Vikan - 02.09.1982, Síða 21

Annar hluti
Framhaldssaga
við klæki og samkeppni viðskipta-
heimsins.
Hún hafði horft á hann léttast,
séð áhyggjuhrukkurnar birtast á
andliti hans og boðið fram hjálp,
þó ekki væri nema siðferðilegan
stuðning. En Neil hafði alltaf verið
maður sem stóð á eigin fótum með
réttu eða röngu, sem svaraði til
saka fyrir eigin mistök. Fyrir-
tækið var hans áhyggjuefni en hún
óskaði þess aö hann heföi engu að
síður trúað henni fyrir því sem var
að. Hún varð að komast að því hjá
samstarfsmönnum hans og varð
að fara varlega til að vernda
hann. Osjálfrátt sparaði hún þar
sem hún kom því viö, þó aö hann
hefði aldrei mælst til þess.
Neil Russell neyddist loks til að
leita læknis og gerði lítið úr erfið-
leikunum er hann sagöi Connie frá
þeim. Hún lét ekki blekkjast.
Hann þurfti tilfinnanlega á hvíld
að halda. Fáeinum dögum áöur en
hann féll saman hafði önnur breyt-
ing orðið á honum; breyting sem
henni leist enn minna á en
streituna sem hafði greinilega
þjakaö hann áður. Hann var
flóttalegur og leit einkennilega á
hana við og við. Hún varð hrædd;
stundum hélt hún að hann væri að
missa vitið.
Fjölskyldunni hafði nærri því
létt þegar Neil fékk taugaáfallið
því þau höfðu öll þjáðst á ýmsan
hátt. Hann varð að vera níu mán-
uði á hjúkrunarhæli og eyöa
ámóta tíma í endurhæfingu. Neil
Russell haföi verið ákaflega
veikur. Samlíf þeirra hafði ekki
verið hið sama síöan þá. Það var
ekkert ósamkomulag, enginn
skortur á ástúð, en það vantaöi
eitthvað mjög mikilvægt.
Connie gerði sér grein fyrir
tvennu. Neil hafði alltaf verið
heiöarlegur maður, oft einum of
hreinskilinn fyrir velgengni í viö-
skiptum. Hann var ekki hræsnari.
En þó var hún sannfærð um að
hann hefði leynt einhverju siðai
hann náði sér. Það var á engan
hátt líkt honum. Hún vissi aö ef
hún nefndi það myndi hann bara
hlæja aö henni. Það myndi heldur
ekki flýta fyrir bata hans. Enn
velti hún fyrir sér hvað var að
gerast á bak við ónotasvipinn í
augum hans.
Neil Russell komst aftur til
veruleikans með talsveröu átaki.
Hann þrýsti hönd Connie, áttaði
sig allt í einu á að hann heföi átt aö
gera það um leið og hún greip um
hönd hans. Þau voru bæði að leita
huggunar; þau þörfnuðust hvort
annars meir en nokkru sinni fyrr.
Hann brosti snöggt og ósannfær-
andi til hennar.
Þegar Connie þrýsti hönd hans á
móti var hann nærri því búinn að
fitja upp á nokkru sem hann hefði
átt að nefna fyrir mörgum árum
en gat ekki gert úr þessu. Ekki síst
eftir fund þeirra Charles Corbetts
fyrir rúmum tveimur vikum.
Þaö gerðist á breiðstræti í París
eftir hádegisverð undir marglitu
sóltjaldi. Hann hafði einu sinni
bjargaö lífi Charles Corbetts.
Corbett hafði aldrei gleymt því og
mennirnir tveir höfðu verið vinir
ævinlega upp frá því.
