Sjómannadagsblaðið - 04.06.1939, Blaðsíða 16
4
S JÖMANNAD AGSBL AÐIÐ
Öhjyyyub á. spnum.
Eftir SIGURJÓN Á. ÖLAFSSON.
Þau eru mörg, viðfangsefnin og málin, sem
íslenzka sjómannastéttin þarf að beita sér fyrir.
Eitt þeirra mála, sem má telja í fyrstu röð, er
öryggi sjófarenda á hafinu. Samtök þau er að
Sjómannadeginum standa, hafa víðtækara verk-
svið en það eitt að standa fyrir hátíðahöldum
einu sinni á ári. í starfsreglugerð Sjómanna-
dagsins er svo ákveðið: ,,að beita sér fyrir
menningarmálum, varðandi sjómannastéttina".
Öryggismálin munu vafalaust verða talin í þeim
flokki.
I öllum menningarlöndum heims hefir verið
unnið á undanförnum áratugum mikið umbóta-
og menningarstarf til öryggis lífi þeirra er á
hafinu vinna, og með hverju árinu sem líður
slitna og aldraða sjómenn og sjómannakonur.
Nefndarálitið í heild, verður birt á öðrum stað í
blaðinu. Markmið eins og þetta hlýtur Sjó-
mannadagurinn alltaf að láta sig máli skipta.
En til þess að hægt sé að koma í framkvæmd
slíkum risa áformum, þarf mikinn og almennan
stuðning, og liggur þá fyrst fyrir að koma há-
tíðahöldum Sjómannadagsins í svo öruggar
skorður, að engin hætta verði á því að grund-
völlurinn raskist.
Fyrsti sjómannadagurinn átti sinn þátt í því,
að glæða samhug sjómannastéttarinnar innbyrð-
is, og vekja hinar ýmsu starfsgreinar hennar til
meðvitundar um nauðsyn þess, að kynna meðal
almennings kjör hennar og lífsskilyrði. Með
sömu átökum og jafngóðri samvinnu þarf ekki
að kvíða því að leysa þau verkefni, sem bíða.
Ég vil svo leyfa mér fyrir hönd stjórnar full-
trúaráðsins, að þakka öllum þeim, bæði innan
sjómannadagsráðsins og utan, sem með ósér-
plægnu og fórnfúsu starfi stuðluðu að því að
allur undirbúningur og framkvæmdir í sambandi
við daginn, urðu svo góðar.
Henry Hálfdansson.
koma fram í dagsljósið ýmsar nýjungar á sviði
fullkomnari tækni, nýrrar löggjafar um flest
það er að sjómennsku lýtur, hvort heldur um er
að ræða farmennsku eða fiskveiðar, betra og
fastara skipulag, eftirlit með skipum, smíði
þeirra og viðhaldi, áhöldum til öryggis siglingu
og björgunar, hleðslu skipa og farmi o. fl., og
síðast en ekki síst, að skapa verkhæfa og
menntaða sjómannastétt til þess að stjórna og
vinna á þessum nauðsynlegu og dýru flutninga-
tækjum þjóðanna.
Við Islendingar höfum af eðlilegum ástæðum
ekki getað fylgst með á þessu sviði nema að
litlu leyti. Þó hefir áunnizt nokkuð á síðari áx-
um. Slysavarnastarfsemi hefir verið hafin. Vit-
ar reistir og endurbættir. Eftirlit með öryggi
skipa aukið og margt fleira sem heyrt getur
undir öryggi á sjónum og þá einkum loftskeyta-
tæki og talstöðvar í skipum. Lög og reglugerðir'
settar um nötkun þeirra í sambandi við stöðvar
í landi. Að öllu þessu má telja mjög mikla fram-
för frá því, sem áður var. Miðað við aðrar þjóð-
ir erum við einna lengst komnir um almenna
notkun talstöðva og loftskeytastöðva, miðað við
skipastærð. Aftur á móti er vitakerfi okkar
mun lakara en hjá nágrannaþjóðum okkar.
Ljósmagn margra vita er ekki fullnægjandi.
Þeir lýsa ekki nógu langt. Hljóðmerki við marga
vita vantar. Á f jölda mörgum stöðum kringum
landið vantar enn þá vita. Vitamálastjórninni
er þetta fullljóst, en fjárveitingavaldið skamtar
peningana og það verður að viðurkennast, að
á síðari árum hefir verið of naumt skammtað,
og ekki sízt ef tekið er tillit til þess, að ríkis-
sjóðurinn hefir í tekjur af vitagjöldum um 200
þús. kr. árlega, umfram öll gjöld til vitanna.
Um eftirlitið með öryggi skipa, má segja það
eitt, að allmikið mun skorta á að það sé jafn-
gott eins og það er bezt í nágrannalöndunum.
Ekki skal þó þeim gefin sök þar á, sem fyrir
eftirlitinu standa, nema að mjög litlu leyti. Fjár-
framlög til eftirlitsins hafa verið af skomum
skamti af hálfu fjárveitingavaldsins og það
sorglega hefir skeð, að fá mál hafa átt örðugra
uppdráttar hjá ríkisstjórn og alþingi, en ein-
mitt þessi hlið öryggismálanna. Til þessara mála
var varið, 1937, úr ríkissjóði kr. 19,409,94, en