Prestafélagsritið - 01.01.1924, Page 106

102
Haraldur Níelsson:
Prestafélagsritið.
um réttlæti Guðs, geta í mesta lagi«, segir hann, »leitt oss að
þröskuldi líkindanna, en ekki inn í musteri vissunnar“.
En þangað þarf nútíðarmaðurinn að komast.
Auðvitað tekur höf. og til athugunar orðin, sem höfð eru í
N. tm. eftir Kristi upprisnum. Telur hann þau sum munu úr
lagi færð eða þá beint frá jarðvistar-árum hans. Eftirtektar-
vert mjög er það, sem hann segir um ummælin í niðurlagi
Matteusarguðspjalls, er margir guðfræðingar hafa talið vafa-
söm (og líklegast eru síðari viðbót við guðspjallið). Þar muni
upphaflega ekki hafa verið um neina skírnarskipun að ræða,
því að elzta mynd þeirra ummæla muni hafa verið: »Farið og
gerið allar þjóðir að lærisveinum í mínu nafni*. Nafnfrægur
rithöfundur í fornkirkjunni, Evsebius í Sesareu (f 340), til-
færir þau orð jafnan svo í ritum sínum fram að vissu ári.
En nú kem eg að því, sem í mínum augum er merkileg-
ast við bókina.
Prófessor Hoffmann sýnir fram á, að skoðun sú, sem sé
svo algeng í vísindalegu guðfræðinni, að lærisveinarnir hafi
aðeins séð sýnir og ef til vill heyrt einhver orð, komi illa
heim við frásögur guðspjallanna. Þá verði menn að strika of
mikið út, telja of mikið helgisagnir. Hvað verði t. d. eftir af
Emmaus-sögunni með því móti?
Þessa sömu mótbáru hefi eg margoft komið með gegn ný-
guðfræðingunum þýzku. Það er áreiðanlega víst, að biblíu-
rannsóknir nýguðfræðinganna hafa ekki leyst úr þessum vanda-
spurningum: Hverrar tegundar voru þau fyrirbrigði, er læri-
sveinarnir urðu fyrir? Og hvernig gerðust þau fyrirbrigði?
Höfundurinn finnur mörgum vísindamönnum það til foráttu, að
þeir hafi svo smásálarlegt sjónarmið, að fyrir rannsóknir þeirra
sé ekkert til nema þessi heimur. En svo einhliða skoðanir
stafi af ófullkominni hugsun. Það séu ekki »hlutir þessarar
veraldar, sem séu viðfangsefni sannra, nákæmra, óhlutdrægra,
ráðvandra vísinda, heldur eftirgrenslan sannleikans«. Hið raun-
verulega geti samkvæmt hugtaki sínu alveg eins verið eitthvað
himneskt (yfir-jarðneskt) eins og jarðneskt.
Það, sem auðkent hafi reynslu lærisveinanna, hafi verið