Sjómannadagsblaðið - 06.06.1948, Blaðsíða 28

úr 328 í 300 stig, að tilkostnaður allur ætti að lækka
í sama hlutfalli. Það var básúnað út til lýðsins, þegar
vísitalan fór hækkandi, að tollar, skattar og útsvör til
bæja þyrftu að 'hækka vegna vaxandi dýrtíðar. Þá
ættu þeir nú með sömu rökum að básúna út til lýðs-
ins, að skattar, tollar og útsvör lækkuðu vegna lækk-
andi dýrtíðar. Það verður að vera samræmi og réttlæti
í athöfnum valdhafanna ef 'hugsandi menn eiga ekki
að hneykslast.
Eftir fyrri kenningu valdhafanna hefir ríki og
Reykjavík átt að spara milljónatugi í stað þess að
eyða milljóna tugum við þverandi greiðslugetu al-
mennings. Mér heyrðist á fjármálaráðherra þegar hann
talaði úr „eldhúsinu“, að honum fyndist skattarnir og
ríkisábyrgðirnar færast ískyggilega í vöxt, að það væri
ekki hægt að halda lengur áfram á þeirri braut. Þetta
þýðir ekki að segja háttvirtum kjósendum. Þeir eru
valdalausir og einskis megnugir til úrbóta. Háttvirt
ríkisstjórn og alþingi ber að kippa þessu í liðinn, því
þeirra er mátturinn og valdið. Það er engin lausn á
þessum málm, að gefa landslýðnum kost á því 1—2
kvöld á ári hverju, að hlusta á nokkra útvalda ræðu-
menn stjórnmá-laflokkanna úr „Pontunni" á Alþingi.
Það verður að segjast, að það er síst til fyrirmyndar,
hvernig sambúðin er á milli ráðamanna þjóðarinnar
eins og hún speglast í orðum þeirra. Málflutningur-
inn hjá sumum hverjum er vægast sagt götustráks-
legur og síst fjarri, að þaðan ljómi helgi og lotning
eins og vera ætti frá þeim „umtalaða“ helga stað, Al-
þingi Islendinga, sem vald hefur til þess að skipa
málum og mönnum, að ekki verði áfrýjað.
Þjóðina vantar markvissari 'forustu og raunhæfari
athafnir í dýrtíðarmálunum. Stjórnarforustan hefir ut-
aniþings og innan margfaldan meirihluta og getur gert
sem henni sýnist, ef ekki skortir vilja og samheldni
til úrlausnar vandamálunum. Verðbólgan stendur Is-
lendingum fyrir þrifum. Sökum þess verður mark-
visst á þriggja mánaða fresti, að lækka vísitöluna og
allt verðlag í landinu til samræmis, þar til útflutnings
vara landsins verður samkeppnisfær á frjálsum mörk-
uðum. Það ófremdarástand verður að hverfa, að verð-
bæta þurfi aðalframleiðslu landsmanna með fjórðung
(55 milljón kr.) ríkisteknanna, vegna úrræða- og þrek-
leysis í dýrtíðarmálunum.
II.
Það er fleiru en dýrtíðarmálunum, sem þarf að
kippa í lag ef Islendingar eiga að halda sjálfstæði
og vaxa að menningu og manndómi. Vinnuafköst og
8 SJÓMAHNADAGSBLAÐIÐ
Ljósm.: Jónas Árnason-
Helt í lifrar tret\ina. Á nýju togurunum er lifrinni
aftur í bneðslustöð.
vinnudygðum hefir stórhrakað á síðustu tímum auk'
innar menntunar og vaxandi velmegunar. Hér eru
meinsemdir, sem búið hafa um sig í þjóðarlíkamaO'
um og eru all víðtækar í öllum starfsgreinum. Þessa
sjúkdóma verður tafarlaust að uppræta ef þjóðin a
ekki að grotna í sundur og leysast upp í ómennsk11
og manndómsleysi.
Undantekningarlaust 'hafa allir launþegar í landi
fengið styttan vinnutíma og bætt lífsskilyrði. Vinnn-
dagurinn er frá 5 /2 til 8 stunda vinna á dag, eða fra
35—48 stundir á viku. Allir helgidagar þjóðkirkjunn-
ar, tillidagar og hálfir laugardagar eru fráir.
A sjónum hafa hásetar á skipum yfir 500 smálestir
8 st. vinnudag, eða 56 st. á viku. Vélstjórar hafa ekk'
samningsbundinn 8 st. vinnudag, vinna þeirra er £ra
70—84 st. á viku, og loftskeytamannavakan er fra
kl. 8 til 24. Þar sem tvískiftar vökur eru, hafa alhr
12 st. vinnu á dag eða 84 st. á viku. Á togurum hafa
hásetar 16 st. vinnudag eða 112 st. á viku. Skípstjon
og stýrimaður svipaðann og oft lengri vinnudag. Vel'