Kirkjuritið - 01.03.1955, Page 28

122
KIRKJURITIÐ
hafs hefjist með hátíðarguðsþjónustunni íslenzku á þjóð-
minningarhátíðinni í Milwaukee 2. ágúst 1874. Til þess
sögulega hátíðahalds má einnig rekja rætur þjóðræknis-
starfsemi Islendinga í Vesturheimi, því að samdægurs og
þeir héldu þjóðminningarhátíð sína stofnuðu þeir með sér
félagsskap, er þeir nefndu „Islendingafélag í Ameríku“,
og voru lög þess í 11 greinum samþykkt á fundi íslendinga
í Milwaukee á sjálfan þjóðhátíðardaginn. Var séra Jón
Bjarnason kosinn forseti félagsins, en Jón Ólafsson ritari,
og er frumrit félagslaganna, góðu heilli, enn við lýði, með
eiginhendi Jóns. En samkvæmt 2. málsgrein laganna er
þetta höfuðmarkmið félagsins:
„Sá er tilgangur félagsins, að varðveita og efla íslenzkt
þjóðerni meðal Islendinga í heimsálfu þessari og hinn
frjálsa framfarar og menningaranda, er á öllum öldum
Islandssögu hefir verið þjóð vorri til svo mikils sóma, en
sporna við öllu því í andlegum og veraldlegum efnum,
er leiðir til ins gagnstæða.
Sér í lagi er það tilgangur félagsins að vera sambands-
liður milli Islendinga á ýmsum stöðum í álfu þessari og
á milli Islendinga hér vestra og landa vorra heima á Islandi
eða í öðrum löndum.“
Hér var því bæði um þjóðræknislegt og allsherjar Is-
lendingafélag að ræða, eins og fram kemur glöggt í öðrum
lagagreinum þess. Trúarlega og þjóðræknislega starfsemin
meðal Vestur-íslendinga héldust því í hendur frá upphafi
vega, og til fyrstu þjóðminningarsamkomu þeirra í Mil-
waukee má, eins og þegar hefir verið gefið í skyn, rekja
bæði trúarlegu og þjóðræknislegu þræðina í sögu þeirra
og lífi, sem kvíslast þar eins og lifandi og frjóvgandi
straumar, en falla þó ósjaldan í einn farveg, er stefnir
að sama ósi.
Islendingafélagið í Milwaukee varð þó eigi langlíft, og
lágu til þess góðar og gildar ástæður, ekki sízt burtför
leiðtoga félagsins og annarra Islendinga þaðan úr borg,
bæði til Minnesota og Nýja Islands, en áhrifin frá þessari