Vikan - 17.12.1942, Side 47

JÓLABLAÐ VIKUNNAR 1942
47
Fr amhaldssaga: -......................................
Ráðgáta Rauða hússins.
...................... Sakamálasaga eftir A. A. Milne .
„Hann byrjaði undireins að leika Robert fyrir
mig- — hélt smásýningu mér til fræðslu. Svo
sagði hann með sinni eðlilegu röddu, hlakkandi
yfir hinni vel skipulögðu hefnd sinni á ungfrú
Norris: „Nú er komið að mér. Þú bíður!“ Það
var þetta, sem Elsie heyrði. Hún hafði ekkert
erindi þama, og hefði getað eyðilagt allt, en eins
og þetta kom fram, var það hið allra bezta, sem
fyrir gat komið. Því þetta var sá eini vitnis-
burður, sem mig vantaði; vitnisburður, annar en
minn eiginn um það, að Mark og Robert hefðu
verið saman inni i herberginu.
Eg sagði ekkert. Ég ætlaði ekki að eiga það
á hættu, að einhver heyrði mig tala inni í her-
berginu. Ég brosti bara að veslings litla heimsk-
ingjanum og skaut hann. Síðan fór ég aftur inn
í lestrarstofuna og beið — alveg eins og ég sagði
í vitnisburði mínum.
Getið þér gert yður í hugarlund, Gillingham,
hve mér brá, er þér birtuzt allt í einu? Getið þér
gert yður í hugarlund tilfinningar „morðingja“,
sem hefir (að því er hann heldur) áætlað hvern
möguleika, og þá kemur allt í einu upp nýtt
vandamál? Hvaða breytingu mundi koma yðar
hafa í för með sér? Ég vissi það ekki. Ef til vill
mundi hún engu breyta; ef til vill öllu. Og ég
hafði gleymt að opna gluggann!
Ég veit ekki, hvort yður finnst áætlun min i
drápinu á Mark sniðug. Ef til vill ekki. En ef ég
á eitthvað hrós skilið í sambandi við þetta, held
ég, að ég verðskuldi það fyrir það, hvernig mér
tókst að horfast í augu við hina óvæntu ógæfu,
komu yðar. Já, ég gat opnað glugga, Gillingham,
og það alveg við nefið á yður; meira að segja
réttan glugga, eins og þér voruð svo vingjarn-
legur að segja. Og lyklarnir — já, það var snjallt
hjá yður, en ég held, að ég hafi verið ennþá
snjallari. Ég lék á yður með lyklana, Gilling-
ham, eins og ég komst að, er ég gerðist svo
djarfur að hlusta á samræður milli yðar og
Beverley vinar yðar á knattleikaflötinni. Hvar
var ég? Ja, þér verðið að leita að leynigöngun-
um, Gillingham.
En hvað var ég að segja? Lék ég yfirleitt
nokkuð á yður? Þér komuzt að leyndarmálinu
— að Robert væri Mark — og það er allt, sem
máli skiptir. Hvemig komuzt þér að því? Ég
mun aldrei vita það. 1 hverju skjátlaðist mér?
Ef til vill hafið þér allan tímann verið að leika
á mig. Ef til vill vissuð þér um lyklana, um
gluggann, jafnvel líka um leynigöngin. Þér eruð
slunginn maður, Gillingham.
Ég var með föt Mark. Ég hefði getað látið
þau vera i leynigöngunum, en leynd þeirra var
nú úr sögunni. Ungfrú Norris vissi um þau. Það
var ef til vill veiki bletturinn í áætlun minni, að
ungfrú Norris varð að vita um þau. Þess vegna
faldi ég þau í pollinum, er Birch hafði fyrst
slætt hann vandlega fyrir mig. Noklcrir lyklar
fóru með þeim, en ég geymdi skammbyssuna.
Það var heppilegt, ekki satt, Gillingham?
