Kirkjuritið - 01.02.1938, Page 27

Kirkjuritið. H. E. Fosdick og hætta kirkjunnar. 65
ar> þá fatast henni vegna þess, hve henni finst altaf
erfitt að lirófla við öllu því, sem orðið er einskonar
helgidómur, hvort sem það er ritningar eða einhverir
siðir.
Kirkjan er ekki fyrst og fremst visindaleg og rannsak-
andi stofnun. Hún er fyrst og fremst sá kraftur, sem á
að skapa jafnvægi i lífi manna og þjóða. Þess vegna get-
ur hún ekki verið á reiki. Hún verður þvi að álykta, trúa
°g koniast að einhverjum föstum niðurstöðum, og hún
rekur naglann fast, svo að smíðið verði haldgott. Hún sem-
ur játningar sínar, og þær verða helgur dómur, sem
seinna verður erfitt að hrófla við. Hún velur sín sakra-
menti eða náðarmeðul, og þau verða helgur dómur, sem
ekki er auðvelt að raska. Hún leggur hlessun sína yfir
vissa siði og venjur, og' þetta verða helgidómar, sem
^gglyndi manna og tilfinningalíf oft á erfitt með að
hrófla nokkuö við. Kirkjan gaf sig við hinu vandasam-
asta -— hinni sálarlegu þörf mannsins. Það varð henni
heilagt starf, og hjálparmeðulin gerði hún að lielgidóm-
um, þess vegna liefir henni oft reynst erfitt að skifta um
vmnuhrögð og verlcfæri. Þetta ætti hver sanngjarnlega
hugsandi maður að geta skilið, og mundi hann þá sið-
ur freistast til að kveða upp þunga dóma yfir kirkjunni.
~ Vísindamaðurinn Tliomas Huxley segir: „Því lengur
sem ég lifi, þvi augljósara verður mér þetta, að hið al-
varlegasta og heilagasta i lífi mannsins er að álykta og
segja: „Ég trúi, að þetta eða hitt sé satt“. Þetta er vitnis-
hurður vísindamanns, en þar sem kirkjan sérstaklega
fjallar um alt það, er að trú lýtur, er ekkert að undra,
þótt helgiblær hafi orðið á þvi öllu og hún þar af leið-
andi oft verið sein til að átta sig á breytingum, og orðið
a eftir. — Vér getum tæpast hugsað okkur vísindamann
sianda upp og segja hátíðlega: „Ég trúi, ég trúi“, ein-
hverju, sem hann ekki trúir, að sé satt. Hann liefir ekki
gert sinar fyrri uppgötvanir að neinum helgidómum og
getur því skift á þeim og öðrum nýrri og betri. Margir