Sjómannadagsblaðið - 06.06.1948, Blaðsíða 54

Hetjudáð á Halamiðum
Frásögn sjónarvotts.
Suma atburði ber svo bráðan að, að erfitt er að lýsa
þeim; það er eins og sumar mínúturnar sem liða verði
að klukkstundum, og klukkustundirnar að mínútum.
Eg hefi aðeins einu sinni lifað martröð slíks atburðar
og megi hamingjan gefa, að það verði ekki öðru sinni.
Hinn 8. janúar, 1947, var b.v. Maí að fiskveiðum
fyrir Vestfjörðum, óveður var á svokölluðum Hala-
miðum og því verið að veiðum á svokallaðri „grunn-
slóð“; þar var að vísu sjóslampandi en ekki nema 4—5
vindstig og því mögulegt að stunda þar veiðar meðan
óveðrið geisaði á djúpmiðum.
’ Um kl. 21,15 heyrðist hrópað, að maður hefði fallið
fyrir borð. Var það einn hinna yngri háseta, Einar
Eyjólfsson; 'hafði hann ásamt öðrum verið að draga
inn netið, en stigið í möskva, og er skipið tók veltu
kastaðist hann fyrir borð. Við gætum ekki unnið það
okkur til lífs að setja í réttri röð þá rás atburðanna, sem
gerðist á næstu augnablikum: aðgerðir skipshafnarinn-
ar, því svo 'hröð var rás viðburðanna, en eitt atvik
mun okkur samt ekki úr minni Kða, en það var, að
strax og fyrsta enda hafði verið kastað til Einars, sem
hann náði ekki til, þá kastaði skólabróðir hans, Stein-
dór Sveinsson sér í sjóinn og synti til hans, en í sama
augnabliki var kastað 'bjarghring til þeirra, sleppti
Steindór Einari og synti eftir hringnum og fór með
hann til félaga síns, og virtist okkur þeir halda um
hringinn sinn hvoru megin er síðast sást til þeirra, en
erfitt var að átta sig á þessu vegna myrkursins og hve
skipið hafði rekið frá þeirn. En svo sem kunnugt er
mannastéttarinnar á sjómannadaginn, sem nú er orð-
inn fastur liður í þjóðlífinu.
Hugmyndin um að koma upp dvalarheimili tyrir
aldraða sjómenn er eitt aðalviðfangsefni Sjómanna-
dagsins og er það vel. Þar að geta allir lagt sitt lóð
smátt og stórt.
Arsæll Jónasson káfari, bróðir Markúsar, hefir gefið
eitt herbergi í heimilið til minningar um bróðir sinn
og starf hans, verður það nefnt Loftskeytastöðin. Þeir
aldraðir sjómenn, sem í framtíðinni koma til með að
búa í því herbergi munu minnast starfs 'hins hugdjarfa
manns, sem á bezta aldursskeiði lét lífið við skyldustörf
sín á sjónum.
fundust þeir hvorugur, er skipinu var beitt í veS
fyrir þá.
Við ætlum ekki að rekja fleiri atburði þessarar sögu>
og ekki lýsa þeim kjarki sem til þess þarf, að kasta
sér í faðm Ægis um kalda, dimma vetrarnótt, slík1
gera ekki neinir meðalmenn, okkur eru minnisstæð orð
eins af elztu hásetunum, er rætt var siðar meir urn
þennan atburð og þá miklu vináttu, sem hafði verið
með þessum ungu mönnum, en hann sagði:
„Eg hygg að Steindór 'heitinn hefði reynt að bjarga
hverjum sem í hlut átti, það var svo mikil fórnar-
lund í honum“.
Guðmundur Pétursson, loftskeytam.,
Halldór Bjarnason, háseti.
Sjóslyssð miklö
yið Scillyeyjarnai'
Eitt hið mesta sjóslys er skeð hefur við strendur
Bretlands varð við Scilly eyjarnar 22. október 1707
um kl. 0800. Flotaforinginn Sir Claudesley Shovel
var á heimleið með flota sinn frá Toulon þegar skipin
lentu á klettunum sunnan við St. Mary. Forustuskipið
„Association" sökk á örfáum mínútum og bjargaðist
enginn af áhöfninni utan einn maður. Herskip10
„Eagle“ og „Romney“ fórust einnig með manni og
mús. Herskipið „Phoenix" tók einnig niðri en nað1
sér aftur á flot. Til samans fórust þarna um 2000 menn-
Sá sem bjargaðist af forustuskipinu „Association“ gat
fleytt sér á braki af skipinu og komist upp á klett hah'a
þriðju mílu vegar frá slysstaðnum. Varð hann a^
hafast þar við í nokkra daga þangað til menn urðu
varir við hann og honum var bjargað.
Lík flotaforingjans Sir Cloudesley Shovel rak nakið
á land við St. Mary. Var það hermaður úr setuliðinU
sem fann það, tók hann fingurbaug af líkinu °o
gróf það síðan þar í fjörunni. Hringurinn var senduf
til Lady Shovel, sem þekkti að hann var af eigin'
manni hennar, og launaði hún hermanninum naeð
árlegum lífeyri. Líkið var síðan grafið upp, smurt og
flutt til Plymouth með herskipinu „Salisbury“. ^ar
það s'ðan látið liggja frammi í dómkirkjunni í Pty'
mouth þangað til það var flutt til London og grafið
með mikillri viðhöfn í Westminster Abbey. Og enn
þann dag í dag má sjá þar í klaustrinu minnismerku
um þetta sjóslys.
34 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