Kirkjuritið - 01.02.1938, Page 10

48
Benjamín Kristjánsson:
Febrúar.
Hversu hugsunarháttur Áskels goða stakk í stúf við al-
mennan hugsunarhátt heiðinna manna, má hinsvegar sjá
af þvi, að sagan segir, að „margir menn mæltu í fyrstu
móti tillögu þeirri, er Áskell bar fram. 1 Landnámu er
getið um ágætan mann í Noregi og víking mikinn, Öl-
vé að nafni. Honum er í háði gefið auknefnið barna-
karl, af því að hann lét ekki hentla börn á spjótsoddum,
sem þá var víkingum titt. Þetta gefur gleggri hugmynd
um viðliorf heiðinna manna gagnvart þessum hlutum.
En skýrast bendir það þó til, að barnamorðin hafi verið
býsna útbreiddur og rótgróinn siðiu* með forfeðrum vor-
um, að eigi þótti fært að banna þau strax með kristni-
tökunni á Alþingi árið 1000, en nokkur ár urðu að líða
áður en þau fengist numin úr gildi. Grunar mig, að sið-
urinn hafi verið miklu algengari en rithöfundar forn-
sagnanna hafa vitað úm eða viljað halda á lofti. Svo
ómannúðleg og níðangursleg finst oss nú þessi aðferð,
að bera út ósjálfbjarga afkvæmi sin, að oss finst þessi
skoðun ef til vill ólrúleg. En gegnum þjóðsagnirnar,
heyrum vér þó enn í dag útburðarvælin, hinn ömurlega
neyðarsöng þessara aumingja, sem af ótrúlegri harðýðgi
voru bornir út á kaldan klakann, fleygt á berangur eða
í urðarholur til að deyja þar hjálparvana, fjarri allri
mannlegi miskunn.
Meginástæðan fyrir þvi, að ætla má, að hér hafi verið
um tíða venju að ræða er sú, að nægar heimildir eru
fvrir hendi, er sanna, að útburður barna var algeng
venja meðal fornþjóðanna og tíðkast jafnvel enn í dag
meðal ýmissa ókristinna þjóða. Þeba á Egiptalandi er
eina borgin, er menn vita um, að allsnemma bannaði út-
burð barna með lögum að viðlagðri strangri refsingu, en
frá Egiptalandi er þó í Biblíunni sagan um að fyrirskip-
aður hafi verið útburður á öllum sveinbörnum af ætl
ísraels til að forðasl offjölgun, og er bún vafalaust sönn.
Hinsvegar var venja þessi algeng meðal Grikkja og
jafnvel heimiluð i lögum Lykurgosar og Sólons, og i rit-