Sjómannadagsblaðið - 06.06.1948, Blaðsíða 62

litaðir voru nú aðskildir. Norðmennirnir voru fluttir
yfir í þýskt skip að nafni, Ramses, sem lá þar á höfn-
inni. Við bjuggum í lestinni. Fengum við nú betri mat
en áður og nóg drykkjarvatn. Fatnað fengum við hins-
vegar engan. Eftir mánuð voru allir Bretarnir fluttir
í land og látnir þar í fangabúðir. En Japan og Noregur
áttu ekki í ófriði hvor við annan og neituðu Japanir
því algerlega að taka á móti norskum föngum. Orð-
rómur gekk um það að um 100 norskir fangar væru
um borð í ýmsum skipum á höfninni og að ætlunin
væri að senda þá til Evrópu með þýskum skipum,
sem hefðu í hyggju að rjúfa hafn'bannið.
Auðvitað var drepleiðinlegt um borð. Fréttir feng-
um við öðru 'hvoru, en það var þýsk Radiopressa og
japönsk blöð á ensku. Slæmar fréttir og mikill áróður.
Til dæmis fannst okkur undarlegt, þegar Þjóðverjarnir
sóttu stöðugt fram í Stalingrad um þriggja mánaða
skeið.
Þjóðverjarnir voru ekki allir nazistar, það gátum við
greinilega merkt. Margir þeirra voru miklu reiðari
Norðmönnum en Englendingum. Hvers vegna gátu
ekki hinir heimsku Norðmenn skilið að þeir væru
bræður Þjóðverjanna, og að þeir ættu að vera með í
því að stjórna heiminum frá Þriðja ríkinu? Hjá öðr-
um urðum við varir við aðdáun á Norðmönnum. A
árásarskipinu sagði maður nokkur t. d. eftirfarandi:
„Þegar að við erum búnir að skjóta niður skip og
sjáum að björgunarbátarnir eru settir rösklega út,
komast heilu og 'höldnu frá skipshliðinni, og við
verðum þess varir að flestir hafa komist af, — já, þá
segjum við: „Fjandinn sjálfur, þarna hittum við Norð-
menn aftur“.
Fjórir mánuðir líða í Yokohama höfn. Þar af um
tíma í sjálfboðaliðsvinnu um borð í hinu hertekna
farþegaskipi. Unnum við þar að flokkun matvæla- og
stá'lum sem við gátum. Daglaunin voru 5 sigarettur,
til viðbótar þeim 3 sem okkur voru skammtaðar.
Fataleysið varð stöðugt þungbærara, enda höfðum við
engin föt fengið. Tálguðum við tréskó með borðhníf-
um og fundum segldúksræmur til að festa þá á fætur
okkur. Lettneskur sjómaður einn var mjög laginn við
þessa iðju. Hann gerði til dæmis taflborð og hagan-
lega gerða ta'flmenn.
Smátt og smátt komu skipsíhafnir annarra norskra
skipa, m. a. af „Kattegat“, en það skip var tekið af
öðru þýzku árásarskipi. Enginn Norðmaður fórst við
það tækifæri. 20. ágúst voru 16 menn af „Rust“ ásamt
skipshöfnum tveggja annarra skipa sendir áleiðis til
Evrópu með þýzka skipinu Dresden. Þeir komust
allir 'heilu og 'höldnu til Noregs. Það voru stöðugt 6
42 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
eða 7 þýsk skip í höfninni og alltaf öðru hvoru reynó
eitthvert þeirra að brjóta hafnbannið og komast £*1
Evrópu. Það var ætlun norskra sjómanna, að um þessar
mundir væru 3 þýzk árásarskip að verki á Atlants-
hafinu.
Þá var hópur manna áf „Aust“ sendur heim metS
„Regensburg", en amerískur kafbátur hæfði það tund-
urskeyti í Sunnudagssundinu. Skipið komst inn l*J
Singapoor og þar var það til viðgerðar þegar ég V1SS1
síðast til.
Hinn 10. október fóru 3 þeir síðustu aif skipshöfn
„Aust“ áleiðis heim með „Ramses“; ásamt nokkurum
öðrurn norskum sjómönnum. Skipið tók farm í Kobá
kol í Balikpapan og þaðan var haldið til Bataviu 11
Java til að ferma gúmmí.
Hvort við urðum varir við hina margumtöluðu
japönsku nýskipun — sem við 'hö'fum lesið svo mik1^
um í Japönskum og Þýzkum blöðum? Jú, það var
ekki laust við það. í Yokóhamahöfn höfðu norsku
fangarnir lítið saman við Japani að sælda, en Norð'
mönnum virtist áberandi hvað allt athafnalrf var þar
dauft við 'höfnina samanborið við það sem áður var'
I Koba hittum við gamlan kunningja, sem 'hét hiuu
ójapanska nafni Olav. Hann sagði að guðfaðir siuá
hefði verið norskur, og hann leit líka út fyrir að hafa
evrópiskt blóð í æðum. Hvernig sem allt er, sagÖ'
Olav: „Japan mjög þreytt, bölvað stríðið". Balikpapan
— á Súmatra — var hræðilega útleikin. Ogerningur
var að komast inn í höfnina á Batavía. Hollendingar
höfðu sökkt 4 stórum skipum milli hafnargarðanna
og þar með lokað innsiglingunni. Ferming skipsinS
varð að fara fram með aðstoð smáskipa og tók nu
10—11 daga, sem áður hafði tekið 2—3 daga. Yfú'
leitt voru Hollendingar mjög duglegir að eyðilegg)3
mannvirki á undanhaldinu. I japönskum tímarituU1
gat að líta fagrar myndir af Javabörnum, sem veifuðu
með japönskum fánum. En ha'fnarverkamennirnU
höfðu aðra sögu að segja: „Enginn bjór. Engar sígar'
ettur. Engin föt. Japanir taka allt“. Og þeir spurðu
um, hvað þeir yrðu að bíða lengi þar til AmeríkU'
menn kæmu til þeirra.
Tuften skipstjóri og David Knudsen stýrimaður v°rl1
sofandi þegar árásin hófst. Annar stýrimaður kon1
þjótandi inn: „Það er skip“. — Það ’hýrnaði yfir okk'
ur. Gegnum gluggann gátum við fylgst með hv^
gerðist. „Ramses“ hafði dregið norska fánann að huá
og í fyrstu leit út fyrir að hinir létust blekkjast
og virtust þeir ætla að láta okkur fara óáreitta íet^
okkar. En þá kom skipunin: „Stöðvið vélina, allh 1
björgunarbátana“. Þjóðverjarnir voru rólegir og fra111'