Kirkjuritið - 01.03.1955, Blaðsíða 29
TRÚRÆKNI OG ÞJÓÐRÆKNI
123
fyrstu félagsstofnun Islendinga í Vesturheimi náðu þó
víða um byggðir þeirra. I íslenzku nýlendunni í Minne-
sota hófst mjög snemma á árum félagsskapur í anda Is-
lendingafélagsins í Milwaukee, og lá mönnum mjög á
hjarta, hvernig þeir gætu „bezt varðveitt menning og sóma
sín á meðal“.
Sagan endurtekur sig, renni menn sjónum norður til
Winnipegborgar, en þar hófst íslendingabyggð um sama
leyti og í Minnesota, árið 1875. Tveim árum síðar, haustið
1877, stofnuðu Islendingar þar í borg með sér íslendinga-
félag, og gætir þar aftur beint áhrifanna frá Milwaukee,
því að lög hins nýja félags í Winnipeg eru mjög samhljóða
lögum félagsins í Milwaukee, og fór það að vonum, því
að þeir menn, sem einkum gengust fyrir hinni nýju félags-
stofnun, voru sunnan frá Milwaukee komnir.
En samhliða þjóðræknislegu hliðinni er önnur og sér-
staklega merkileg hlið á starfsemi þessa fyrsta íslendinga-
félags í Winnipeg, er snýr að trúarlífi þeirra, en henni
lýsir séra Friðrik J. Bergmann á þessa leið í ítarlegri og
fróðlegri ritgerð sinni „Saga íslenzku nýlendunnar í bæn-
um Winnipeg“ (Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar, 1903):
„Félagið tók einnig að sér að halda uppi guðsþjónustu-
samkomum. Það var þörf hjá mönnum um þessar mundir
til að sýna einhvern lit á að rækja trú sína, og þó margir
væru hugsunarlitlir í þeim efnum, var þó sú tilhugsun,
að kristindómurinn glataðist úr eigu þeirra Islendinga, sem
fluttir voru hingað vestur, öllum þorranum af fólki sér-
lega ógeðfelld. En menn vildu, að félagið hugsaði meira
fyrir andlegum hag fólksins, en að sjá um, að lestrar-
samkomur voru haldnar. Þær voru góðar og ómissandi
fyrir hina eldri. En um börnin og unglingana yrði líka
að hugsa. Þess vegna réðist félagið í að stofna til sunnu-
dagaskóla.“
Sannarlega er hér um að ræða eftirtektarvert dæmi
þess, hvernig trúræknin og þjóðræknin renna fagurlega
saman í andlegu lífi og menningarlegri viðleitni meðal