Heimir - 01.03.1911, Side 5

HEI MIR
149
þessara tímabila var á þrettándu öldinni. Hetjusögur og ljóö
höföu lifaö á vöruin fólksins um óminnilega langan tírna, þar til
þá, er þau voru færö í letur. Efniö er aö mestu leyti aftan úr
heiöui, en meöferö þess ber á sér mörg einkenni kristninnar.
Merkilegast af ritum þessa tíma er hiö svo nefnda Nifiungaljóö,
(Nieblungenlied). Þaö hefir ýmsa gamla sagnatlokka aö geyma.
Þaö þykir sannur bókmentagimsteinn vegna hinna ágætu lýsinga
af söguhetjunum og skaplyndiseinkennnin þairra.sem í því er aö
finna. Hér er ekki rúm til aö lýsa þessu tímabili nánar. Það
er tnjög þýðingarmikið tímabil í bókmentasögu þýzku þjóöarinn-
ar, því þá brauzt hiö sjálfstæöa og frumlega íandlegulífi hennar
út í stórfeldum skáldskap, sem aö efni og búningi var algerlega
þjóölegur, dreginn út úr lífsreynzlu þjóöarinnar sjálfrar á Iiönum
tímum.
Eftir þetta tíinabil voru þýzkar bókmentir undir útlendum
áhrifunt fram á miöja átjándu öld; fvrst forn-rómverskum, og
síðar frakkneskum. Uin 1730 byrjar viöreisnartímabil, og frá
1760 til 1 832 er hiö svo nefnda síöara “klassiska tímabil.” Þaö
endar tneö dauöa Goethes. Hann var mestur þeirra skálda,
sem til þess teljast, þó sum önnur hafi oröið heimsfræg.
Af fyrirrennurum Goethes á þessu tímabili iná sérstaklega
nefna tvo, er höföu áhrif á hann, Lessing og Herder. Lessing var
hinn lang-frumlegasti þýzkur rithöfundur á sínum tíma ogágæt-
ur ritdómari. Hann braut niönr vægöarlaust hiö gamla og við-
tekna í heimi bókmentanna. I öllum ritverkum hans birtist
óslökkvandi þrá eftir einhverju betra og fullkomnara en þvísem
er. Aðaleinkenni Herders, aftur á móti, er víösýní. í hans
skáldskap eru mörg hin beztu einkenni sumra stórskálda annara
þjóða sameinuð í eitt. Hann var nokkurs konar bókmentalegur
heimsborgari, eftir því sem einum helsta bókmentafræöingi
Þjóöverja segist frá. Þriöji maöurinn, sem mest áhrif haföi á
Goethe var Schiller, þó hann væri tíu árum yngri en Goethe
sjálfur. Um samvinnu þeirra og áhrif hvers á annan veröur
síöar getið.
Jóhann Wolfgang Goethe fæddist áriö 1749 íbænum Frank-
furt við Main. Forcldrar hans voru Jóhann Kaspar Goethe,