Vikan - 02.01.1975, Blaðsíða 32

INNLENDUR ANNALL 1974.
>á er komiö að þvi aö kvitta
fyrir nýliöiö ár, og fylgir inn-
lendur annáll ársins 1974 hér á
eftir. Ef á heildina er litið svona
f upphafi, er ekki hægt annað en
að taka eftir miklum sveiflum i
poppheiminum Hafa svo
sannarlega skipst á skin og
sk’úrir og á það jafnt við um
poppara eylandsins og popp-
skrifara. Það viröist oft hittast
þannig á, að þegar poppskrif-
arar eru allir af vilja gerðir,
rikir algjör ládeyða meðalpopp-
aranna sjálfra. Verður ekki
annaö séð en að þessar tvær
skemmtilegustu stéttir þjóðfé-
lagsinsséu undir áhrifum frá sitt
hvorri stjörnuþokunni.
Þess er nauðsynlegt að geta,
þegar litiö er yfir farinn veg, aö
vikublað eins og Vikan býr við
algjöra sérstöðu hérlendis hvað
varöar vinnslutima hvers blaös.
Inn á þetta hef ég komið áður og
ætti þvi að vera óþarfi að fjöl-
yrða nokkuð um þaö hér og nú.
En i stuttu máli er það þannig,
að vinnslutimi hvers blaðs er 4-
5 vikur og þar fyrir utan tekur
það nokkurn tima fyrir blaða-
manninn aö safna að sér efninu.
Af þessum sökum hefur Vikan
aldrei verið samkeppnisfær
hvað fréttir áhrærir. Stundum
kemur þetta þannig fram, aö á
þessum siðum birtast óft fjálg-
legar yfirlýsingar, sem oftlega
eru aðeins til heimilis í draum-
löndum þegaralltkemurtilalls.
En þaö er ástæðulaust að vera
að fjölyröa nokkuö meira um
þetta, — ef „þetta” skildi kalla
— , og telst nú þessi áramóta-
blaðursformáli vera orðinn
nægilega langur að sinni. Þvi
dembum vér vor p3 annoler.
Fyrsta popp i niark eftir ára-
mótaþynnkuna 1973/1974 var
annáll ársins 1973, hvort sem þið
trúið þvi eða ekki. Þar gerði
annálsskrifari þáttarins grin aö,
— reyndi að gera grin að liðnum
atburðum I máli og myndum.
Þegar svo liöa tók á janúar dreif
hljómsveitin Steinblóm sig i
náttúrufræöitima, eöa svo hefði
mátt ætla af fyrirsögninni. En
fyrirsögnin var i engu samhengi
viö meöfylgjandi pistil nema að
nafninu til. Eitthvað var minnst
á kjölfestu hljómsveitarinnar og
virðist sem það hafi verið henni
gjörsamlega ofviða, þvi hún
leystist upp skömmu siðar og
hefur ekki spurst til hennar
siöan.
Svo fékk 3 M bréf norðan úr
Þingeyjarsýslu, frá aðdáanda
þáttarins þar. Tjáöi hann þætt-
inum, að hann teldi plötufram-
leiðslu þjóðarinnar hafa farið
afvega. Hafði bréfritari þar í
huga nýútkomna litla plötu meö
hljómsveitinni Svanfriði, sem
þá var löngu komin bak við lás
og slá undir grænni torfu. Skildi
bréfritari ekkert I vini sinum
Pétri K, að taka i mál að syngja
inn á síikan ósóma, en liklega
verður að álykta að plötugreyið
hafi verið sársaklaust þegar
Svanfrföurflekaði hana með þvi
að troða Jibbý jey í skorurnar á
henni. Þvl fannst þættinum
þetta ómaklegt og birti bréfið
þvl til áréttingar.
Þá gekkst þátturinn fyrir
hljómleikum i Háskólabfói með
sigurvegurum vinsælda-
kosningar hans. Var margt um
fina drætti í þvi sambandi, en
alþjóð fór algjörlega á mis við
herlegheitin þar sem prentarar
álpuðust i verkfall aö afloknum
hljómleikunum og komu engin
blöð út um nokkurt skeið. Á
hljómleikunum reyndi hver sem
betur gat að flytja frumsamda
slagara og tókst þaö frábærlega
vel, — miðað við fólksfjölda að
sjálfsögðu.
Gerðist nú heldur tiðinda-
snautt á eylandi voru og leið
og beiö fram á mitt sumar, en
þá birtist skyndilega neyðarkall
frá 3M undir fyrirsögninni SOS.
Var þar kvartað stórum undan
ástandi á veitingastöðum
þjóðarinnar og aðbúnaði öllum.