Það var líka annað sem tengdi
þá, mikið leyndarmál sem báöir
höfðu leynt fjölskyldur sínar í rúm
þrjátíu ár. Þaö var það sem
hafði gengið úrskeiðis. Russel
haföi tekið eftir óvenjulegri
hlédrægni Corbetts í bílnum
frá flugvellinum. Corbett, sem
venjulega var hlýr í viðmóti, ein-
beitti sér algerlega að akstrinum,
sagði varla aukatekið orö og hafði
umferðina sem afsökun þegar
Russell gerði athugasemd viö
óvenjulega þungan svip hans. En
skap Corbetts breyttist ekki eftir
hádegisverðinn og þá vissi Russell
að eitthvað óþægilegt væri í
aðsigi.
Eftir kaffið rétti Corbett Russell
samanbrotið Daily Telegraph
sem hann hafði haldiö á.
„Minningarklausurnar, minn
kæri vin. Ég merkti við hana. ”
Russell fletti blaðinu undrandi,
fann auglýsinguna sem var vand-
lega merkt, las hana og fann 'fing-
urna ósjálfrátt grípa fastar um
blaöið. „Drottinn minn! Getur
þetta verið okkar maður? ”
„Þú veist vel aö það er hann,
Neil. Þú áttir að láta mig vita.”
Russell barði í auglýsinguna
eins og hann vildi ásaka hana.
„Andskotinn, þetta er nýskeð.”
„Minningarauglýsing, Neil.
Þetta er ekki dánartilkynning. I
besta falli er liðið ár. Kannski
nokkur. Þú hlýtur að hafa vitað af
þessu.”
„Þetta hlýtur að vera tilviljun.
Drottinn veit að það er nóg til af
mönnum sem heita Duncan.”
„Þessi tilviljun er heldur mikil.
Til minningar um Duncan
„pabba”. Ekki skírnarnafnið.
Finnst þér það ekki líka undar-
legt, aö þetta er ekki frá elskandi
syni, þannig er það venjulega,
heldur einfaldlega frá James
Duncan.”
Russell braut blaðiö vandlega
saman og rétti Corbett það aftur.
Hann var orðinn fölur og fingurnir
titruðu. Bræöin og andúðin suöu í
honum. „Heldurðu að ég geti
fylgst með allan sólarhringinn?
Ég er búinn að vinna þitt verk í
rúm þrjátíu ár.”
Corbett brá. „Eg get aldrei
fullþakkað þér. Þú hefur verið
augu mín, framkvæmdastjóri
minn. Vinur minn. Ég veit hvað þú
hefur gert fyrir mig. Ég verð þér
ailtaf þakklátur. Þaö hefur alltaf
skipt mig miklu máli að vita hvaö
James leið. Þú samþykktir að
leyfa mér aö fylgjast meö. Ef það
var einhvern tíma til of mikils
ætlast af mér þá þurftirðu ekki
annað en að láta mig vita. Það er
ekki þér líkt að láta reka á reiö-
anum. Ég stend í þakkarskuld viö
Duncan-hjónin. Já, jafnvel núna.
Ég gat ekki endurgreitt þeim
nema í gegnum þig. Ég hef ekki
gleymt því hvernig þú sást til þess
aö þau hefðu nóg fyrir sig aö
leggja í tvö ár þegar þú fórst á
sjúkrahúsið. Og ég sá til þess að
þú fékkst peningana tímanlega.
Það var stórkostlegt átak af þiiini
hálfu. En ég heföi að minnsta kosti
viljað senda krans í jarðarför
Duncans pabba, þó hann hefði
veriö nafnlaus. Hvaö er langt
síðan hann dó?”
Russell íhugaði hver hans leikur
ætti að vera. Honum gramdist það
aö vera léttvægur fundinn. Sjálfs-
réttlæting blandaðist tilfinningum
hans. Það var erfitt að horfast í
augu við Corbett. Hann yppti öxlum
„Nokkurár.”
„Nokkur ár?
„Og þér datt ekki í hug að segja
mér það?” Til hvers? Maðurinn er
dáinn. James var farinn að
heiman.”
