Kirkjuritið - 01.02.1935, Blaðsíða 18
74
Gisli Sveinsson:
Kirkjuritið.
kristið. Og livað eru menn að tala um „úrelt“? Eiga
sálmarnir að vera fyrir guðníðinga eða kristindóms-
fjendur? Eru þeir þá ekki allir úreltir? — Það er og hefir
öllum verið vitanlegt, þeim er nokkurt skynhragð bera
á þá liluti, að sálmar þeir, sem viðhafðir hafa verið í
hinni íslenzku kirkju, eru mjög misjafnir að gæðum, en
þegar jafnvel kirkjunnar menn eru að tala um, að end-
urnýja þurfi þessa sálma o. s. frv., — ætlast þeir þá til,
að einhverir verði fengnir til þess að setjast niður og
semja, yrkja, sálma við „hæfi nútíðarmanna", sem þeir
kalla, einskonar tízkusálma? Væri ekki rétt fyrir þessa
menn að staldra ofurlítið við og átta sig á því, að guðs-
orð er altaf nýtt, eldist aldrei, og að góður sálmakveð-
skapur er hvorki handiðn né verksmiðju-framleiðsla,
— andagift er nauðsynleg; en verður „andinn“ fram-
kallaður, hvernig sem á stendur?
Nú hefi ég fyrir satt — og ég skora á menn að koma
og afsanna það, ef þeir þykjast geta — að í sálmabók
vorri séu allir dýrmætustu sálmar íslenzkrar kristni
(auk þess sem Passíusálmarnir geyma), margt andlegra
úrvalsljóða, sem aðrar þjóðir mættu öfunda oss af.
Enda er þetta safn, nýtt og gamalt, eftir vora mestu
snillinga i þessari grein, sem seint verða of metnir, snill-
inga, sem oft eru nefndir, eins og t. d. Valdimar Briem
og Matthías Jochumsson, og skal það þó hér fram tekið,
að V. Br. er vafalausl sá//naskáldið af Guðs náð næst
Hallgrími Péturssyni; og ekki skal það heldur undan felt
að tilfæra sérstaklega, meðal síðari tíma höfuð-sálma-
skáldanna, Helga Ilálfdánarson, sem verðskuldar lof og
aðdáun allra, sem uppbjrggingar vilja leita í þessari
grein hinna andlegu mála; ekki sízt eru sálmaþýðingar
hans sumar með hreinum afhrigðum. Er full ástæða til
að láta þetta í ljósi vegna þess, að á síðustu tveim ára-
tugum liafa nokkrir óvandaðir skriffinnar lostið upp
hrópum og fundið það honum — og jafnvel hans ætt-
mennum (!) — til foráttu, að skerfur hans í sálmabók-