Kom þar skýrt i ljós, að væru
menn á þeim buxunum, að ætla
sér á veitingastað, ættu þeir
skilyrðislaust aö hypja sig I
fermingarfötin og setja á sig
þverslaufu, þvi annars ættu þeir
á hættu að dyraveröir veitinga-
háanna sendu þá heim til föður-
húsanna. Inn á islenska
skemmtistaöi kemst enginn
nema hann sé gjaldgengur við
jarðarför. Einnig sagði i sömu
grein, aö meginverkefni veit-
ingahúsanna væri að halda
gestum sinum utandyra, þvi nóg
væri af þeim innan þeirra. Þetta
hefur vafalaust þótt gagnmerk
ábending og timanleg. 1 lokin er
svo spurningu varpaö fram, —
hvenær fáum við íslendingar,
sem njótum þeirrar ánægju að
lifa við eðlilega skemmtanaþrá
og lifsgleði, aö njóta sömu
þjónustu og rikir annars staðar I
heiminum? Þetta mætti
auðveldlega misskilja, en
vonandi hefur enginn hins fjöl-
menna aðdáendahóps 3M verið
á þeim buxunum eöa þvi buxna-
leysinu.
Næstir á dagskrá voru
Hljómar ’74. Var þar fjallað um
slöustu’ hljómplötu Hljóma og
sagt frá þvi m.a. að hún hafi
veriö hljóðrituö aö næturlagi i
Bandarlkjunum. Menn vissu nú
alltaf aö þeir hefðu ástæðu til að
fara huldu höfði hérlendis.en
hverjum hefði dottið i hug, aö
þeir þyrftu að gera það lika i
riki Nixonsþáverandi keisara i
Vatnsgati. En um það veröur
nánar ritað i mannkynssögunni
seinna. Svo fullyrti 3M að Berti
hefði löngum veriö týndi
sonurinn og að tær rödd hans
hefði lifað i endurminningunum
um gömlu Hljómana i bláu
augunum þinum. Hvilikur
englabassi. Svo geröist þátt-
urinn spákona og spáði i kapal,
sem hann hélt fram að þeir i
Hljómum kynnu aö leggja. En
hann gekk ekki upp kapallmn
sá, og var þá úti ævintýri.
Svo var allt i einu komiö Sól-
skin. Gerðist 3M nú nokkuö
háfleygur enda veitti ekki af að
reyna að ná sér upp á þeim fáu
þáttum, sem fjölluðu um innan-
rikismál á árinu. í formála
greinar um hljómsveitina Sól-
skin var bent á, að sumariö
hefði Veriö afskaplega sólrikt og
aö sóldýrkendur heföu opin-
berað nekt sina og dýrkaö guð
sinn á opinberum vettvangi án
nokkurrar blygðunar. Hvað
32 VIKAN 1.TBL.
MUSIK
MEÐ
MEIRU
EDVARD
SVERRISSON
lag sitt við gamlar lummur,
götótta valsa ogtiuátoppnum. 1
framhaldi af þessu var fjallaö
um vandamál islenskra
poppara varðandi upptökur og
fullyrt aö Change hefði brotið
blað i islenskri tónlistarsögu (og
sjálfsagt eiga þeir brotiö blaö i
Islenskri tónlistarsögu). 1 lokin
geröist þátturinn breiöur og gaf
út yfirlýsingu: Vonandi tekst
sem allra fyrst að skapa
viöunandi vinnuaðstöðu fyrir
alla þá sem vinna að frum-
sömdu islensku tónlistarefni.
Þeir eiga sér fleiri hlustendur
en flestir ef ekki allir stjórn-
málamenn þessa lands. Og
hrekji þetta hver sem vill og
getur. —
Þá komu Nazareth til landsins
og héldu hljómleika i Laugar-
dalshöll. Gekk hún alveg fram
af þættinum og ritaöi hann
minningargrein um sjálfan sig.
Var 3M uppfullur af allskonar
viðvörunum til fólksins og likti
hann hljómsveitinni við tilbúna
peningavél, sem nærist áf skot-
silfri unglinga, sem vita ekki
hvaö tónlist er. 3M sagöi og
nákvæmiega frá vörumerki
svona speki skylt við popp, veit
enginn, en væntanlega á skýring
Jóhanns G. Jóhannssonar á
þessu fyrirbæri nokkra stoð i
raunveruleikanum. Hann sagöi
við 3M: ,,3M, þú ert andsk...
textafreak” Þessu á 3M afskap-
lega erfitt með aö neita, þvi i
framhaldi af textanum áðan um
Sólskin stendur nefnilega:
„Flestir sóldýrkenda hafa
berið bænheyrðir og hafa sem
viöurkenningu fyrir trú sina
öðlast brúnku mikla á kroppinn.
Við slika brúnku eykst sjáfs-
traust manna og kvenna til
mikilla muna og sumt litur
niður á vesalingana, sem aðeins
trúa á þann guð sem býr innra
meö flestum mönnum. En
átrúnaður þessara vesalings
bleikskinna sýnir sig ekki á yfir-
borðinu. Hann er aöeins finnan-
legur I gjöröum þeirra og
oröum. Þeirra sóiskin kemur
innan frá og áhrif þess eru
miklum mun endingarbetri en
áhrif þess er að „ofan” kemur.
Og mitt i öllu sólskininu I
sumar upphófst annaö sólskin.
Hljómsveit var sett á laggirnar
og hlaut nafniö Sólskin.
Nafngiftin er eftir öllum sólar-
merkjum ekki beint út i loftið.
