Kirkjuritið - 01.06.1973, Page 14

um hverfin þrjú, Járngerðarstaða-,
Þórkötlustaða- og Staðarhverfi, og
segir eins og við sjálfan sig, að skör-
ungar miklir hljóti þœr að hafa verið
kerlingarnar, Þórkatla og Járngerður,
úr því að staðir voru við þœr kenndir.
Að boði séra Jóns er för heitið heim
að Stað í Staðarhverfi forna, þótt
mannabyggð sé þar nú fáskrúðug.
Og nú er ekki farinn hinn breiði veg-
ur, heldur sá þröngi, er fáir fara.
Bugðóttur liggur hann um hraunkolla,
dœldir og snauðan sand, og úthafið
kalt er á aðra hönd. Mannvirki er þó
hér og hvar að sjá, en þau eru auð
og þögul. Menn hafa snúið við þeim
baki og gefið þau hrörnun sinni og
tortíming á vald. — Og Einar segir
frá. — Hann er sjálfur með sínum
hœtti dálítil leif af þessari sögu.
Fœddur og uppalinn á einum þessara
bœja, — Húsatóftum. Hinir, sem slitu
hér barnsskóm, eru flestir hœttir að
slíta skóm og raddir þeirra hljóðnað-
ar. Jafnvel Staðarbœrinn er auður,
þótt nokkuð reisulegur sé tilsýndar. —
Einar segir raunar, að tveir prestar
búi hér á sumrum. — En siðasti bónd-
inn á bœnum, einbúinn Gamalíel, sat
andaður við borð sitt, þegar að var
komið einhvern dag á síðasta áratug.
Þú, gamli Gamaliel í Bibliunni, sem
kenndir Páli forðum og vissir, að
mannaverk verða að engu, og engum
dugir að berjast gegn Guði, — svo
miklar mœtur höfðu menn á þér, að
börn voru heitin eftir þér við yztu
strendur jarðar. —
UPPI Á STAÐARBRINGNUM
Uppi á Staðarbringnum er numiðstað-
ar. Bœrinn stendur við fót hans,
108
klemmdur milli brings og kirkju-
garðs. En kirkju er enga að sjá. Hún
var flutt i Járngerðarstaðahverfi
snemma á þessari öld. Þar sem hún
stóð, stendur aðeins lítið klukknaport
i fornum kirkjugarðinum. Því að hann
verður ekki af lagður. Hér um slóðii"
er varla mold að finna í vigðan reit
nema i þessu gamla Staðartúni. Þo
herjar á það uppblástur mikill. Á svo
þurrum degi og svölum má glöggt sjá,
hvað byði þessarar torfu og kirkju-
garðsins ef ekki vœri hönd til varnar'
Og Einar bendir á Staðarvíkinö,
spölkorn austan túnsins, Þar gerðo
prestar út eitt eða tvö skip að jafnaði,
og þar var kóngsverzlunin. Skip vorO
„svínbundin", sem kallað var, þar 1
víkinni. Sverir járnfleigar voru rekmr
niður í klöppina og keðja strengd
milli þeirra um víkina þvera. Skipin
voru svo bundin við þá keðju.
Sem við sitjum þar í vagninum upP'
á bringnum, er tekið fast að kvöldm
Útsýn til austurs og norðurs er fög^r
og tigin. Enn er bjart, og þótt kalt se'
er líkt því, að einhverri mildri vor'
móðu bregði á fjöllin undir rökkrið-
Vitaskuld þekkir Einar þau öll, Þ°r'
björn og Gálgaklettinn, Fagradal5'
fjall, Húsafell og hvað þau nú heir°'
Þetta eru hans fjöll og þeirra Sta^
hverfinga. Yzt og fjcerst er KrísuvíkOr
bergið eins og stallur fram við sjo-
— ÞAO, SEM ÞÚ VERÐUR
Áður en haldið er á þrönga veginn 0
nýju, er staldrað í sandsköflanurrl
austan við garð og skoðaðar aðger^|f
sóknarnefndar. Einar segir frá
M