Ég held, að nú sé ekkert meira að segja
yður. Þetta er langt bréf, en það er líka hið
síðasta, sem ég mun skrifa. Einu sinni vonaðist
ég eftir að eiga í vændum hamingjuríka framtíð,
ekki í Rauða húsinu og ekki einn. Ef til vill var
það ekkert annað en hégómlegur dagdraumur,
því ég var ekki verðari hennar en Mark. En ég
hefði getað gert hana hamingjusama, Gillingham.
Guð veit, að ég hefði gert allt, sem í minu valdi
stóð til þess að gera hana hamingjusama! En
nú er það ógerlegt. Að bjóða henni hönd morð-
ingja mundi vera eins slæmt og að bjóða henni
hönd ofdrykkjumanns. Og þess vegna dó Mark.
Ég sá hana í morgun. Hún var mjög falleg. Það
er erfitt að skilja þennan heim.
Jæja, við erum nú allir famir — Ablettamir
og Cayleyarnir. Ég er að velta því fyrir mér,
hvernig Cayley afa mínum litist á allt þetta. Ef
til vill var það gott, að við dóum út. Það er ekki
svo að skilja, að neitt athugavert hafi verið við
Sarah — nema skap hennar. Og hún var með
Ablett nefið — við því er nú ekkert að gera. Ég
er feginn því, að hún skildi ekki eftir sig nein
börn.
Verið þér sælir, Gillingham. Mér þykir leitt,
að dvöl yðar hjá okkur skuli ekki hafa verið
skemmtilegri, en þér skiljið þá erfiðleika, sem
ég átti við að etja. Látið ekki Bill hugsa of illa
um mig. Hann er góður drengur; gætið hans.
Hann mun verða undrandi. Unglingarnir verða
alltaf undrandi. Og þakka yður fyrir, að þér
skylduð lofa mér að enda lífið eins og ég vil.
Ég býst við að þér hafið haft dálitla samúð með
mér. Við kynnum að hafa orðið góðir vinir í öðr-
um heimi — þér og ég, og ég og hún. Segið henni
það, sem þér viljið. Allt eða ekkert. Þér munið
vita, hvað bezt er. Verið þér sælir, Gillingham.
Matthew Cayley.
Ég er einmana i kvöld, án Mark. Það er
einkennilegt, ekki satt?“
XXII. KAFLI.
Beverley heldur áfram.
„Hvert í logandi!“ sagði Bill, er hann lagði
frá sér bréfið.
„Ég bjóst við, að þú mundir segja þetta,“
tautaði Antony.
„Tony, áttu við, að þú hafir vitað allt þetta?“
„Ég gat mér sums til. Ég vissi auðvitað ekki
allt.“
„Hvert í logandi!“ sagði Bill aftur og snéri sér
að bréfinu. Stuttu seinna leit hann aftur upp.
„Hvað skrifaðirðu honum? Var það í gær? Þegar
ég var farinn til Stanton?“
„Já.“
„Hvað sagðirðu? Að þú hefðir uppgötvað, að
Mark væri Robert?“
„Já. 1 það minnsta sagði ég, að ég mundi
sennilega senda símskeyti núna í morgun til
Cartwright í Wimpole Street og biðja hann
að —.“
Bill greip ákafur fram i fyrir honum, er hann
var í miðri setningunni.
„Já, um hvað fjallaði allt þetta eiginlega?
Þú varðst skyndilega svo skolli leyndardóms-
fullur í gær. Við höfðum alltaf fengizt við allt
þetta sameiginlega, og þú hafðir sagt mér allt,
og svo varðstu allt í einu svo dularfullur, heim-
ullegur og talaðir óskiljanlega — er það orðið?
— um tannlækna, sund, „Plðg og hesta,“ og —
ja, hvað var allt þetta? Þú blátt áfram hvarfst;
ég vissi ekki, hvað í ósköpunum við vorum að
tala um.“
Antony hló og afsakaði sig.
