Kirkjuritið - 01.02.1938, Blaðsíða 12

Benjamín Kristjánsson:
Febrúar.
50
hversu kristin trú liafði gagngerð áhrif á liugi manna
viðvíkjandi þessu atriði. En þannig kemst sagnfræðing-
urinn Gibbon að orði í hinu mikla riti sínu: Deeline
and tale of tlie Roman Empire: „Útburður barna var
binn útbreiddasti og rótgrónasti glæpur fornaldarinnar.
Hann var stundum fyrirskipaður, stundum levfður, en
næstum því ávalt framkvæmdur án hinnar minstu refs-
ingar“ (V, 44).
Eg vil nú færa nokkuru frekari rök að þessu með því að
vitna i forn rit, sem engin ástæða er til að rengja.
Colvbius, grískur sagnritari, sem uppi var á annari
öld fyrir Krist, segir, að um miðja aðra öld fyrir Krisl
hafi ekki nema mjög fáir Grikkir kært sig um að ala uþp
fleira en eilt eða í mesta lagi tvö börn. Margar lieimildir
aðrar slaðfesta þetta. Poseidippus, griskt leikrilaskáld
(frá 3. öld f. K.), segir hið sama. Fleiri en ein dóttir var a.
m. k. aldrei alin upp. Jafnvel auðugir menn létu nærri æf-
inlega bera út meybörn. Hinsvegar þótti það skynsamlegt,
að ala upp tvo syni, því að menn óttuðust að annar kvnni
að falla í striði. En frá því um miðja þriðju öld fyrir
Krist þykir sagnfræðingum líklegast, að langalgengastar
hafi verið fjölskyldur með aðeins einu barni, en fjöl-
skvldur með fjóruin til finnn börnum hafi naumast
þekst. í fornum leikritum er stundum hent gaman að
istöðuleysi eða flónsku þeirra mæðra, sem með bragð-
vísi höfðu skotið meybörnum undan dauða, þó að faðir-
inn hefði skipað, að láta bera þau út. Lenda þær venju-
legast i einhverjum vandræðum út af þessuni afkvæm-
um sínuin siðar meir, og sýnir þetta almenningsálitið á
því, hve fávislegt það þótti að vera að leggja á sig að ala
upp kvenfólk meir en strangasta nauðsvn krafði.
Það, sem Grikkjum mún hafa gert einna mest, mun
hafa verið ótti þeirra við offjölgun mannfólksins. Þess-
vegna hvöttu þeir þjóðina frekar til að losa sig' að m. k.
við alla þá einstaklinga, sem eitthvað voru fatlaðir, eða
vanburða, svo að gera mátti ráð fvrir, að frekar yrði lil