Vikan - 06.07.1972, Blaðsíða 18

Hvernig er þaö meö eiginmanninn, sem ,,sér fyrir” heimiiinu, finnst honum
hann fleygja peningum i konu slna? t þessu greinarkorni veröur ekki rætt
um jafnrétti kynjanna, heidur þaö ástand sem skapast, þegar heimiiis-
faöirinn einn vinnur fyrir heimiiinu og konan er heima, eöa hefir smástarf
utan heimilis, um launaseöilinn og hvaö er mitt og hvaö er þitt, um afstööu
fyrirvinnunnar til þeirra sem hann eöa hún hefir á framfærislnu.
Hvernig á aö haga fjármálum heimillslns?
Hvaö er sameiginlegur kassi? Hefir húsmóöirin þaö á tilfinningunni aö hún
lifi á tekjum mannsins og aö starf hennar sé vanmetiö?
Fyrirlesari einn i Noregi gekk
fyrir skömmu alveg fram af á-
heyrendum slnum meö þvi aö
segja I ræöu: „Flestar vændis-
konur er aö finna meöal viröu-
legra húsmæöra. Eiginmenn
þeirra þræla allan daginn, seint
og snemma, fjölskyldulif er lltiö,
þeir hafa ekki tlma til aö njóta
þess, en frúrnar gera skyldu sína
I rúminu og kvitta þar meö fyrir
peningaupphæöinni sem þær fá til
heimilisins.”
Þetta eru stór orö, en þarna er
samt aö finna brodd, sem svo
sannarlega getur stungið illilega,
þegar talaö er um peningamálin.
Þau geta'orðið mörgum erfið, ef
ekki er litið á þau frá skyn-
samlegu sjónarmiði.
Eiginmaður segir kannske: -
Ég þræla og púla langt fram á
kvöld, til aö skaffa nægilegt fé til
heimilisþarfa, en þá er llka hart
aö fá ekki annaö en nöldur og geð-
vonzku frá konunni, vegna þess
aö ég sé aldrei heima. Hún
verður þó aö hafa hugfast aö hún
lifir af mlnum peningum!
Flest okkar brosa, þegar við
heyrum einhvern tala svo
djarflega og viö trúum tæplega á
sllkar skrípamyndir. En getur
þaö veriö aö til séu þeir menn sem
hugsa og tala á þennan hátt? Eru
erilsöm störf húsmóðurinnar,
sem ekki vinnur neitt úti, svo
vanmetin? Eru til þeir menn,
sem láta konuna slna hafa það á
tjlfinningunni aö hún lifi af ein-
hverju náöarbrauöi? Norska
blaðið Alle Kvinner hafði nýlega
viötöl við 20 „heimakonur”,
valdar af handahófi og 12 af
þessum tuttugu viðurkenndu að
eiginmenn þeirra bentu þeim oft
á að þær lifðu af „hans
peningum”.
Húsmóöurstarfiö ekki virt aö
verðleikum.
Flestar þessar konur sögðu aö
húsmóöurstörfin væru ekki metin
aö verðleikum. Þaö er margt
sem bendir til þess að þetta sé
íétt, þótt margir af hinum háu
herrum myndu örugglega ekki
vilja skipta um störf.
Hvernig haga þá hjónin, þar
sem maöurinr. er eina fyrir-
vinnan peningamálum sínum?
Hafa þau ákveönar reglur? Hafa
þau jafnmikla vasapeninga?
Stingur maöurinn einhverju
undan, sem honum finnst sjálf-
sagt, vegna þess aö þetta séu
„hans peningar”?
Þessum spurningum er vand-
svaraö, þar sem ekki liggja fyrir
neinar skýrslur um þau mál. Það
er aðeins hægt að fara lauslega
eftir áliti einstaklinga, þar sem
hagskýrslur fjalla yfirleitt ekki
um þessi mál.
Blaðið fékk þvi fern hjón, sem
öll eiga það sammerkt að
eiginmaðurinn vinnur einn fyrir
mánaöarlaunum, en konan
vinnur aðeins heimilisstörf, til að
koma saman og ræöa þetta
vandamál sameiginlega. Nöfnin,
Moe, Hansen, Winge, Haland
eru valin af handahófi.
HerraMoe: Hjá okkur eru allir
peningar „lagðir á borðiö” og við
höldum búreikning, leggjum I
byrjun mánaðar til hliöar þaö
sem þarf til heimilishaldsins.
Tekjur mínar leyfa ekki mikil
frávik, en viö skiptum þeim
krónum, sem afgangs eru, á milli
okkar.
Frú Moe: Já, maðurinn minn
hefur á réttu að standa aö
reglurnar eru i lagi hjá okkur. En
mig langar til aö minnast á vasa-
peningana. Ég geri aldrei neitt
veöur <út af þeim, þvi aö mér
finnst ekki ástæöa til að leita uppi
deiluefni, en mig langar til aö
minna þig á, góöi minn, aö þú
reykir einn pakka, tuttugu
slgarettur daglega og það reiknar
þú ekki með I þinum vasa-
peningum, þaö heyrir til
daglegum þörfum. Ég reyki ekki
og þaö sem ég fæ I eigin vasa, fer
venjulega fyrir einhverju
sameiginlegu. Þetta er auðvitaö
ekkert stórmál, en ég er hrædd
um aö fleiri eiginmenn hafi
þennan hugsunarhátt.
Herra Hansen: Tekjur mínar
hrökkva, þvl mibur, ekki fyrir
daglegum þörfum, svo ég verö að
vinna eftirvinnu, sem að sjálf-
sögöu gengur út yfir fjölskyldu-
lifiö. Þaö verða fáar fristundir og
ég er oftast of þreyttur til aö vera
skemmtilegur, þegar ég kem
heim.
