Sjómannadagsblaðið - 01.06.1981, Blaðsíða 14
Á þessu vori eru liðnir nær tveir ára-
tugir síðan ég var fyrst beðinn að skrifa
grein í Sjómannadagsblaðið og fylgdi
þessi beiðni í kjölfar þess að ég var kosinn
formaður Fulltrúaráðs Sjómannadagsins í
Reykjavík og Hafnarfirði.
Þá strax var svo um talað við ritnefnd,
að þótt ég í þessum skrifum mínuni mundi
að sjálfsögðu fjalla að mestu leyti um
málefni þessarar samtaka okkar, væri ég
ekki bundinn af orðum né efni, nema sem
almennt velsæmi varðaði og ekkert við því
að segja, þótt ég kæmi mínum persónu-
legu skoðunum á framfæri, enda alltaf
skrifað undir fullu nafni.
Raunin hefur orðið sú, að í þessu spjalli
mínu hefi ég komið víða við, og rætt m.a.
um öryggis- og skipulagsmál sjómanna-
stéttarinnar, fiskveiðistefnur og land-
helgismál.
Oft hefi ég skrifað um einstök þingmál
og lagt mat á þau bæði hrósað og fundið
að efni þeirra og meðferð. Enga dul skal
ég draga á, að sjálfur hefi ég fengið misk-
unnarlausa gagnrýni á að viðra mínar
persónulegu skoðanir á þennan hátt, á
þessum vettvangi. En hitt hefur mér þótt
eftirtektarverðara að flestir, sem þar hafa
verið að verki hafa sjálfir verið vægðar-
lausir gagnrýnendur, sem eru því miður
því marki brenndir að þola hvorki and-
mæli né gagnrýni. Hafa slíkir aðilar þá oft
snúið máli sínu að persónulegu níði og
pólitískum hótunum í stað málefnalegrar
umræðu. Er það miður, en ekki einsdæmi
í þjóðfélagi okkar.
Þegar ég hefi sagt frá málurn sem stétt
okkar varða og liggja fyrir Alþingi, hefi ég
lagt mat mitt á þau og skýrt frá stöðu
þeirra þar og afgreiðslu.
Ég hefi reynt að láta ekki villa mér sýn
hvort þar hafa átt í hlut mál sent flutt eru
af flokksbræðrum mínum eða öðrum og
hefi því bæði gagnrýnt og hrósað á víxl.
Góð mál fara ekki alltaf eftir flokkum á
Alþingi, enda sameinast menn allra
flokka oft um flutning góðra mála.
Ég hefi heldur ekki enn á yfir tuttugu
ára þingmannsferli mínum rekist á neinn í
starfi á Alþingi, sem ekki hefur viljað þjóð
sinni og kjósendum vel, þótt skiptar séu
skoðanir unt hverl markmið eigi að vera
hverju sinni og hvaða leiðir skuli velja til
að ná því. Stundum eru bornar þær sakir á
þingmenn að einkahagsmunir ráði gerð-
um sumra, en oftastnær held ég að sá
misskilningur komi upp vegna þess að
fagleg þekking þeirra á einstökum málum
er að sjálfsögðu mismunandi og hljóta
skoðanir á málum sem þeir nauðþekkja,
að vera meira áberandi í málafiutningi
þeirra. Þessi mál eru kannske tilheyrandi
málaflokkum, sem þeir hafa helgað lífs-
starf sitt og eru menntaðir til og hafa langa
reynslu í að baki.
II
Að mínu mati er einn rnesti bölvaldur-
inn í okkar stjórnmálalífi það, sem ég
kallaði eitt sinn staðbundna fóðurlands-
ást, en það má frekast skýra með því að
ekki sjáist annað en það sem kjördæmi
viðkomandi þingmanns komi vel, gagn-
vart hagsmunum annarra eru settar hlífar
á bæði borð augna svo einsýnin sé algjör.
Þessu fylgir svo það sem kallað hefur verið
gullrassapólitík. Þetta á ekki síður við þá
sent taka líka afstöðu gagnvart stéttum og
einstökum atvinnuvegum, hvar þeir telja
sig helst geta sótt fylgi sitt. Víst er þetta
mannlegt þótt ekki sé reisn yfir því.
Lagfæringum eða breytingum á þing-
störfum þykir mörgum erfitt að koma við í
okkar iðnvædda þjóðfélagi, sem sífellt
gerir meiri kröfur til sérfræðiþekkingar.
Þingstörfin eru orðin svo margslungin að
nefndarstörf Alþingis eins og þau þekkt-
ust fyrir einum til tveim áratugum eiga
hreinlega ekki við lengur. Það er ekki nóg
að pólitískir ráðherrar sem oftast eru sama
nterki brenndir og aðrir þingmenn, hafi
sér til halds og trausts og til að beita fyrir
sig öllurn sérfræðingum í viðkomandi
ráðuneyti og opinberum stofnunum,
þingnefndir verða einnig að hafa slíka
menn á sínum snærum. Þingflokkar fá til
þessa nokkurn styrk. en stöðugt vaxandi
starf þeirra samfara auknum kostnaði,
rannsóknarvinnu og staðreyndaöflun nær
hvergi því sem að er stefnt.
Enn má nefna leið, sem kanna ber vel
meðan uimræða stendur yfir, um breytta
kjördæmaskipan og endurskoðun stjórn-
arskrár, en það er fastara form og kjör
fleiri þingmanna af landslista flokkanna á
landsvísu. Á ég þá við að þar skiptist á
menn sem sjá yfir næstu þúfur og hafi
þrek til að klífa fjallið til að sjá hvað tekur
við hinumegin, menn sem hafa lagt sig
eftir því að kynna sér hagi og háttu allra
landsmanna og hafa þá betri yfirsýn og
þekkingu, en þeir sem aðeins skyggnast
10 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