Menntamál - 01.12.1940, Blaðsíða 31

MENNTAMÁL
93
spara okkur umhugsun, heldur því, að færa okkur nær
réttri mannþekkingu.
GUNNAR M. MAGNÚSS
Nautnir og drykkir
(Erincii frá 1937).
Sagnir frá elztu tímum sýna ótvírætt, að' menn voru ekki
lengi ánægðir með fullnægingu á hinum frumstæðu og eðli-
legu hvötum. Mönnum nægði ekki matur og drykkur til að
svala hungri sínu og þorsta, ekki heldur einungis föt eða
húsaskjól til að hylja nekt sína, og vernda líkama sinn fyrir
kulda og regni, hita eða villidýrum.
Menn virðast brátt hafa reynt að nota náttúru-
öflin, einkum eld og vatn, til þess að auka lífs-
þægindin; þá er farið að hita og lýsa híbýlin, steikja
eða sjóða matinn. Þegar fullnægt hefir verið hinum
frumstæðustu hvötum, byrjar leitin að nautnunum, til þess
að gera lífið fjölbreyttara og auka gildi þess. Menn þrá
meiri gleði, meiri lífsfyllingu eða menn vilja drekkja sorg-
um sínum. Snemma virðast þjóðirnar hafa fundið æsandi
skemmtanir, og í sambandi við þær notað ýms örfandi lyf,
til þess að gera ástríðurnar sterkari og nautnirnar áhrifa-
ríkari. Oft er það, að saman fer drykkja og dans.
Hin algengustu nautnalyf og hressingar, sem menn sækj-
ast eftir í dag og hafa sótzt eftir um langan aldur, eru t. d.
alkohol, tóbak, kaffi, te, ópíum, kokain, morfin o. fl.
Frá elztu menningarþjóðum fær maður að heyra um