Nýjar kvöldvökur - 01.07.1949, Blaðsíða 12

82
BJÖRN JÓNSSON MATHEWS
norður á Akureyri og lærði þar trésmíði á 3
árum. Hann kvæntist ungur Stefaníu frænd-
konu sinni frá Stakkahlíð, þau voru systra-
börn eins og áður er sagt. Þau byrjuðu bú-
skap í Víðidal og bjuggu þar nokkur ár.
Þaðan fluttu þau á föðurleifð Jóns, en
bjuggu þar aðeins 2 ár. Þaðan fluttu þau að
Brú á Jökuldal og bjuggu þar 5 ár; þaðan
að Fossvöllum og bjuggu þar eitt ár.
Eg kynntist Jóni Metúsalemssyni og 1 jöl-
skyldu hans fyrst, árið, sem hann var á Foss-
völlum. Börn hans voru þá ung; þau voru
þessi: Aðalbjörg, Björn, Sigurður, Jón,
Stefán og Metúsalem. Yngsta dóttir þeirra,
er Ragnhildur hét, fæddist hér í landi. Það
var álitlegur hópur og mannvænlegur, en
þau eru nú öll dáin, nema Stefán og Aðal-
björg, og öll barnlaus nema Björn.
Á þessum árum fluttu margir vestur um
haf af Austurlandi. Flestir voru J^að ungir
menn og framgjarnir, sem voru vonsviknir
um verulegar framfarir í gamla landinu.
Einn þeirra var Jón Metúsalemsson. Hann
var búinn að reyna búskap á nokkrum hin-
um álitlegustu jörðum á Austurlandi, en
tíðarfarið var svo örðugt þessa áratugi, að
góðir landkostir urðu að litlum notum. Var
Jón þó t'álinn með starfsömustu og efnileg-
ustu bændtun á þeim árum. Að lýsa honum
nákvæmlega væri aðeins endurtekning á
lýsingu á föðurbræðrum hans hér að fram-
an. Að sönnu var Jón ekki slíkur afburða-
maður að kröftum sem þeir sterkustu af
frændum„hans,æn meiri varhann en meðal-
maður í því sem flestu öðru, er ættgengt var
í Jieim Möðrudalsfrændum.
Það var árið 1887, að Jón bjóst til vestur-
farar, ásamt allstórum hóp af Austfirðing-
um, er liöfðu safnast saman á Seyðisfirði og
víðar og höfðu fengið loforð fyrir flutningi
á ákveðnum tíma um vorið. En þegar til átti
að taka brást það loforð, og leit ekki út fyrir
að flutningur fengist til Skotlands fyrr en
undir haust. En þá hljóp hinn alkunni
dugnaðarmaður og valmenni, Otto Wathne,
N. Kv.
undir baggann, og flutti allan liópinn til
Skotlands. — Því er }i>essa hér getið, að
Wathne liafði svo sterk áhrif á Björn — sem
þá var 16 ára unglingur — að Björn tók
hann sér til fyrirmyndar alla æfi, og lét elzta
son sinn heita nafni hans. — Eg Jrekkti Otto
Wathne vel, bæði af viðskiptum okkar á
Seyðisfirði um mörg ár og samvinnu við
Lagarfljótsósinn, — og mér datt hann oft í
hug, Jmgar eg kynntist dugnaði og hjálp-
semi Björns.
Það var ekki mikið vinnulið, sem Jón
Metúsalemsson flutti með sér vestur. Þó
munu 3 af sonum hans ltafa verið komnir
vel til léttis. — Jé>n Mathews dvaldi 5 fyrstu
árin í Álftavatnsbyggð, nærri Lundar, og á
þeim árum munu þeir feðgar hafa veríð
bttnir að sjá sig víða um á austurströnd
Manitobavatns, og völdu sér að endingu bú-
stað, ])ar sem síðar er nefnt Siglunes. En
aldrei gat eg komist eftir, hver nafnið gaf.
Þó grunar mig ,að Jrað hafi verið Jón gamli.
Þeir feðgar höfðu komið upp allgétðu
gripabúi á Jjessum árum. Framförin hefur
verið stórstíg, landkostir voru ágætir til
griparæktar, landrými nóg og veiði í vatn-
inu allt árið. Þó var veiðileyfi takmarkað
eftir fá ár; en byggðin J)rengdist ekki fyrr en
1907.
Það var margt, sem J)essa byggð skorti, og
þar hygg eg að enginn hafi fundið eins vel
og Björn. Þessi byggð var })á svo langt út
úr livítra manna byggðum. Indíánar voru
næstu nágrannar okkar. Þeir áttu land 12
mílur á lengd, suður með vatninu, og mátti
})ar enginn annarr byggja eða hafa neinar
landsnytjar. Hér var því fátt að læra af livít-
inn mönnum, því að })eir fáu, sem hingað
höfðu slæðst, höfðu aðeins dvalið hér nokk-
ur ár og lifað hjarðmannalífi, alið upp gripi,
mest á útigangi, og rekið svo hópinn til
markaðar. Dálítil byggð var á vesturströnd
vatnsins, sem er hér mjótt, en flestir voru
þar Indíánar eða kynblendingar. Þó var þar
barnaskóli að nafninu til, og gjörði Jón til-