU:
VIÐERUMEKKIEINIALHEIMINUM
2. tbi. VIKAN 11