Vikan - 22.01.1987, Blaðsíða 16

Spjallað við Bríeti Héðinsdóttur leikstjóra
Bríet er löngu landsþekkt fyrir störf sín í þágu
leiklistarinnar. Jafnframt því að hafa leikið mikið
hefur hún hin síðari ár getið sér einstaklega gott
orð fyrir leikstjóm og hefur meira eða minna
stundað hana síðan 1972.
Nú er hún að leikstýra hinni frægu ópem Aidu
eftir Guiseppe Fortunino Francesco Verdi. Aida
er ein af þekktustu ópemm Verdis. Hún var frum-
flutt þegar Verdi var 58 ára, árið 1871.
Með aðalhlutverk í þessari ópem fara þau Olöf
Kolbrún Harðardóttir, Sigríður Ella Magnús-
dóttir, Anna Júlíana Sveinsdóttir, Garðar Cortes,
Kristinn Sigmundsson, Viðar Gunnarsson og
Hjálmar Kjartansson. Hljómsveitarstjóri er Ger-
hard Deckert en æfingastjórar em Peter Locke
og Catherine Williams. Sviðsmynd er í höndum
Unu Collins og búningar em hannaðir af Huldu
Kristínu Magnúsdóttur, ásamt Unu Collins.
Dansahöfundur og aðstoðarleikstjóri er Nanna
Ólafsdóttir.
Þegar við Bríet höfum komið okkur fyrir í litlu
herbergi, með loftræstimiðstöð suðandi og hinn
sérstaka anda, sem býr í mörgum gömlum hús-
um, svífandi í kringum okkur, hefjum við spjall-
ið:
- Hvemig kanntu við þetta hús?
„Mér frnnst Gamla bíó alveg yndislegt hús og
það er kjörið til ópemflutnings. Raunvemlega
vantar ekkert í það nema eitt, sem er að visu
mjög þýðingarmikið, og það er leiksvið. En salur-
inn er alveg nógu stór. Hljómburðurinn er góður,
það er skemmtilegt andrúmsloft og húsið er auð-
vitað á albesta stað i bænum. Svo á það sér líka
sögu. Ef hægt væri að bijóta bakvegginn og dýpka
sviðið væri hér komið tilvalið lítið ópemhús fyrir
Reykvíkinga."
- Hvað viltu segja um muninn á því að stýra
leiksýningu og ópem?
„Hann er feikilegur. Um það er hægt að skrifa
heila bók. En ef ég ætti að skrifa þá bók væm í
henni eintómar spumingar og engin svör. Þær
vakna þegar maður er að vinna að ópem. Eg finn
mikið til míns vanmáttar. Það em ekki mörg leið-
arljós og óperusýningar viða um heim em ekkert
sérlega áhugaverðar sem leiksýningar.“
- Um hvað Qallar Aida?
„Sagan gerist í Egyptalandi. Hún segir frá ástum
Aidu sem er hertekin ambátt við hirð Faraós.
Hún elskar hershöfðingja sem verður hetja í styrj-
öld við þjóð Aidu. Á þennan hátt lendir Aida
milli tveggja elda. Þetta er ástarsaga jxiira á ytra
borðinu."
- Finnst þér óáhugavert að setja upp ópem sem
þessa, vegna söguþráðarins?
„Nei, það finnst mér alls ekki. Mér finnst það
fjarskalega áhugavert. Verdi samdi þetta sem
harmleik fyrir leiksvið. Hann felur sína leikstjóm
í tónlistinni og hún er harður húsbóndi. I tónlist-
inni felst allt innihald verksins. Mér finnst
söguþráðurinn ekki ómerkilegur eftir að Verdi
hefur farið höndum um hann.
Ég held að mesti vandinn við leikstjómina sé
að kunna að lesa Verdi nógu vel. Kannski er
hljómsveitarstjórinn besti leikstjórinn fyrir ópem.
Það er til i dæminu að hljómsveitarstjórar leik-
stýri ópemm, að vísu með misjöfnum árangri eins
og hjá öðmm. En yfirleitt komast menn ekki upp
með þetta því það ereinfaldlega of mikið starf."
Þegar hér er komið sögu birtist Una Collins í
dymnum. Hún er leikmyndahönnuður og hefur
unnið á íslandi annað slagið í um það bil tuttugu
ár. Hún hannaði meðal annars leikmynd og bún-
inga fyrir Carmen, Leðurblökuna og 11 Trovatore.
Gerhard Deckert hljómsveitarstjóri er Vinarbúi.
Hann stundaði tónlistamám þar og varð árið
1963 æfmgastjóri Ríkisópemnnar í Vín. Hann var
lengi aðstoðarmaíýur nokkurra þekktra hljóm-
sveitarstjóra. Árið 1974 varð hann svo hljómsveit-
arstjóri Ríkisópemnnar í Vín. Hann hefur auk
þess stjómað mörgum þekktum hljómsveitum og
ferðast bæði í Evrópu og Ameríku til að stjóma
óperusýningum.
- Er náið samstarf milli þín og hljómsveitar-
stjórans?
„Samstarfið milli mín og æfmgastjóranna hefur
verið mikið. Auðvitað hefur Gerhard Deckert líka
tekið mikinn þátt i æfingunum og í allri sýning-
unni. En kannski hefði mátt vera meira samstarf
okkar á milli."
Em söngvaramir móttækilegjr fyrir leikstjóm?
„Já, mikil ósköp. Það sem er raunvemlega erf-
itt er að ég er í vafa um leikaðferðina í þessu
formi og hvemig maður eigj að tjá leikræna fram-
vindu í söng. Sá leikstjóri, sem ég hef mest álit
á, hann er að vísu dáinn núna, sagði að ópera
væri ekkert annað en leikrit sem flutt væri á svo
upphöfnu tilfinningasviði að fólk yrði að syngja
í stað þess að tala."
- Finnst þér þú kynnast Verdi með því að leik-
stýra þessu verki?
„Ég veit nú ekki hvort ég kynnist Verdi sjálfum
en ég kynnist tónlist hans miklu betur en áður.
Og því betur sem ég kynnist tónlist Verdis því
hrifnari verð ég af henni."
Tekur sýning eins og þessi allan hug þinn og
alla þína orku?
„Já, hún gerir það og miklu meira. Ég er hrædd
um að ég eigi ekki innistæðu fyrir því sem er tek-
ið út. Og það er líka ýmislegt sem mig skortir
sem gerir þetta erfitt. Ég verð auðvitað úrvinda
eftir sýninguna, eins og allir leikstjórar alltaf.
En maður er nú yfirleitt ótrúlega fijótur að jafna
sig.
Inga Bjamason leikstjóri segir alltaf: „Maður á
ekki að líta við öðm en klassíkinni." Það er
kannski satt þótt engum sé vist stætt á því. Það
er óskaplega skemmtilegt að vinna að góðum
verkum. Jafnvel þótt þau geri of miklar kröfur
til manns. Maður verður aldrei leiður á þeim og
þau gefa svo mikið."
Hvemig ert þú sem leikstjóri? Ert þú stjóm-
andi eða lciðbeinandi?
„Ég er voðalega ráðrik."
- Finnst þér ekki að leikstjóri eigi að vera það?
„Jú, mér finnst það og ég er líka þeirrar skoðun-
ar þegar ég leik sjálf."
16 VIKAN 4. TBL