Sjómannadagsblaðið - 06.06.1948, Page 24

Ásgeir Ásgeirsson shipherra og \aup-
maðttr. Brautryðjandi um stofnun sjó-
mannas\óla og stxrsti útger.ðarmaður
þils\ipa hérlendis.
Torfi Halldórsson sþipherra og \aup-
maður. Fyrsti s\ólastjóri stýrimanna-
s\óla á Islandi og lengi \ennari i
stýrimannafrœði. Mi\ill dugnaðar-
maður.
Hinri\ Sigurðsson s\ipherra og \auP'
maður. Var stuðningsmaður Asge,rS
Asgeirssonar um stofnun stýrimanna-
s\óla á Isafirði.
Mun sjómannaskólinn á ísafirði hafa starfað fjögur
eða 'fimm ár, eða 'þangað til að Torfi Halldórsson
fluttist búferlum til Flateyrar. Kennslunni mun hafa
verið hagað á sömu lund og í stýrimannaskólum í
Danmörku á þeim tíma, og allir nemendur urðu að
ganga undir próf að loknu námi. Okunnugt er hve
margir 'hafa lært í þessum fyrsta sjómannaskóla Is-
lendinga, sem stofnaður var og rekinn með frjálsum
framlögum útvegsmanna. En víst er að framkvæmd
þessi þótti mikilsverð, og var talsvert umrædd í blöð-
um frá þeim tíma, og það er kunnugt, að dugandi sjó-
menn úr öðrum héruðum sóttu hingað til náms í sjó-
mannaskólanum. Einn þeirra var Filippus Arnason,
síðar skipherra og útgerðarmaður hér. Hann var Ey-
firðingur að ætt og uppruna, kom hingað vestur til
þess að nema sjómannafræði, og var hér búsettur
síðan til dauðadags. Má nærri geta, að námsför
Filippusar hafi ekki verið eins dæmi, þótt mér sé
persónulega ekki kunnugt um fleiri aðkomunemendur
í sjómannaskólann okkar.
Eftir að Torfi Halldórsson fluttist til Flateyrar hélt
hann áfram kennslu í stýrimannafræði. Völdust menn
mjög til náms hjá honum, því 'hann þótti hinn ágæt-
asti kennari, og var dáður af nemendum sínum. Þann
vitnisburð gáfu honum m. a. þeir Sölvi Thorsteir.sen
hafnsögumaður hér og Bjarni H. Krisjánsson skip-
herra, sem báðir höfðu lært hjá Torfa.
Eins og áður er drepið á mun sjómannaskólinn á
Isafirði 'hafa hætt sem fastur skóli við flutning Torfa
til Flateyrar, en kennslu i stýrimannafræðum mun
hafa verið háldið uppi áf einstökum mönnum, og
4 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
'hefi ég heyrt, að bæði Ásgeir og Hinrik hafi tekiö
menn til kennslu, og eflaust hafa þeir verið fleiri, sern
gáfu sig við slíkri tilsögn, ef ástæður lágu til, ÞV1
margt var hér lærðra manna í þessum fræðum, ýmist
lærðir erlendis, aðallega í Danmörku, eða hér heima-
Um það leyti sem Markús Bjarnason, síðar skólastjon,
hóf kennslu í stýrimannafræði í Reykjavík hafði
Matthías Þórðarson skipherra (frændi Markúsar) fast'
an skóla í stýrimannafræðum hér á ísafirði, og fekk
til 'hans ofurlítinn opinberan styrk til uppörfunar, tmg
minnir 300 krónur. Matfhías hélt skóla sínum upp1
nokkra vetur. Kennsla þar þótti í bezta lagi, en
aðsókn var ekki svo góð sem vænta mátti. Matthias
flutti síðan af landi burt (til Kanada), og stundaðt
þar sjómennsku. Er sagt, að hann hafi orðið skip'
stjóri á stóru flutningaskipi, sem var í förum xni^1
Ameríku og Ástralíu, og þótt ’hinn lærðasti maður 1
stýrimannafræði.
Þótt sjómannaskóli Isfirðinga stæði stutt og fátt se
af skjallegum gögnum til þess að rekja starf hans ef
stofnun hans svo merkilegur þáttur í menningarbar-
áttu þjóðarinnar, að hún má ekki gleymast. Áhugin0
og metnaðurinn um skólastofnunina er svo mikiH>
að forgöngumennirnir ákveða að taka á sig kostn-
aðinn við skólahaldið, og 'hafna algerlega hinni venjU'
legu leið um framkvæmd allra mála hérlendis þa, en
það var hin auðmjúka bænarskrárleið til AlþinglS>
og frá því til konungs eða dönsku ríkisstjórnarinnar-
Því miður urðu þetta aldrei nein héraðssamtök, eins
og til var sofnað, en Isfirðingar héldu drengilega sinn
hlut í þessu máli. Hefðu samtökin í upphafi orðið