Kirkjuritið - 01.04.1950, Page 49

TRÚIN Á DAUÐANN OG DJÖFULINN
117
víst: Orþodoxkirkjurnar hafa ævinlega demoraliserað
heiminn" (bls. 458).
„Annað, sem þarf að hverfa, er óttinn og iðrunarstaglið,
sem fyrir langalöngu hefir aldrei átt við, ekki frá dögum
Lúthers. Lotning og skyldar tilfinningar eiga að haldast
• • • Það er ailt annað að lifa á lambsfóðrum en efla dýrð
Lrottins hjá ómyndugum lýð; þó er kredduofstækið mér
viðbjóðslegast; það gerir alla menn að fíflum og fáráð-
hngum á vorum dögum.---------Har. Níelsson er nú höfuð-
Prédikari landsins, en lítil von er til þess, að þröngsýnis-
menn og Bjarmalýður skilji hans evangelium. Orþodoxí-
Unni fylgir ávallt skynsemisskortur og þröngsýni, þótt sum-
ir hennar þjónar geti dugað fólki á lægri svæðum, enda
gott að einhverjir geri það (bls. 464).
Til Valdimars Briem 1910, út af kirkjumálum vestra:
,,Gott er að ranghverfan kom öll í ljós hjá þeim þar
vestra — að það sást, hve hrapallega ,,heilagleikinn“ hrap-
ar í hlandforina, ef blindnin og vaninn, heimskan og
hræsnin heldur lengi í taumana . . . Allt forndramatískt
uugl er dæmt og til bölvunar, hversu sem nauðsynlegt
kann að vera eða sýnast að lofa sumu af því að fljóta
uieð, vegna vesalinganna . .. Fólk prettast um að brenna
grútinn af lömpunum, eins og gert var í Skógum tvisvar
á ári (bls. 438).
Til sama 1911:
„En vandinn er nú, að lífsskoðunin er gerbreytt frá
gömlum tímum; dogmurnar orðnar ýmist of þröngar eða
hrein heimska — jafnvel guðlast eins og útskúfunar kenn-
iugin eða kenningin um djöful, sem Magnús sálarháski
sagði um, að sí og æ veitti guði mörg og þung slög, en
beir missions-mennirnir segja, að sé miklu betri búhöldur
en hinn, því hjá honum sé svo að segja heila höfuðbólið
fallið undir hamarinn, og skolli seztur þar í öndvegi, en
hinn hangir í hjáleigunni. Og þótt heilög kirkja reyni að
bjarga sókninni, heldur hún dauðahaldi í þær kennnigar,
sem gefnar voru heiðingjum á gadd í fornkirkjunni, síðan