Kirkjuritið - 01.02.1938, Blaðsíða 13

Kirkjuritið. Uin útburð barna i fornöld.
51
bvrði en styrktar. Öðru máli var að geg'na um Róm-
yerja. Ríki þeirra gerðist brátt mikið herveldi og þurfti
a dðsafla að halda. Þessvegna var bæði löggjöfin og álit
allra helztu ritböfunda fremur andstætt barnaútburði,
enda þótt liann tíðkaðist mjög engu að síður. Faðirinn
iiafði að vísu vald á lífi og dauða barna sinna. En þó
eru til mjög gömul lög rómversk, sem stundmn voru af
alþýðu manna eignuð Rómúlusi, sem takmörkuðu þetta
vald föðurins á þann bátt, að föðurnum var gert skvll
að ala upp öll sveinbörn og að minsta kosti elztu dóttur
hl þriggja ára aldurs. En þá var talið, að farin væri að
kvikna svo mikil velvild til afkvæmisins, að síður væri
liaett við, að þau vrðu líflátin að ástæðulausu. Hinsvegar
var leyft að bera út vanskapninga og veikburða börn
'neð leyfi fimm nánustu ættingja. Jafnvel spekingurinn
^eneka skýrir frá þessu með mesta jafnaðargeði. Hann
seglr: „Vansköpuð fóstur evðileggjum vér. Einnig
drekkjum vér börnum, sem eru veikluð eða vanburða
^rá fæðingu. Þetta er ekki gert af grimd, lieldur af skyn-
senn, að skilja þannig bin gagnslausu börn frá hinum
beilbrigðu“ (De ira I, 15).
Þegar líður á keisaratímann, færist útburður barna
lnJog í vöxt í Róm. Til dæmis getur Svetonius um það,
að þegar fréttist um dauða Germanicusar bersböfðingja,
bafi konur látið bera út nýfædd börn sín til að láta í ljós
barm sinn. Algengari ástæða var fátækt eða hirðulevsi
Um ofkvæmið. Mest kvað að þessum útburði barnanna
v Lactariansúluna, og í borgarblutanum Velabrum
lUldir Aventinshæðinni. Þangað voru börnin borin á næt-
Urþeli, til að sálast úr hungri eða kulda, en oftast til að
' erða ránfuglum eða soltnum dýrum að bráð. Einstöku
S1nnum kom það fyrir, að einliver góðlijörtuð manneskja,
sem fram hjá gekk, miskunnaði sig yfir einbvern þess-
aru nnmaðarleysingja, og kunna rithöfundar Rómverja
að segja fró ágætum mönnum, er þannig voru gripnir
npp af götu, og Júvenal segir frá hefðarkonu, er eitt sinn