Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1918, Blaðsíða 68

226
Steingrimur Matthiasson:
[ÍÐUNN
vaknaði þó ekki til meðvilundar, og efiir dægur
hnignaði honum aftur svo, að hann dó. — Þetla
dæmi sýnir, að lífið getur komið aftur — að minsta
kosti að nokkru leyti — þó að hjartað sé áþreifan-
lega liætt að slá.
Af ofanrituðu er ljóst, að það eru ekki einungis
lægri dýrin, sem geta lifnað úr dái, sem okkur sýn-
ist vera alger dauði, heldur líka fullkomnasta veran
á jarðríki, maðurinn. En þó er lífseigja mannsins
langtum minni en margra lægri dýra.
III.
í daglegu tali segjum við: Maðurinn er dáinn. En
í rauninni er maðurinn ekki algerlega dáinn i and-
látinu. Réttara er að segja: Maðurinn er andaður
eða skilinn við, eins og líka er daglegt mál. Með-
vitundin er farin, og hið æðra sálarlíf er farið vegna
þess, að lífsstörf ákveðinna frúma í heila og mænu
hafa stöðvast. En þó dauði sé 'kominn í frumur
hinna æðstu stjórnarstöðva líkamans, geta aðrar
líkamsfrumur haldið enn áfram að lifa um slund.
Líkaminn deyr ekki allur í einu lagi. Rannsóknir
síðari ára liafa sýnt og sannað, að ýmsir líkams-
hlutar geta meira að segja haldið áfram að lifa í
þó nokkurn tíma, þó hið æðra sálarlíf sé farið.
Eins og ég hef áður ritað um (í Skírni 1914) heíir
Carrel og öðrum líffræðingum tekist með hugvits-
sömuin ráðum að geyma lifandi holdveíi úr liköm-
um nýdáinna manna, svo vikum skiftir, t. d. frumur
úr hjartanu og mænunni. Frumurnar héldu áfram
efnaskiflum sínum, uxu og fjölguðu sér á venjulegan
hátt. Og Carrel hefir enn fremur tekist að taka inn-
ýflin út úr dýri og halda þeim lifandi og starfandi
1 margar klukkustundir án nokkurs sambands við
heilann og mænuna. En þetla gat átt sér stað fyrir
það, að hann dældi stöðugt lofli inn í lungun og