Vikan - 27.10.1983, Blaðsíða 11

I
bæði hvað varðar nám og
vinnu, og að einhvern tímann
þarf hann að verða fjárhags-
lega sjálfstæður. Oft er ekki
talað opinskátt um þessa hluti
en unglingar finna hins vegar
óbeint margar af þeim kröfum
sem eru gerðar til þeirra og til
hvers ætlast er af þeim þegar
þeir nálgast fullorðinsárin.
Miklar tilfinningasveiflur
Á táningaárunum er tilfinninga-
líf mannsins mjög viðkvæmt.
Unglingurinn getur sveiflast á
milli mismunandi tilfinninga og
stundum finnst honum sjálfum
óþægilegt að finna hvað er erfitt
aö átta sig á eigin tilfinningum og
hvað hann vill. Oft verða ungling-
ar yfir sig ástfangnir á þessum ár-
um og geta skynjað að heimurinn
sé að farast ef ástin er ekki endur-
goldin.
Unglingar eru gjarnan óöruggir
hver gagnvart öðrum og líkja hver
eftir öðrum til þess að reyna hvort
allt sé í lagi með þá. Þá er oft ekki
nóg að reyna að líkja eftir fata-
tísku og ýmsum ytri stælum, en
það verður einnig að reyna sig á
víni, reykingum og því sem fyrir-
myndirnar kunna að taka upp.
Foreldrarnir eru þá ekki lengur
fyrirmyndir og öllu sem þeir
stinga upp á er ýtt til hliðar og
sagt að þeir skilji ekki hvað sé um
aðvera.
Að vera foreldri unglings
Margir foreldrar kvarta yfir því
hvað táningaárin reynast erfið.
Fjölskyldumál
Þeir verða oft fyrir því að barnið
hefur breyst í þá átt sem þeir geta
á engan hátt viðurkennt. Foreldr-
ar eiga einnig erfitt með að taka
því orðbragði sem margir mæta af
hálfu unglingsins. Oft er mikið
ósamræmi í afstöðu foreldra til
táninga. Þeir skilja ekki nægjan-
lega vel að unglingurinn þarf að
vera í andstöðu til að geta öðlast
sjálfstæði. Hitt er annað mál aö oft
verður að reyna að finna ein-
hverja málamiðlun til þess að
heimilislífið geti gengið áfram án
sífelldra árekstra.
Ef samkomulag á að vera gott á
milli unglings og foreldra er nauð-
synlegt að annar vilji ekki fá vilja
sínum framgengt á kostnað hins,
það er aö segja samskiptin ein-
kennist ekki af valdabaráttu.
Foreldrar ráða að flestu leyti yf-
ir börnum sínum fram aö ungl-
ingsárum. Þeir hafa oft unnið í
baráttu við barnið þegar barnið
hefur viljað eitthvað sem foreldr-
arnir hafa ekki viljað. Þaö er ekki
algengt að böm séu höfð með í
ráðum þegar á að ákveða eitthvaö
innan fjölskyldunnar. Foreldrar
ákveða oft fyrir börnin og þeir
geta þaö því að barnið á allt undir
þeim og er algjörlega háð þeim.
Margir fræðimenn hafa haldið
því fram að andstaða unglinga
gagnvart foreldrum beinist eins
mikiö að þeim uppeldisaöferðum
sem þeir hafa verið beittir og að
foreldrunum sjálfum. Það er sem
sé valdbeitingin sem unglingarnir
gera uppreisn gegn. Unglingurinn
vill ekki láta stjórna sér lengur.
Hann hefur öölast styrk og hann
ætlar hann að nota.
Eina leiðin til þess að minnka
árekstra milli foreldra og ungl-
inga er að báðir séu fúsir til þess
að fara í þess háttar samvinnu að
valdbeiting sé ekki nauðsynleg.
Unglingar þurfa oft að skynja að
boö og bönn foreldra koma til
vegna óöryggis og hræðslu hinna
fullorðnu við táningaárin. For-
eldrar þurfa einnig að gera sér
grein fyrir að meðal þess sem
unglingur í uppreisn á verst með
að þola eru yfirheyrslur um hvað
hann hafi veriö að gera, með
hverjum hann hafi verið, hvert
þeir hafi farið og svo framvegis.
Til að komast að samkomulagi
og finna málamiðlun á erfið-
leikum milli unglinga og foreldra
þarf oft utanaðkomandi aðila, því
að málin eru stundum í slíkum
hnút að ekki er hægt fyrir foreldra
og börn að ræða saman. Margir
vita ekki að starfrækt er ráðgjöf
fyrir unglinga í Reykjavík. Hún
heitir „Unglingaráðgjöfin” og
þjónar öllu landinu. Þangað geta
bæði unglingarnir sjálfir leitað og
foreldrar þeirra. Unglingaráð-
gjöfina er hægt að finna í síma-
skránni.
43. tbl. Vikan IX