Æskan - 01.01.1990, Side 46

Vísindaþáttur - Umsjón: Þór Jakobsson
Leiðangur
í íslandshafi
í september sl. haust tók ég þátt í vísinda-
legum leiðangri víðs vegar um hafsvaeðið norð-
ur af íslandi allt norður fyrir eyjuna Jan Mayen.
í september 1987 og einnig í september 1988
var farinn svipaður leiðangur. Öll árin hefur
verið farið á skipi sem heitir Bjarni Sæmunds-
son í höfuðið á merkum náttúrufræðingi fyrr á
þessari öld. Skipið tilheyrir Hafrannsókna-
stofnuninni og er það mikið notað við haf- og
fiskirannsóknir.
Hinn árlegi septemberleiðangur tekur um
þrjár vikur. Siglt er um hafið eftir fyrir fram
ákveðinni áætlun. Stansað er öðru hverju og
mældur hiti og selta sjávar við yfirborð og
einnig neðansjávar á mismunandi dýpi allt nið-
ur á hafsbotn.
Á þessum athugunarstöðum voru straum-
mælar á sverum vírstrengjum sem náðu niður
á hafsbotn. Þarna höfðu mælarnir verið frá því
í fyrra og tekið á eins konar segulband upplýs-
ingar um strauma á staðnum síðasta árið. í
leiðangrinum í haust voru þeir dregnir upp úr
sjónum og fluttir heim. Öðrum mælum var
dýft í sjóinn í staðinn til að mæla straumbreyt-
ingar næsta árið.
Einnig var plöntusvif í Austur-Grænlands-
straumnum rannsakað og sömuleiðis hiti lofts-
ins, raki, vindhraði o.fl.
Austur-Grænlandsstraumurinn liggur úr
Norður-íshafi. Hann liggur þaðan suður á milli
Spitsbergens og Grænlands, meðfram endi-
löngu Austur-Grænlandi. Hann er að sönnu ís-
kaldur og flytur mikinn hafís með sér. Einnig
50 Æskaji