Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1927, Side 71

ÍÐUNN
Þjóðmálastefnur.
161
Nýbygðin við sjóinn varð með erlendu sniði. Erlend
áhrif gengu óbrotin á land og veraldartízkan í hugsun
og háttum sló landtjöldum umhverfis á öllum ströndum.
Byggingastíll, híbýlabúnaður, klæðaburður, mataræði,
götulíf, gildaskálar, samkvæmislíf og skemtanir varð alt
að mestu af erlendum toga spunnið. Hugsunarháttur
fólksins, lífsmið og eftirsóknarefni urðu á sama hátt
mörkuð fjárhyggjunni. Þannig varð nýmyndunin frum-
smíð, unnin með hröðum handtökum og ómótuð af ís-
lenzkri hugsun. Og með breytingum þessum hófust nýjar
stéttir í landinu. Reis þá upp stétt stóratvinnurekenda
annarsvegar, en öreiganna hinsvegar. Og með vaxandi
átökum um fjárafla og hagsmunaaðstöðu greindust stétt-
irnar skarpar og ákveðnar með hverju ári. Atökin urðu
mestmegnis um fjárhagsmálefni, varnir gegn yfirtroðslum,
viðreisn úr ófarnaði. Þannig hafa hin miklu umskifti í
atvinnubrögðum og hugarfari þjóðarinnar fært okkur
sömu viðfangsefni og öðrum þjóðum: úrlausn.þrætumála
um atvinnuskipulag og auðskiftingu. Og á þessum grunni
hvílir núverandi skipun stjórnmálaflokkánna í landinu.
Vfirlitið er í stuttu máli þetta: Meðan ríkisréttardeilan
við Dani var höfuðviðfangsefni í stjórnmálum landsins,
greindust landsbúar í tvær meginsveitir eftir hugarfari
og lífsskoðunum. Með atvinnubyltingunni hefst ný flokka-
skifting, reist á stéttabaráttu nútímans. Eru síðan uppi í
Iandinu þrjár höfuðstefnur og verður vikið að þeim hér
á eftir.
V.
Eins og kunnugt er, má telja, að hinir eldri stjórn-
málaflokkar, Sjálfstæðis- og Heimastjórnarflokkarnir, séu
nú liðnir undir lok. Með bráðabirgðarskipun þeirri, sem