Nýjar kvöldvökur - 01.07.1949, Blaðsíða 19

N.-'K'v.
BJÖRN JÓNSSON MATHEWS
89
ist Björn að og dvaldi þar síðan rneðan hann
liEði. Nú voru börn hans orðin þroskuð og
drengimir orðnir vinnufærir, svo að hagur
lians tók að léttast. Oftast munu þeir hafa
stundað fiskiveiðar á vetrum en ýmis önnur
störf á sumrum, en veiði hefur heppnast
misjafnlega og oft gefið lítið í aðra liönd.
En þá hafa þeir leitað lengra burtu eftir
tækifærum. Annars hefur atvinna Björns og
starfsemi oft verið lík-og áður, en aðeins í
smærri stíI. Hann hefur oft tekið smærri
verk og ráðið rnenn til að vinna með sér.
Hann liefur verið jafn hjálpsamur og vin-
sæll eins og áður, og á engan liátt breytt at-
liöfnum sínum eða geðslagi. Þar var allt svo
fastmótað, að engu varð breytt, hvað sem
efnahagnum leið, enda mun hann aldrei
hafa verið mjög þröngur nema árin. sem
hann var í Winnipeg.
Það vildi stundum til að fiskiveiðin brást
við Oak Point, en þá varð að leita á öðrum
stöðum. Það varð því ráð þeirra, þegar brást
heima, að leita til Winnipegvatns. F.n þar er
leyfð veiði á auðu vatni á haustin, en ekki í
Manitobavatni. — Eitt haust vildi það slys
til er þeir bræður voru að leggja þar net í
stormi, að bátur sá, sem Guðmundur var i
kafaði undir og sökk hlaðinn af netjum. Sá,
sem með Guðmundi var, gat fleytt sér þar tif
hinir bræðurnir komu og björguðu honum,
en Guðmundur kom aldrei upp. Var hann
þó ágætur sundmaður eins og þeir bræður
allir. Það var álitið að liann mundi hafa
flækt sig í netjum áður en hann náði sund-
tökunum. Þetta var liarmur sár fyrir hjónin
öldruðu, því að sá var ef til vill bezt og mest
mannsefni af þeim bræðrum, og hvers
manns hugljúfi. Það heyrði eg haft eftir
gömlum manni, sem tók eftir rnörgu, að
það hefði aldrei orðið illindi á milli barna í
skólanum á meðan Guðmundur var þar,
því að þar hefði hann verið sáttanefndar-
maður sjálfboðinn, og svo vinsæll, að börn-
in hefðu ætíð látið að orðum hans.
Oft unnu þeir bræður einir sér, eftir að
Guðmundur dó, en Björn í öðru lagi. Oftast
munu þeir hafa haft eitthvað af gripum, en
aldrei marga, og eitt skeið var Björn búinn
að koma upp góðum sauðfjárstofni. Það var
á þeim tíma, sem sauðfé var sem óðast að
stíga í verði og leit því vel út fyrir honum.
En þá var landið, sem hann liafði áður leigt,
keypt af öðrum, svo að hann varð að hætta.
Þannig brugðust honum vonir oft eins og
gengur, en Björn var jafn léttur í lund og
öruggur á hverju senr gekk. Var hann þó
viðkvæmur og raungóður fyrir óförum ann-
arra.
Það var fyrir fáum árum, að illa leit út
með veiði í Manitobavatni, því að þurrkar
höfðu verið miklir undanfarin sumur. Var
því álitið að tekið hefði fyrir fiskigöngur frá
stærri vötnum. Þá var mikið látið af því, að
stórt vatn væri lengst norður í óbyggðum,
sem kallaðist Reendev Lake ('Hreindýra-
vatn), sem væri fullt af verðmiklum fiski af
mörgum tegundum. Þá var Björn því nær
70 ára, en þó vaknaði framkvæindahugur-
inn gamli í honum. Hann réðist því til ferð-
ar fleiri hundruð mílur norður í óbyggðir
með þeim af drengjum sínurn, sem eftir
lifðu. Sú ferð tók langan tíma og mikinn
kostnað og að endingu flugvélaflutning. En
alla útgerð og veiðarfæri þurfti að flytja
með sér. Þeir höfðu fiskað þar allvel, en
kostnaðurinn varð svo mikill, að fiskverðið
Itorgaði hann ekki að fullu. Þeir vildu sanit
reyna aftur og töldu nú víst að betur gengi,
því að nú voru net þeirra og allur flutning-
ur norður frá. En það varð víst litlu betra,
því að ekki lögðu þeir af stað í þriðju ferð-
ina. Þessi ferð sýndi, að ekki bilaði áræði
Björns þótt sjötugur væri.
Þeir eru nú kvæntir fyrir mörgum árum,
synir Björns. Otto er kvæntur Emelíu, dótt-
ur Andrésar Skagfelds bónda í Oak Point
(hún er nú dáin). Þau eignuðust 4 börn, 2
drengi og 2 stúlkur. Sigurður Jón er annar
sonur Björns. Hann er kvæntur annarri
dóttur Andrésar, er Dóra heitir. Þau eiga