Skírnir - 01.01.1923, Side 203

'Skírnir]
Nokkur orð um »nokkur orð«.
193
skemtilegur, þar sem kann talar um gildrur, sem eg hafi lagt fyrir les-
endur. Ein af þeim er efstur — siðastnr. Eg gœti nú trúað þvi, að
ritdómarinn teldi það þó enga gildru, þegar liann væri komin á efri ár
og farinn að óttast hinn efsta dag. Og um hinar gildrurnar er það að
segja, að ritdómarinn ætti að vega hetur orð sín, því að arður (o: plóg-
ur) er alþekkt orð, og þótt grœðari þýði ekki beinlínis garðyrkjumað-
ur, þá verður engum erfitt að skilja hvers konar græðara er átt við.
Sambandið segir til þess. Dómarinn mun og eigi geta sér neina frægð
fyrir skraf sitt um notkun nokkurra sagnorða eða hann md að minsta
kosti verða heppinn. Það má æra óstöðugan að elta misskilning hans
á hverju orði, sem liann nefnir, en þó verð eg enn að nefna tvö orð,
sem hann hefir hengt sig í. Hann segir að eg láti einn þýða sama
sem einhver í 1842 línu. En þar fer hann alveg vilt. I þýzkunni stendur:
1840. Das beste, was du wissen kannst,
darfst du den Bnben doch nicht sagen.
Gleich höre’ ich einen auf dem Gange
Annaðhvort hefir hann ekki skilið að hér er töluorðið, eða þá, ef eg á
að vera velviljaðri en hann, að textinn hefir verið öðruvisi, sem dóm-
arinn fór eftir. En vindhögg er þetta, hvernig sem á því stendnr.
Ritdómarinn segir, að það sé þvert ofan i núverandi mál að hafa lílc
nm lifandi likama. En mætti eg spyrja? Þegar hann situr við ritstörf
sín og litur á bandarbakið á sér og sér líkhárin á sjálfum sér, hvort
heldur hann þá að þessi hár séu á lifandi líki eða dauðu ?
Eg hefi gert það með ráðnum hug að forðast eftir mætti erlend
orð svo sem náttúra, jafnvel þótt þau hafi verið öldnm saman í mál-
inu og hefi lagt mig viss vitandi undir strangan dóm eltinna málfræð-
inga, sem meta svo mikils blinda hending, sem ræður oft málvenju, að
það er beimska í þeirra augum að gera tilraunir til þess að hreinsa
málið. Þessar tilraunir mínar þola vel sólarbirtuna og ern því eigi
nátttröll, þótt ritdómari þessi kalli þau svo. En þeir sem vilja þiggja
hverja erlenda slettu með þökknm til þess að geta klofið íslenzka tnngu,
sem jafnan hefir verið ein samfeld heild, þeir eru réttnefnd nátttröll og
dagar uppi fyr en þá dreymir um. Og ekki vildi eg vera i þeirra
sporum.
Ritdómarinn gerir þá kröfu til þýðingar á Faust, að ekkert sé
'þar talað nema daglegt mál og orðaröð sé sem i sundurlausu máli. En
þessi krafa sýnir fyrst og fremst, að hann þekkir ekki meðferð G-oethes
á málinu í Faust, né tilgang hans með því, og í öðrn lagi annaðtveggja:
að hann hefir eigi vit á að þetta væri sama sem að seilast upp i stjörn-
urnar, eða að hann er svo ósanngjarn að gera kröfur til óframkvæman-
legra hlnta, til þess að geta eftir á fordæmt það, að þessum kröfum er
ekki fullnægt. Má vel sjá sanngirni hans á þvi, að hann átelur að við
°g við eru notuð algeng ljóðorð, sem öll íslenzk skáld hafa notað og
'Uota, svo sem fljóð, fold (sbr. Eldgamla Isafold), grima, hlýr, hlýri,
13