Vikan - 23.09.1993, Page 10

BÖRNIN EKKI Á
FORGANGSLISTA
Við leggjum áherslu á að hér
sé um að ræða fræðslu- og
upplýsingasamtök. í rauninni
veit almenningur mjög lítið um
það sem er að gerast í skólun-
um. Skólaumræðan hefur farið
fram inni á kennarastofunum,
á ráðstefnum og námskeiðum
sem almenningur hefur ekki
haft aðgang að. í fjölmiðlum
hefur lítið verið fjallað um
skólamál. Það er undir hverj-
um og einum skóla komið
hvaða upplýsingar og hversu
miklar hann veitir foreldrum.
Skólarnir eru mikið að taka við
sér í því að upplýsa foreldra til
dæmis um innra starf sitt í
grófum dráttum og samtökun-
um hefur yfirleitt verið tekið
mjög vel þó svo að svolítillar
tortryggni gæti stundum eins
og eðlilegt er í fyrstu.
Hlutverk samtakanna er að
fræða almenning um skólamál
og ýta á yfirvöld sem þurfa að
standa vel að skólamálum í
stað þess að eyða tíma og
fjármunum í að búa til ný og
ný grunnskólalög en koma
þeim aldrei í framkvæmd. Við
þurfum líka að ýta við foreldr-
unum sem þurfa að taka sig á
í uppeldinu. íslendingar mega
hugsa betur um börnin sín,
það er kannski ekkert skrítið
að skólamálin séu í ólestri. Við
erum ekki með börnin á for-
gangslistanum, því miður.
Markmið okkar er að bæta
uppeldis- og menntunarskil-
yrði íslenskra barna. Þetta er
auðvitað háð því að við séum
með ánægða og metnaðar-
fulla kennarastétt. Ég sé samt
ekki að það sé verkefni sam-
takanna að vera framlenging í
kjarabaráttu kennara.
AÐ LEYSA MÁLIN
HÁVAÐALAUST
Foreldrar hringja gjarnan til að
spyrjast fyrir um leiðir. Þeir
veigra sér við að hafa sam-
band við skólann af ótta við
að kvartanir og athugasemdir
geti bitnað á barninu þeirra
eða beri vott um óþarfa af-
skiptasemi. Við erum oft
spurð ráða hvernig best sé að
snúa sér í ákveðnum málum
sem upp koma. Við förum
ekki inn í mál einstaklinga en
gefum fólki ábendingar hvert
það á að leita og hvernig það
á að koma sér að hlutunum.
Síðan þessi samtök urðu til
á landsgrundvelli geta yfirvöld
og félög kennara og skóla-
stjóra snúið sér til einhvers á-
kveðins aðila til að fá ábend-
ingar og svör um það hvað
foreldrum finnist um hitt og
■ Ég spyr fólk
gjarnan hvort þaó
geti ætlast til þess ab
börnin þess fari í röö
í skólanum ef þau
þurfa aldrei ab gera
þaö annars staöar.
■ Viö erum meö
stóran hóp af tauga-
veikluöum börnum
og vandamólin eru
geysileg. Ég fullyrbi
ab þetta óstand sé til
komiö vegna þess aö
börnin hafa of lítil
samskipti viö
fulloröiö fólk.
■ Mörg börn hafa
verió vegalaus aö
skóla loknum.
Rannsóknir í fyrra
leiddu í Ijós ab
óstandiö er slæmt.
■ Sem betur fer eru
foreldrar farnir ab
sýna skólum barna
sinna meiri óhuga og
þeir um leiö aib opna
dyr sínar. Þetta
eykur skilning ó
bóöa bóga.
þetta sem verið er að gera
eða er á döfinni. Við gerum
okkur Ijóst að nauðsynlegt er
að hafa gott samstarf við
þessa aðila en við erum fyrst
og fremst málpípa foreldra og
hagsmunirnir fara ekki alltaf
saman. Við getum nefnt dæmi
um kennara sem er áhuga-
laus, veikur eða drykkfelldur
og mætir illa. Það leita þá til
okkar foreldrar sem hafa á-
hyggjur af því að tímar hjá
börnunum falli svo oft niður
og líkur bendi til þess að eitt-
hvað sé bogið við frammi-
stöðu kennarans. Þegar for-
eldrarnir ræða við skólastjór-
ann svarar hann því til að
málið sé afskaplega erfitt en
þessu verði kippt í liðinn. Síð-
an líður og bíður án þess að
ástandið breytist. Þá leita for-
eldrarnir kannski aftur til okkar
og við hvetjum þá til að skrifa
skólastjóranum formlegt bréf
þar sem fram koma áhyggjur
þeirra og þeir óski síðan eftir
svari hvort eitthvað eigi að
gera í málinu. Ef viðbrögðin
verða engin ráðleggjum við
foreldrunum að senda annað
bréf þar sem þeir segja að úr
því að ekkert svar hafi borist
sé nauðsynlegt að greina
fræðslustjóra frá ástandinu og
svo framvegis. Ég held að
unnt sé að gera hluti af þessu
tagi hávaðalaust og ég finn að
þetta er að gerast í vaxandi
mæli. Það held ég að sé ekki
síst fyrir tilstilli samtakanna.