Sólskin boðar sólskin, birtu en
ekki brúnku, þó hvort um sig,
birtan og brúnkan hafi mikið til
sins máls. Heilnæmi holdsins og
heilnæmi andans er nátengt, en
samt ólikt. Holdið er alltaf veikt
en heilnæmi andans fer eftir
víðsýni hans og þekkingu”.
Og siðar I sömu grein segir
einnig: „Já, það væri illa
búandi á Fóni ef ekki kæmi til
þessi innri ylur I skamm-
deginu.” Ef að 3M er ekki meö
gjörtapað mál gagnvart
staðhæfingu Jóhanns hér að
ofan þá er lögfræöin ekki öll þar
sem hún er séð, og hana nú
(sagöi hænan).
Þá var hljómsveitinni Change
helgaöur einn þáttur. Var þar
fjallað um hljómsveitina og
starfsvettvang hennar á
breiöum grundvelli. Var skýrt
tekið fram, að mjög erfitt væri
að hafa nægar tekjur af þvi aö
spila frumsamda tónlist á
hljómleikum eingöngu. Það er
danshúsaspilamennskan sem
gildir, eða eins og skilmerkilega
var sagt I greininni, — aö leggja
hljómsveitarinnar-. „Sæðislegt
útlit, flottar græjur og töffheit 1
massavis, eru vörumerki^ sem>
flestir óharönaðir unglingar
falla fyrir.” Þarna er að sjálf-
sögðu komin uppskrift handa
þeim, sem vilja gerast súper-
stjörnur. En i lok greinarinnar
um hljómleikana kom klausa,
sem vægast sagt verður að
flokkast undir ábendingu
Jóhanns hér að ofan i sambandi
við „textafreak”, svo vér
leggjum skott vort milli fóta
vorra og látum staðar numið.
(Það var i 39 tbl.)
Þá kom að þvi að hljómsveitin
Pelican varö upptekin. Hljóm-
leikar hljómsveitarinnar i
Austurbæjarbiói, sem titlaöir
voru af þættinum „framlag til
viðhalds og endurnýjunar á 20.
aldar poppkorni vorra íslend-
inga”, áttu sér stað að nóttu til
siðla i ágúst. 1 viölagi við hljóm-
leikana, sem birtist I 40. tbi., gaf
að llta eftirfarandi klausu: (það
var þetta með textann...) ,,En
hafa ber i huga, þegar Pelican
feröast um stjörnuhimin, aö
hann verði ekki of feitur þvi þá
fatast honum flugiö að lokum og
hann hrapar- ofan I hljóm-
sveitagryfjuna. En eins og allir
vita eiga sér starfsvettvang I
hljómsveitagryf junni ýmsir
furðufuglar, sem hlupu I spik
um aldur fram.. (úr ævintýrinu
um Pelicanann, sem flaug: e.s.
færði i Islenskan grimubúning).
Endir i alvörudúr, eftir dúk og
disk: Uppteknir er mjög fjöl-
breytt plata bla, bla, bla.”
(Skarpskyggn drengur hann Jó-
hann G.j
Fóru nú að lengjast nætur og
styttast dagar og hljómsveitin
Dögg átti eins árs afmæli- Var
þess minnst hátiðlega i greinar-
stúf um hljómsveitina, en
hljómsveitin hafði boöiö upp á
dögg I tilefni afmæiisins svo
þátturinn var tilneyddur til að
taka á sig rögg og skrifa nokkur
plögg um Dögg.
Jóhann G. sendi þættinum
sendibréf i jólagjöf, sem hann
ritaði i London. Neitaöi hann að
endursenda þættinum uppkast
að gáfulegu viðtali,sem 3M og
Jóhann áttu saman nokkru
áður. Var það i raun mjög vina-
legt af Jóhanni, þvi þátturinn
var i þynnra lagi þegar hann .
axlaöi pensil sinn og pappir og
hélt til heimkynna Jóhanns til
viðtals. Rikti mjög keimlikt
ástand i herbúöum þáttarins og
rikti hjá Jóhanni þann sama
dag. Nú er það vitaö mál aö
tveir negativir pólar eiga
ómögulega saman, svo útkoman
varð vinaleg endaleysa, sem
siðar reyndist óprenthæf. En
nóg um það.
I jólablaðinu, sem út kom
snemma i desember, efndi
þátturinn til vinsældakosningar.
Enn sem fyrr, ginnti stjórnandi
þáttarins fólk til þátttöku i
kosningunni með þvi að bjóða
þvi að smakka á þvi er i
tónlistarpottinum kraumaöi á
sl. ári. Hét hann hverjum þeim
er þyrði aö smakka og hefði
sama smekk og hann, fjöl-
mörgum hljómplötum i
verðlaun. Enn eins og gengur og
gerist hafa allir misjafnan
smekk og þátturinn sjálfur einn
um hálsinn. Væri illa búandi á
henni jörð ef allir væru smekk-
lausir. Þvi mun nú, af smekk-
visi og eintómri kurteisi, látið
mál að linni. Þökk fyrir sam-
fylgdina og gleðilegt ár.
es.
1. TBL. VIKAN 33