Vikan - 06.05.1993, Blaðsíða 9
Fjölskylda alkóhólistans og heilbrigóa fjölskyldan eru sín hvorum
megin ó samskiptaskalanum. Fjölskylda alkóhólistans reynir að
stjórna meðlimum sínum og stjórnunin bælir andlegan, tilfinn-
ingalegan og stundum líkamlegan vöxt þeirra. Heilbrigða fjöl-
skyldan styður aftur ó móti meðlimi sína ó þroskaferlinu.
FJÖLSKYLDA ALKÓHÓLISTA
1. Strangar reglur.
2. Föst hlutverkaskipan.
3. Fjölskylduleyndarmál.
4. Forðast að hleypa ufanaðkomandi inn.
5. Er mjög alvörugefin.
6. Ekkert einkalíf; óskýr persónuleg mörk.
7. Fölsk tryggð við fjölskyldu; meðlimir mega
ekki yfirgefa hópinn.
8. Innbyrðis deilur eru hunsaðar
og afneitað.
9. Fjölskyldan berst gegn breytingum.
10. Engin eining; fjölskyldan er sundruð.
HEILBRIGÐ FJÖLSKYLDA
1. Engar strangar reglur.
2. Engin föst hlutverkaskipan.
3. Engin fjölskylduleyndarmál.
4. Hleypir utanaðkomandi inn.
5. Hefur kímnigáfu.
6. Meðlimir eiga rétt á einkalífi og þróa með
sér skýra mynd af sjálfum sér.
7. Meðlimir virða fjölskylduna og mega
yfirgefa hana.
8. Innbyrðis deilur eru leyfðar og leystar.
9. Fjölskyldan er sföðugt að breytast.
10. Tilfinning fyrir heild.
hreinlega nýr heimur. Nýliðar
fá ávallt mjög notalegar mót-
tökur en þrátt fyrir það lokað-
ist ég ósjálfrátt í fyrstu og
reyndi að breiða yfir ástandið
hjá mér - af gömlum vana.“
„Þegar ég svo fór að opna
mig fékk ég mikla hvatningu til
að halda áfram og fann strax
að ég fór öll að lifna við og
líða betur. Ég hefði ekki getað
tekið niður grímuna nema
með hjálp SAÁ vegna þess
að ég kunni ekki að láta eigin
tilfinningar í Ijós. Smátt og
smátt hafði ég meðtekið öll
neikvæðu skilaboðin og það
er sjúkdómurinn - við tökum
hann inn á okkur á þennan
hátt og verðum sjúk sjálf.“
Ég bað Guð um ný
augu og eyru.
„Maðurinn minn drakk ennþá
þegar ég fór á námskeið hjá
SÁÁ. Það var erfitt í fyrstu því
honum fannst ég vera að út-
varpa hans málum og hélt ör-
ugglega að enginn nema ég
vissi af drykkjuvandamáli hjá
honum. Hann var ekkert sér-
lega langt leiddur en minn
mælir fylltist á undan hans.
Hann fór í meðferð stuttu síð-
ar og síðan hafa hlutirnir
gengið alveg æðislega vel -
þetta er allt annað líf.“
Bati er aS yfirvinna
hraeSsluna við lífið.
„Starf þessara samtaka skiptir
mig og fjölskylduna gífurlega
miklu máli. Þótt alkóhólisma
væri ekki til að dreifa á mínu
heimili þá væri ég sjálf samt
með þennan arf og þarf þess
vegna að vinna mikið í sjálfri
mér. Ég er að reyna að hætta
að stjórna með sektarkennd.
Við þessir aðstandendur erum
auðvitað svo miklir píslarvott-
ar og með fimmfaldan geisla-
baug af því að við erum alltaf
heima og erum ekki að
drekka. Svo er maður versti
harðstjóri við börnin og helm-
ingi leiðinlegri móðir en móðir
mín var. Þess vegna er svo
mikið atriði að stöðva þetta
ferli. Með hjálp Al-Anon læri
ég að virða aðra sem mann-
eskjur og fara úr bílstjórasæt-
inu. Ég mæli með því að allir
taki sér stund til að skoða
sjálfa sig, sitt líf og sínar til-
finningar, jafnvel þeir sem
ekki eiga við neitt drykkju-
vandamál að stríða.“
Vertu Guð eöa lóttu
Guð um stjórnina.
„Alkinn gerir í því að ná
stemmningunni það slæmri
að hann geti sagt: Ég er sko
farinn! Við aðstandendur get-
um gert mikið til að stöðva
drykkjuferlið og stærsta lexían
er að læra að hugsa um sjálf-
an sig og hætta að stjórna öll-
um hinum. Ég get engum
stjórnað nema sjálfri mér og
það gengur nógu brösuglega.
Ég held að á íslandi sé gífur-
lega mikið um vanhæfar fjöl-
skyldur vegna alkóhólisma
eða skyldra vandamála, þar
sem stífni, lokun og afneitun á
vandamálum er allsráðandi.
Nú veit ég hvar ég á að leita
að stuðningi og hjálp sem
skiptir svo miklu máli að hún
hefur bjargað mörgum ein-
staklingum frá algeru hruni,"
segir þetta uppkomna barn
alkóhólista að lokum.
Ég þekkti hugsanir
annarra betur en ég
þekkti mínar eigin.
Kona á Al-Anonfundi.
Hún átti þrjú uppkomin börn
og hafði enga starfsmenntun.
Hún var fimmtug og orðin ein.
Alkóhólistinn, eiginmaður
hennar, var farinn frá henni
með konu sem hún sagði
geta verið barnabarn hans.
Sársauki hennar var gífur-
legur og virtist leiftra af henni
eins og eldglæringar. Hún
vildi hætta að finna til - fá
bata. Enn meira þráði hún þó
bata barna sinna. Vandamál
þeirra höfðu fylgt þeim fram á
fullorðinsár.
Það var áberandi að hver
einasta setning, sem hún
sagði, hófst á „hann“. Þrátt
fyrir að hann væri farinn og
kæmi ekki aftur snerist líf
hennar enn um hann. Allir
möguleikar voru síaðir í gegn-
um manninn sem var farinn
frá henni.
Það er öruggt tákn um
framför þegar fólk segir:
„Þetta finnst mér,“ í staðinn
fyrir: „Þetta finnst þeim.“ í
raunveruleikanum leynist
margt sem er hrikalega órétt-
látt en frelsi á rætur sínar í
raunveruleikanum og hvergi
annars staðar. □
Ég bið þess að ég
megi lifa í núinu,
sama hve erfitt það
er. Ég ætla ekki að
sía framtíð mína í
gegnum fólk úr
fortíðinni.
9.TBL. 1993 VIKAN 9