Corbett hélt stillingunni. Hann
heyröi orðin, þekkti röddina. En
þetta var ekki Neil, gamall vinur
hans. Hann tók eftir að fingurnir á
borðplötunni titruðu. „Manstu
ekki hvernig þetta hófst? Eftir því
sem við eigum Duncan-hjónunum
að þakka?”
„Því sem þú átt þeim aö þakka,
Charles.”
„Já. Fyrirgeföu. Þá virtumst
við vera svo góðir vinir að þaö
skipti minnstu hvor okkar var
hjálparþurfi. Hvor sem átt heföi í
hlut heföi aðstoð veriö auðsótt. Eg
gerði mér ekki grein fyrir því að
tilfinningar þínar hefðu breyst.”
„Þetta var allt fyrir ákaflega
löngu.”
„En af hverju ferðu svona
undan í flæmingi?” Corbett benti
á blaðið. „Þú vissir þetta, samt
reyndiröu að villa um fyrir mér.”
„Sjáðu nú til, Charles, ég hef
gert meira en mér bar. Gleymdu
þessu. Eg kæri mig ekki um aö þú
segir aö ég hafi farið undan í
flæmingi.”
„Eg hef aldrei vitað þig flótta-
legan fyrr. Það var óhugsandi. Af
hverju ertu þaö núna?”
„Gleymdu því. Ég verð að fara
aftur til London.”
„Af hverju núna, Neil?”
„Eg sagöi þér að gleyma því.
Eg er búinn að gera nóg fyrir
þig-”
Corbett hugsaði sig vel um áður
en hann svaraði. Hann sá flóttaleg
augun sem gátu ekki mætt augna-
ráði hans, hendurnar sem héldust
ekki kyrrar, æðasláttinn í gagn-
auganu. Því hafði hann ekki séð
þetta fyrr? Teiknin hlutu að hafa
verið fyrir hendi. Enginn var
heiðarlegri en Neil Russell.
Hvenær fór aö halla undan fæti?
„Skyldirðu hafa gert þaö? Hvað er
það fleira sem þú hefur ekki sagt
mér?”
„Ekki espa mig, Charles.”
Russell vætti snöggt varirnar.
„Þú ert ekki í aðstöðu til að ásaka
neinn. Ég hef borið fyrir þig byrö-
ina. I öll þessi ár. Hvernig geturðu
gagnrýnt mig núna ? ’ ’
Russell var mikiö niðri fyrir.
Corbett varð ákaflega dapur. Allt í
einu virtist margra ára sann-
færing innantóm. Utlit vinar hans
snart hann illa og ennþá verr þaö
sem þar var gefiö í skyn. Hvað var
orðið af gagnkvæmu trausti
þeirra? Allt í einu? Hann tók yfir-
vegaða áhættu og gerði sér grein
fyrir að hann var að stefna í hættu
langri og dýrmætri vináttu. Ef
eölisávísun hans var röng gat vin-
áttan reynst nægilega traust til aö
þola þetta. Ef hann hefði á réttu að
standa var hann ekki viss um að
hann kærði sig um þaö. Það var
nægilega hræðileg tilhugsun. Neil
haföi bjargað lífi hans. Þó þurfti
hann að gera Neil hverft við. Það
var hugsanleg lausn, þó hun væri
óskapleg. Hann sagði hljóölega:
„Þú lýgur.”
Russell stirðnaði upp af bræði.
Nú leit hann í augu Corbetts og
trylhngsleg, logandi bræðin skein
úr augum hans. Varir hans titruöu
en orðin komust ekki út. Hann
haföi aldrei verið kallaður lygari.
Og þó, um leið og hann áttaði sig á
því vissi hann að árum saman
hafði hann logiö að Corbett. Það
bætti ekki úr skák að vera sakaður
um þaö hreint út. Djúp og beisk
bræðin hlóðst upp á bak við skjöld
sjálfsréttlætingar hans. Því átti
hann nokkru sinni að hafa borið
þungann af mistökum Corbetts?
Það var djöfull óréttlátt. Því var
35. tbl. Vikan 21