Heimir - 01.11.1910, Page 18
66
HEIMIR
tæki þátt í velferöarrnálum þjóöanna óhindraö af rómverskri
kúgun, — þessar hugsanir og hugsjónir ráku djarfa menn til aö
tala. I Septeniber íSgóhaíöi Prof. von Hertling frá Bavaria
sanriö skýrslur til aö sítia hve mjög kaþólskir rnenn stæöu rnót-
rnælendurn aö baki hvaö inenntun og menning snerti- I Bav-
aria voru kaþólskir rnenn 71 prósent af allri fólkstolunni en
lögöu til aöeins 43 prósent af háskóla kennurunurn. Af hverj-
um 10,000 íbúum voru 42 kaþólskir nemendur á æöri skólunum
á móti 67 inótmælendum. I Baden, þar sem 6» prósent af
fólkstölunni er kaþólskt eru nemendur 41 kaþólskir móti 86
mótmælendum. A þýzkalandi í heild sinni 32 á rnóti 55. En
frernur sýndi samanburöur viö liöinn tíma aö þetta ástand haföi
stööugt fariö versnar.di, og aö rnikil hætta væri á því í frarntíö-
inni aö kaþólskan yröi aðeins trúar brögö verkalýösins og bænda-
stéttarinnar. I tímaritinn “Allgerneine Zeitung” er gefiö er út
í Munich kom viöbót við lýsingu þessa aumkvunarástands,
skrifaö af Prof. Xaver Kraus, kaþólskurn guöfræöing. Hann
sjmir frarn á, að allur þorri kaþólskrar alþýöu í þessum löndum
sé hvorki lesandi eöa skrifandi. Og nú fóru fieiri af hinum
beztu mönnum kyrkjunnar að láta til sin heyra. Þeir þoldu
ekki aö þegja lengur. Niöurlæging kyrkjunnar rann þeim svo
til rifja, aö þeir uröu aö kveöa upp úr meö skoöun sína um
ástandiö og leggja franr umbóta kröíur. Af þessv.m mönnum
skal fyrst nefna þá :
SCHELL OG EHRHARD
Hermann Schell var fæddur 1859 í Freiburg. Plann stund-
aöi heimspekis- og guöfræöisnám í Freiburg og Wurzburg. 1884
var hann gjöröur prófessor í trúvarnarfræöi, og sögu og fornfræðí
kristninnar. Hann gat sér brátt naln sem fræðimaöur og
rithöfundur. ^ Hann ritaöi inerkar bækur guöfræöislegs og sögu-
legs efnis. Árið 7897, á langa föstudag (áður en Taxil haföi
gjört játningu sína) kom út fyrsta bók Schells er var ákveðin í
umbóta áttina. Þessa bók nefndi hann: “Kaþólskan sem fram-
fara stefna” (Der Katholicismus als princip des Fortschritts).
Viötökur þær sem bókin fékk sýna bezt að fleiri en hann væru
aö hugsa unr umbóta þörf innan kyrkjunnar. Fyrir lok næsta
árs (1898) haföi sjöunda upplag bókarinnar komiö út' Bókin
var prentuö án samþykkis biskups. Franihald