„Fyrirgefðu, Bill, Mér varð allt í einu svona
innan brjósts. Bara síðasta hálftímann; rétt í end-
irinn á öllu. Ég skal nú segja þér allt. 1 rauninni
er ekkert að segja. Það virðist svo auðvelt, þegar
maður veit það — svo augljóst. Um Cartwright
í Wimpole Street. Auðvitað átti hann að gera
grein fyrir líkinu.“
„En hvað fékk þig til þess að leita til tann-
læknis með það?“
„Hver gat frekar gert það? Hefðir þú getað
gert það? Hvernig áttir þú að geta það? Þú
hafðir aldrei farið að synda með Mark; þú hafðir
aldrei séð hann nakinn. Hann synti ekki. Gat
læknirinn hans gert það? Ekki nema á honum
hefði verið gerður einhver sérstakur uppskurð-
ur og ef til vill ekki þótt svo væri. En tann-
læknar hans gátu það — hvenær sem var —- ef
hann hafði farið nokkuð oft til tannlæknis. Þar
af leiðandi var það Cartwright í Wimpole Street.“
Bill kinkaði kolli hugsi og snéri sér síðan aftur
að bréfinu.
„Ég skil. Þú sagðir Cayley, að þú ætlaðir að
senda Cartwright skeyti og biðja hann að
segja, af hverjum líkið væri?“
„Já. Og þá var auðvitað öllu lokið fyrir hon-
um. Þegar við vissum, að Robert var Mark, þá
vissum við allt.“
„Hvernig vissir þú það?“
Antony stóð upp frá morgunverðarborðinu og
fór að troða pípu sína.
„Ég er ekki viss um, að ég geti sagt það, BilL
Þú kannast við þau dæmi í algebru þar sem
maður segir: „Látum x vera lausnina,” og svo
leysir maður dæmið og finnur, hvað x er. Ja,
þetta er ein leiðin; og önnur leið, sem maður
fær aldrei neitt fyrir í skólanum, er sú, að geta
sér til um svarið. Setjum svo, að lausnin sé 4 —
nú, uppfyllir það skilyrði dæmisins? Nei. Reyndu
þá 6; og ef 6 er ekki heldur rétt, hvað þá um
5? — og svo framvegis. Nú, Birch, dómarinn og
allir hinir gátu svarsins og það virtist hæfa; en
við vissum, að það hæfði ekki; það voru nokkur
skilyrði i vandamálinu, sem það hæfði alls ekki.
Svo við vissum, að lausn þeirra var röng, og
við urðum að finna einhverja aðra — lausn,
sem skýrði alla þá hluti, sem voru okkur óskiljan-
legir. Ja, það vildi svo til, að ég gat mér til
þeirrar réttu. Áttu eldspýtu ?“
Bill rétti honum stokk og hann kveikti í pípu
sinni.
„En þetta er ekki alveg nóg, gamli minn. Eitt-
hvað hlýtur að hafa leitt þig á sporið. Heyrðu
annars, ég vil gjarnan fá aftur eldspýtumar mín-
ar, ef þér stendur á sama.“
Antony hló og tók þær upp úr vasanum.
„Fyrirgefðu .... Jæja, látum okkur nú sjá,
hvort ég get leitað í huga mínum og sagt þér,
hvernig ég gat þess til. Fyrst og fremst, fötin.“
„Já?“
„Cayley virtust fötin ákaflega mikilsvert atriði.
Ég sá nú ekki beint hvers vegna, en ég skildi
að hjá manni í aðstöðu Cayley mundi hið minnsta
atriði hafa alveg ósamsvarandi gildi. Af sömu
ástæðu hafði Cayley því lagt þessa auknu þýð-
ingu í fötin, sem Mark hafði verið í á þriðju-
dagsmorguninn; öll fötin, jafnt nærfötin sem ytri
fötin. Ég vissi ekki hvers vegna, en ég var viss
um það, ef svo væri, að það að flibbinn var ekki
með, var ekki af ásettu ráði gert. Er hann safn-
aði saman fötunum, hafði honum sézt yfir flibb-
ann. Hvers vegna?“
„Var það ekki sá, sem var í körfunni?“
„Jú. Það virtist sennilegt. Hvers vegna hafði
Cayley látið hann þar. Augljósasta svarið við því,
Framhald á bls. 49.