Árbók (Kristilegt bókmenntafélag) - 01.01.1934, Side 26

Árbók (Kristilegt bókmenntafélag) - 01.01.1934, Side 26
OANGUB TUNGL8 OG 8ÓLAR Á Í8L.ANDI. í þriðja dálki hvers mánaðar, sem heflr ylirskriftina »T i h« (tungl i hásuðri), og í töbiunni á blaðsiðu (17) er sýnt, hvað kiukkan er eftir íslenzkum meðaitíma, þegar tunglið og sólin eru í liásuðri i Reykjavik. En vilji menn vita, hvað klukkan sé eftir islenzkum meðaltima, þegar tunglið eða sólin eru i hásuðri á öðrum stöðum á íslandi, þá verða menn að gera svo nefnda »lengdarleiðréttingu« á Reykjavikurtölunni. Verður hún — 4 minútur fyrir hvert lengdar- stig, sem staðurinn liggur austar en Reykjavik, og + 4 min. fyrir hvert lengdarstig, sem staðurinn liggur vestar en Reykjavik. T. d. er Raufarliöfn um sez lengdarstigum austar en Reykjavik; lengdar- leiðréttingin þar er þá — 24 min. og 5. júli er sól i hásuðri frá Raufarliöfn þess vegna kl. 12 08. (12 32 — 0 24 = 12 08). Flatey á Breiða- flrði liggur einu lengdarstigi vestar en Reykjavík og lengdarleið- réttingin er þar 4 mín. 1. febrúar er þvi tungl í hásuðri frá Flatey kl. 10 36 f. m. (10 32 + 0 04 = 10 36). Sólargangurínn i Reykjavik er tilgreindur i almaunkinu hvern miðvikudag. Sólargangurinn er talinn fró sólaruppkomu (su.), þá er miðja sólar sést koma upp fyrir láréttan sjóndeiidarhring, og til sólarlags (sl.) þá er sólmiðjan sést fara niður fyrir sjóndeildarhring- inn. Til þess að finna sólarganginn annarstaðar á landinu, þarf að gera lengdarleiðréttingu á Reykjavikurtölunni á sama hátt sem við sól eða tungl i hásuðri. en auk þess breiddarleiðréttingu. Breiddarieiðréttingin fer eigi að elns eftir breiddarstigi staðarins, heldur er hún einnig komin undir sólarganginum i Reykjavik. í eftirfarandi töblu er sýnd breiddarleiðréttlng fyrir hvert hálft stig, noröar og sunnar en Reykjavik, þegar sólargangurinn i Rvik stendur á heilli stundu. Leiðréttingin er pósitíf (+), þegar sólargangurinn lengist vegna hennar, en negatif (—), þegar sólargangurinn styttist. Breiddarleiðrétting töblunnar er því lögð við tima sólarlagsins i Rvlk, en dregin frá sólaruppkomutimanum. Sé breiddarleiðréttingin negatif (—), verður að taka forteiknið til greina. Dæmi: Sóiargangur 1. maí á Raufarhöfn, sem er 6 stigum austar og 2‘/« stigi norðar en Rvik. Penna dag er sólargangur i Reykjavlk 16 st. 40 min. Breiddar- leiðrétting töblunnar fyrir 2'/i stig norður og sólargang 16 st. er + 16 mín. en fyrir 17 st. + 23 mln. og fyrir 16 st. 40 min. verður breiddar- leiðréttingin þvi + 21 min. Lengdarleiðréttingin er — 24 min. í Reykjavtk . . . . su. 4 06 sl. 8 46 Breiddarleiðrétting . — 21 +21 Lengdarleiðrétting . — 24_______— 24 ÁRaufarhöfn .... su. 3 21 sl. 8 43 Annað dæmit Sólargangur 13. nóv. í Flatey & Breiöafiröi, sem er 1 stigi vestar og l'/i stigi norðar en Rvik. Sólargangur i Reykjavik er 6 st. 43 min. í Reykjavik...........su. 8 50 sl. 3 33 Breiddarleiðrétting . +11 — 11 Lengdarleiðréttlng . +4_________+ 4 1 Flatey..............su. 9 05 sl. 3 26 (22)
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144

x

Árbók (Kristilegt bókmenntafélag)

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók (Kristilegt bókmenntafélag)
https://timarit.is/publication/407

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.