Kirkjuritið - 01.01.1955, Síða 30
Boðskapur Berans til þjóðar sinnar.
Eftirfarandi grein birtist í kaþólsku dagblaði, „Lidová demo
kracie“, 25. febrúar 1948. Það er síðasta blaðagreinin, sem
birzt hefir eftir Josef Beran erkibiskup. Erkibiskupinn, sem
er fæddur 1888, hafði verið prófessor í guðfræði og rektor
hins kaþólska prestaskóla í Prag. Frá 1942 til stríðsloka var
hann í fangabúðum í Dachau. Framkoma hans þar aflaði
honum óskiptra vinsælda meðal samfanganna. Hann gerðist
erkibiskup 1946. Vegna frjálslyndis og einurðar naut hann
slíkrar lýðhylli, sem enginn kirkjuhöfðingi þar í landi um
margar aldir. Eftir byltinguna 1948 var hann einn þeirra
mjög fáu, sem þorðu að hreyfa andmælum. Honum leyfðist
ekki að skrifa í blöðin. Fjölritunarvél erkibiskupsskrifstofunn-
ar var gerð upptæk 16. júni 1949, og lögreglan sló hring um
erkibiskupshöllina. Nokkrum dögum seinna var lagt bann við
því, að lesa hirðisbréf erkibiskupsins af prédikunarstólum,
nema að fengnu leyfi stjórnarvaldanna. K. V.
„Á slíkum tímum, sem vorum timum, þegar hugir manna
eru í uppnámi, komast nafnlausu bréfin í algleyming. Er það
að vísu skiljanlegt. Hver og einn leggur mér til ráð, hvað ég
eigi að gera, hvað ég eigi ekki að gera og hvað ég ætti að gera
og hvað ég ætti að láta ógert. Hinn nafnlausi skrifar oft rétt
persónulega. Og þannig varð það, að einn þeirra orðaði kröfu
sína á svofelldan hátt, með talsverðum þunga: „Talaðu, erki-
biskup! Þú mátt ekki þegja!“
Ég fór að hugsa um þetta. Þú mátt ekki þegja! En er nokk-
uð vænlegra að tala heldur en þegja? Ekki verður spymt við
snjóflóði, sem steypist í dalinn. Og þó, snjóflóð er skynlaust
efni, en stjórnmálahreyfing er háð mönnum, sem hugsa og
íhuga sinn gang. Ef til vill tala ég til einskis — en þá ...
Kristur sagði: „Hefði ég ekki komið og talað til þeirra, þá
hefðu þeir ekki synd, en nú hafa þeir enga afsökun fyrir
synd sinni.“ (Jóh. 15, 22).
Ef til vill væri betra að þegja og lofa þeim að vera óvitandi.
En Páll sagði: „Ég særi þig fyrir augliti Guðs og Krists. Prédika