Vikan - 23.09.1993, Page 28

I rr-„'rTTm
Bjarni Dagur meö sveitatónlist á geisladiskum í útsendingarstúdíói Bylgjunnar en þar er þáttur hans á dagskrá á sunnudögum.
BJARNI
c^.
'9.
o
CO
'O
i heygarðshornið heit-
ir tónlistarþáttur á út-
varpsstöðinni Bylgj-
unni. Þátturinn er á dagskrá á
sunnnudögum að loknum
fréttum sem hefjast klukkan
fimm síðdegis. Umsjónarmað-
ur er Bjarni Dagur Jónsson og
hann leikur ameríska sveita-
tónlist af hljómplötum og
geisladiskum í tvær stundir.
[ Bandaríkjunum eru um
þessar mundir í kringum tvö
þúsund útvarþsstöðvar sem
leika einungis sveitatónlist en
árið 1961 voru þær áttatíu og
tvær. Samtök útvarpsstöðva
þar (landi halda ráðstefnu ár-
lega og á þeirri síðustu kom
fram að sveitasöngva-út-
varpsstöðvarnar skiluðu mest-
um hagnaði útvarpsstöðva í
Bandaríkjunum og stækkuðu
áheyrendahópinn meira en
aðrar stöðvar.
Vegna þess hve sveitatón-
list á sífellt vaxandi fylgi að
fagna ákvað dagskrárstjóri
Bylgjunnar, Björgvin Halldórs-
son, að setja af stað sunnu-
dagsþátt með amerískri
sveitatónlist. Það eru ekki
margir dagskrárgerðarmenn
sem hafa kynnti sér sveitatón-
list eða „kántrí" og geta stjórn-
að þætti með þesssari gerð
tónlistar. Bjarni Dagur hefur þó
til marga ára verið ákafur að-
dáandi þessarar tónlistarstefnu
og hann tók vel beiðni Vikunn-
ar um að segja lesendum svo-
lítið frá sveitatónlistinni.
„Bandaríska sveitatónlistin
er stór hluti af tónlistarmenn-
ingu Bandaríkjamanna. Hún
er sambland af gamalli evr-
ópskri dans- og þjóðlagatón-
list og sennilega má rekja
helstu áhrifin til írskrar tónlist-
ar þó frönsk áhrif séu einnig
mikil. í tímans rás hefur söng-
og danstónlist Bandarfkja-
manna verið með svipuöum
hætti og sú evrópska en þar
sem Bandaríkin voru einn
kraumandi pottur fólks frá öll-
um heimshornum varð banda-
rfska sveitatónlistin fyrir marg-
víslegum áhrifum og mismun-
andi eftir svæðum. Þannig er
sveitatónlist Louisiana-fylkis-
ins kölluð „cajum“ þar sem
franskir landnemar, spænskir
verkamenn og svertingjar frá
Afrfku skópu sérkennilega
tónlistarstefnu. Einn angi
sveitatónlistarinnar er „blue-
grass“ í miðríkjunum og ein-
kennist af fiðlum, banjói,
mandólíni, gíturum og kontra-
bassa. Bluegrass-hljómsveitir
syngja margraddað, eru fjög-
urra til sjö manna og helst eru
konur í þeim hljómsveitum.
Svona mætti flokka sveitatón-
list Bandaríkjamanna í nokkra
flokka og þetta eru aðeins tvö
dæmi. Nú til dags tala svo
Bandaríkjamenn um „country“
og „young-country".
Það var á fyrstu árum þess-
arar aldar að þessi tónlist
barst til stórborga Bandaríkj-
anna og með tilkomu útvarps-
ins hljómaði sveitatónlistin um
landið þvert og endilangt.
Beint útvarp úr Grand Old
Opry tónleikahúsinu í Nash-
ville í Tennessee á hverju
laugardagskvöldi stækkaði
aðdáendahóp sveitatónlistar
mjög. Þessi beina útsending í
klukkustund hófst á WSM-út-
varpsstöðinni árið 1925 og
enn þann dag í dag er þessi
dagskrá á sama tfma á sömu
útvarpsstöðinni vikulega. Fyrir
unnanda sveitatónlistar er
það hápunktur lífsins að vera
áhorfandi þegar þessi þáttur
er sendur út. Það er líka
mögulegt þar sem aðgöngu-
28 VIKAN 19.TBL 1993