Heimilisblaðið - 01.01.1961, Blaðsíða 4
standa í nokkurri þakkarskuld við þann
vorhug, sem þá gagntók hugi íslenzkrar
æsku, og fylgt hefur mörgum ævina á enda!
Kynning og vinátta okkar Jóns Helga-
sonar hófst á þeim árum. Báðir höfðum
við dvalið í Noregi. Ég þá á annan tug ára,
og Jón við nám í lýðháskóla á Jaðri. Og
þar var ég einnig kunnugur hinum ágæta
dreng og mannkostamanni, Sören Övret-
veit, skólastjóra. Minntist hann íslenzkra
nemenda sinna lofsamlega og með hlýrri
gleði, m. a. Jóns Helgasonar. Mun dvölin
þar hafa vakið fjölbreyttan áhuga Jóns og
eflt íslendingseðli hans og ættjarðarást,
enda minntist hann skólastjóra ætíð með
ást og virðingu.
Fyrst munu leiðir okkar Jóns Helgason-
ar hafa legið saman á Seyðisfirði, og síðan
í Reykjavík á öndverðri vakningaröld
þeirri, er átti svo rík ítök í okkur báðum
frá Noregs-dvöl okkar. Urðum við því
ásamt fleirum áhugamönnum stofnendur
Ungmennafélags Reykjavíkur, er varð öfl-
ugt félag og frumgróður þeirrar hreifing-
ar um allt Suðurland og víðar. Og síðar
vorum við Jón samlierjar annarra kjörinna
fulltrúa, er stofnuðu Samband ungmenna-
félaga íslands á Þingvelli 1907.
Starfsþrá og starfsgleði þessara ára varð
okkur tveim ásamt fjölda ungmenna víðs
vegar um land sá aflvaki og þroskagjafi,
sem mótaði líf okkar og lífsviðhorf, —
margra óefað ævilangt. — Og eigi sízt sök-
um þess, að á þeim árum var Guðs vors
lands með að verki. Síðan fylgdumst við
Jón Helgason að um langa hríð.
í Hafnarfirði störfuðum við Jón Helga-
son saman um sex ára skeið. Ég var kenn-
ari við Flensborgarskóla, en hann stjórn-
aði Prentsmiðju Hafnarfjarðar (og „Fjall-
konunnar“). Þar hóf ungmennafélagsblað-
ið „Skinfaxi“ göngu sína, og þar litu fyrstu
ljóð mín dagsins ljós í tveim útgáfu'11
(„Blýants-myndir“ og „Islandsk Lyrikh
Áttum við Jón þar margt saman að saeld3,
Síðar tók Jón við stjórn og rekstri l>iein
smiðju Suðurlands á Eyrarbakka (bla®1
,,Suðurland“), og áttum við einnig l1*1
nokkur viðskipti.
Þannig lágu leiðir okkar Jóns HelgaS°u
ar saman frá öndverðu í allnáinni sant' i111111
um mörg áhugamál æsku íslands á Þel111
árum. Og þetta samstarf okkar og kulU1
ingsskapur varð að ævilangri vináttu. MlöJ1
isstæð og kær er mér vinátta okkar hj°n
og Jóns og elskulegrar konu hans Kríslllia
Sigurðardóttur. Var sú vinátta okkar auðuS
og sterk. Og ógleymanleg er mér sú soiga
frétt, er okkur hjónum barst til NoieS
haustið 1918, að Kristín hefði látizt
„Spænsku veikinni“.
Eftir heimkomu mína á ný eftir mmg1
ára dvöl erlendis var vinátta okkar Jul1
jafn náin og áður. Var hann enn
drengurinn góði og heitur áhugamaðu1
menningar- og trúmál þjóðar sinnai
starfaði ötullega að þeim málum. *e
þess óefað lengi getið af samstarfsmön111
lians og vinum.
ö 30
Síðan ég flutti frá Reykjavík fyrír um
árum, bar fundum okkar Jóns HelgaS°n ^
tiltölulega sjaldan saman. En öðialllV
gerði hann ferðir um Norðurland.
um
umst við þá ætíð og röbbuðum saman
sameiginleg áhugamál okkar, sem lifa f
sí og æ og hlýjað hjörtum okkar, þó11 a ^
færðist yfir, og þreyta tæki að gera ^
við sig hjá honum eftir langan vinn11
Enn voru hugir okkar samræmir um ^
hugsjónir okkar og heitustu óskir la11 ,
okkar og þjóð til blessunar og vella1'11*1
Og báðir áttum við sameiginlegt fiain
síðustu funda það hugarfar, sem feÉ11
um fátæklegu en hjartnæmu orðum
ljóðs á erfiðum tímum lands og þjóðar-
■ plP
4
HEIMILISBLA