Frú Hanscn: Og þegar þú ert fúll,
fæ ég lika aö heyra það aö þú sért
aö gefast upp á vinnunni. Ég hefi
stundum á tilfinningunni aö ég
fari illa meö fé mannsins míns, en
get ekki komið auga á hvar ég
á aö spara. Viö höldum nák-
væman búreikning.
Herra Hansen: Við eigum llklega
margt sammerkt með öörum
hjónum. Ég veit aö við eigum
jafna hlutdeild I tekjum mínum
og aö konan mln vinnur sann-
arlega fyrir sér. Ég veit llka að
hún fer ekki illa meö peninga. En
stundum er ég svo þreyttur og þá
segi ég ýmislegt, sem ég vildi
ekki hafa sagt, en þaö er auðvitaö
sjálfsmeðaumkun.
Frú Hansen: Ég held þaö hefði
verib skynsamlegra að ég heföi
fengið.mér einhverja vinnu, svo
maðurinn minn væri ekki nauð-
beygöur til að hafa svona langan
vinnudag. En hann vildi þaö ekki,
barnanna vegna.
Frú Winge: Ég er hrædd um aö
margar konur hafi þaö á tilfinn-
ingunni að þær lifi af peningum
mannsins slns og eigi aö vera
þakklátar fyrir þaö. Þaö er oröiö
svo algengt aö hjónin vinni bæöi
úti og aö sameiginlegar tekjur
séu svo lika notaöar sameigin-
lega, en þvl miöur eru ekki allir
eiginmenn sem sætta sig viö þaö.
Á okkar heimili eru engin deilu-
mál út af tekjunum, viö höldum
búreikning og ég heyri aldrei
talaö um „mina peninga og
þlna”, en ég á vinkonur, sem
segjast hafa minnimáttarkennd
vegna þess aö þær „lifi á tekjum
mannsins”.
Herra Winge: Or því aö við
erum farin aö tala um „aðra”
menn megum viö ekki gleyma þvi
aö þaö eru til margar húsmæður,
sem eru svo óvitrar aö þær
krefjast of mikils og neyöa þannig
manninn sinn til aö leggja á sig
alltof mikla vinnu. Með öörum
orðum: stundum finnst mér
maðurinn hafi ástæöu til aö slá I
borðið og minna á aö þaö séu
„hans peningar” og aö hann veröi
aö strita fy-rir hverri krónu. Þaö
er ekki þar meb sagt aö hann sé
blindur fyrir þvi að konan leggi
sitt af mörkum.
Frú Winge: Þar komum viö inn á
misræmi yfirleitt milli hjóna, en
ef sambúðin er góö og innileg,
munu fjármálin leysast af sjálfu
sér. Þaðheldégaðminnsta kosti.
Eigingirni frá öörum hvorum
aöilanum skapar alltaf einhver
vandræði I heimilislifinu.
Frú Haland: Ég hefi alltaf haft
þaö á tilfinningunni aö ég lifi af
einhverju náðarbrauöi. Ég hefi
ekki hugmynd um hve miklar
tekjur maðurinn minn hefur.
Hann skammtar mér fé til
húshaldsins, án þess aö vilja ræða
um tekjur sinar yfirleitt. Hvaö
hann gerir við þaö sem afgangs
er, hefi ég ekki hugmynd um.
Herra Haland: Þetta er nú
svolltiö djúpt tekið I árinni. Ég
álít að nauösynlegt sé aö hafa gát
á fjárhagnum og ég álit aö ég hafi
meira vit á þvi en mín elskulega
eiginkona, sem annars er svo
ágæt.
Frú Haland: En hver er það svo
sem fær þessa skitnu húshalds-
peninga til aö hrökkva til? Og
hver er það sem aldrei kaupir
neitt handa sjálfri sér? Og hver
er það sem nöldrar ef þeir hrökk-
va ekki til?
Hcrra Haland: Þetta er nú of
mikið einkamál til aö ræða þaö
hér.
Þetta er að sjálfsögöu aöeins
lltiö sýnishorn af afstööu hjóna til
peningamálanna og þannig sett
upp aö hin óliku sjónarmið komi
fram.
Og reyndar erum viö litlu nær,
en samt getur þetta oröið svolitið
umhugsunarefni: Hvernig eigum
viö aö haga fjármálum
heimilanna?
Þaö er aö minnsta kosti ljóst aö
þetta „mitt eöa þitt” sjónarmiö
getur orðið hættulegt hjóna-
bandinu. Þaö getur llka veriö að
eitthvaö sé rotið viö sambúöina á
öðrum sviöum. Það ákjósan-
legasta hlýtur aö vera aö allar
tekjur séu lagftar á borðiö og að
samkomulag sé um hvernig þeim
veröi bezt variö allri
fjölskyldunni til heilla. Fæst
okkar hafa meiri tekjur en svo að
dæmið rétt gengur upp.
Látum þvi einingu rlkja I
þessum málum og um fram allt:
látum ekki kapphlaupiö um auö
og stööutákn eyðileggja þau
verömæti, sem eru svo margfalt
mikilvægari. 1 sannleika sagt, þá
er oftast hægt aö stilla þörfum
okkar I hóf, losa sig viö ýmsar
kröfur, sem alls ekki reynast
naubsynlegar.
Viö höfum ekki tekiö sjónarmið
barnanna meö I þessari grein, til
þess var ekki ætlast I þessum
samtölum, en aö sjálfsögðu er
nauösynlegt að börnin viti um
fjárhagsástæðurforeldranna, þaö
eru þá meiri líkur til að þau hagi
kröfum sínum eftir því.
Þaö eru svo mörg hættustig 1
ástamálum, pótt mammon veröi
ekki orsök úifúöar og ósamlyndis.
18 VIKAN 27. TBL.