Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1927, Page 21

IÐUNN
ísland fullvalda ríki“.
111
öðru eins atferli fulltrúa hennar og embættismanna, sem
því er ég lýsti í Nýja Sáttmála og hann segir að al-
menninqur hafi, áður en ég tók til máls, hneykslazt á
og fyrirdæmt. Og þó viðurkennir hann sjálfur að full-
veldinu kunni að stafa hætta af breytni landsmanna.
Hann segir: svo er« (að þessi prúðmannlega bar-
átta, sem hann er að tala um, sé roði af nýjum degi),
»/>á er það víst að allar hrakspár um fullveldi vort
springa*. Með öðrum orðum: Ef prúðmenskuroðinn
skyldi reynast að vera ekki annað en austantóra, þá er
ekki að vita nema hrakspárnar kunni að rætast. Svo
veikt er þá á hinn bóginn þetta fullveldi, að hnútukast
og ónot í umræðum mála og miður drengileg bardaga-
aðferð kann að verða því hættuleg. En það er ekki
heldur alt fengið með prúðmennskunni. Aldrei eru þjóð-
fulltrúarnir jafn ógeðslegir og skaðvænir sem þá, er
samábyrgðarlognið leggst yfir gerðir þeirra. Skyldi það
ekki vera prúðmannleg og drengileg barátta, og það á
íslenzkri hvalfjöru, hvernig tveir þingflokkar, sem aldrei
þykjast mega sitja á sátts höfði, fóru að skifta með sér
síðasta rekanum, bankaráði landsbankans? Ekkert ónota-
orð heyrðist og öllu skift hnífjafnt. En sé málið skoðað
frá öðru sjónarmiði en sjónarmiði prúðmennskunnar, þá
skil ég ekki hvernig O. L. á að geta verið mér ósam-
dóma um að eitt af því sem getur farið með fullveldið
þegar minnst varir, er peningagræðgin í þingmönnum.
Ég verð að segja það, að mér þykir ekkert að því að
fá tækifæri til að kryfja til mergjar samanburð þann á
tveimur íslenzkum kynslóðum, sem O. L. gerir, og það
því fremur sem ráða er af orðum hans, að sá dómur
sé tekinn upp í trúarjátning samtíðarinnar. Það mættti
nú merkilegt heita, ef milli svo náinna kynslóða skyldi í
sannleika vera staðfest það djúp sem hann vill vera