Menntamál - 01.08.1961, Page 90
168
MENNTAMÁL
Við skulum taka þessi atriði til nánari athugunar. í fyrsta lagi:
Getum við aukið menntun kennara með þriggja ára nám án háskóla-
prófs, svo að þeir nálgist sem frekast má menntun manns með há-
skólaprófi að fjögurra ára námi loknu?
Ef háskólaprófið krefst þriggja ára nárns í almennum greinum
og eins árs í uppeldisgreinum að auki, þá trúi ég, að ókleift sé að
ljúka kennaranámi og háskólaprófi á þremur árum. Einhverju verð-
ur að fórna, en hverju og live miklu? Það er ekki hægt að draga úr
námi í uppeldisgreinum. Það skiptir höfuðmáli, að kennarar skerði
aldrei hina faglegu og hagnýtu undirstöðu starfsgreinar sinnar, meti
hana aldrei lítils. Hún er meginatriði í öllu hversdagsstarfi okkar í
bekknum. Það er hún, sem greinir kennslu frá öðrum störfum. Ef
hún skiptir ekki máli, er engin von til þess að nokkurn tíma verði
litið á kennslu sem sérstakt starf, því að dyr skólanna munu þá
standa opnar jafnt fyrir sérlærðu og ólærðu fólki. I stuttu máli sagt:
fyrir hverjum, sem hafa vill.
Af þessu er ljóst, að takmarka verður almenna námið. Þess er
enginn kostur að ljúka á þremur árum faglegu námi og námi í þrem-
ur greinum á háskólastigi. Af þessum sökum hefur N. U. T. lagt til,
að sérhvert kennaraefni taki a. m. k. eina almenna grein sem í há-
skóla væri. Þetta teljum við vera hógværa kröfu. En sumir hyggja
vonlaust, að unnt sé að fullnægja henni. Að sjálfsögðu er þetta hærra
stig en nú er krafizt. En með hæfu kennaraliði, húsakosti og kennslu-
tækjum í kennaraskólunum eigum við ekki að láta okkur neitt
minna nægja.
En þegar við höfum komið á þriggja ára námi kennara ætti svæða-
skipulagið að veita tryggingu fyrir, að sérhver fullmenntaður kennari
nái háskólaþekkingu í einni námsgrein a. m. k., og skal það vera
skilyrði fyrir því, að hann hljóti fulla viðurkenningu.
En hvernig á þá að komast yfir þessa auknu menntun? Eða svo
að ég sé nákvæmari í orðavali: Hvernig á að ná háskólaþekkingu í
a. m. k. einni námsgrein? Til er eitt almennt svar við þessari spurn-
ingu. Taka verður upp í öllum kennaraskólum hliðstæð inntöku-
skilyrði og í háskóla eða sem næst því. Sömu afstöðu skal og liafa
til nemenda, sömu kennsluaðferðir og sömu námskröfur og í há-
skólum.
Og þá mun ég fara nokkrum orðum um hitt atriðið. Hvaða ráð
höfum við til þess að sumir þeir, sem lokið liafa kennaranámi, geti
náð fullri háskólamenntun.
Sumir kennaraskólar verða að gefa einhverjum iiluta stúdentanna
1960 kost á fjögurra ára háskólanámi. Ég trúi því, að þetta sé mjög