ERUM MEÐ STYSTA
SKÓLAÁRIÐ
Nú er starfandi á vegum
menntamálaráðherra nefnd um
mótun nýrrar menntastefnu. í
áfangaskýrslu, sem kom út
síðastliðinn vetur, leggur hún
meðal annars til að skólaárið
verði lengt í 175 daga á ári.
Það þýðir að skólarnir þyrftu að
byrja 15. ágúst og enda 15.
júní. Tillögur af þessu tagi fara
ekki inn á borö til foreldra. Svo
spyr maður foreldra í dreifbýli
hvernig þeim litist á tillögu um
lengingu skólaársins. Þeir
spyrja þá í örvæntingu hvort
slíkt standi virkilega til, þeir
hafa ekki hugmynd um það
sem í bígerð er. Sjónarmiðin
hér að lútandi eru mismunandi
en staðreyndin er sú að við
erum með stysta skólaárið af
öllum nágrannalöndum okkur,
við þurfum að fara til Tyrklands
til að finna eitthvað sambæri-
legt. Viðhorf íslendinga mótast
líka af því að sumarið okkar er
svo stutt, börnin þurfa að vera
úti í leik og starfi. Maður spyr
sig á móti hvers vegna verið sé
að teygja menntaskólann í
fjögur ár. Margir unglingar eru
búnir 10. maí og byrja 1. sept-
ember og fá svo ekki vinnu yfir
sumarið. Algengt er jafnframt
að jólafrí hefjist 10. desember.
Aðstæður hafa breyst og þjóð-
félagsgerðin öll, þetta þarf
skólinn að skoða.
KOSTAR ÁLÍKA OG
NÝIR KORPÚLFSSTAÐIR
Okkar hjartans mál er að allir
skólar verði einsetnir. Við
erum eina þjóðin í Evrópu
sem ekki er með einsetningu.
Orðið - tvísetinn - er ekki til í
orðaforða annarra þjóða.
Þessi háttur hefur alltaf verið
hafður á, við munum hvernig
það var fyrir þrjátíu árum þeg-
ar Palli kenndi tólf ára bekk
fyrir hádegi og átta ára bekk
eftir hádegi. Einsetinn skóli
myndi þýða að öll börn byrj-
uðu skóladaginn á sama tíma
og hver kennari hefði umsjón
aðeins með einum bekk.
Hann þyrfti þá að sinna tutt-
ugu og fimm einstaklingum í
staðinn fyrir fimmtíu. Margir
skólar eru einsetnir á íslandi,
til dæmis úti á landsbyggðinni
þar sem börnunum er ekið til
og frá skóla. Þetta er verst í
þéttbýlinu. Víða er húsnæðið
nægilega rúmt til þess að
gera skólana einsetna en
sums staðar þyrfti að bæta
við stofum en það yrði tæp-
lega dýrara en öll bílastæða-
húsin sem byggð hafa verið í
borginni að undanförnu. Það
hefur verið bent á að það
myndi kosta borgina álíka
mikið og nýir Korpúlfsstaðir
að gera alla grunnskóla í
Fteykjavík einsetna.
Húsnæði er samt ekki nóg
því að einsetinn skóli er ekki í
samræmi við vinnutíma kenn-
ara og kjarasamninga þeirra.
Kennari í fullu starfi þarf að
kenna um þrjátíu stundir á
viku. Ef hann kennir tólf ára
bekk, sem hefur þrjátíu og
þrjár stundir á viku á stunda-
skránni, nær hann ekki að
kenna inni í bekknum sínum
nema svona tuttugu og tvær.
Síðan fara krakkarnir í handa-
vinnu, sund, matreiðslu og
svo framvegis, greinar sem
hann kennir ekki. Þá þarf
hann að skila hinum tímunum
einhvers staðar annars staðar
í kennslu en til þess þarf að
hafa börn í skólanum eftir há-
degi. Spurningin er sú hvort
kennsluskyldan verði ekki
minnkuð og þeim tíma sem
eftir er verji kennarinn í skól-
anum, í störfum sem tengjast
kennslunni, heimanámi nem-
enda, samstarfi við foreldra
og svo framvegis.
Frh. á bls. 58
10VIKAN 19.TBL. 1993