Sjómannadagsblaðið - 01.06.1981, Blaðsíða 82

fyrir verðmætum landsins og þeir
fóru betur en áður að hagnýta sér
þær orkulindir og það afl sem bjó í
skauti fósturjarðarinnar. Sterk
vakning var hafin. Bölsýni og
dapurleiki urðu að víkja fyrir
bjartsýni og lífsþrótti. Margra
alda kúgun og margskonar óáran
hafði um langt skeið lamað orku
þjóðarinnar í baráttu hennar fyrir
tilveru sinni. Nú sáu menn fyrst
fyrir alvöru, hvílík þörf var á
nýjum átökum, ef þjóðin átti að
verða sönn framfaraþjóð.
Sagan geymir nöfn þeirra
mörgu ágætu manna, er drýgstan
þáttinn áttu í því að þjóð vor náði
því að verða fullvalda. En slíkt
kostaði langa og stranga baráttu.
Þjóðin hafði áður verið eins og í
fjötrum ófrelsis. Nú var þeim
fjötrum svipt af þjóðinni og hún
gat nú loks rétt úr sér. Þjóðin tók
að leggja rækt við bókmenntir
sínar og þau andlegu verðmæti er
hún átti geymd — af þeim dýr-
mæta fjársjóði gat hún sífellt tekið
og fengið hvatningu og styrk. Sá
stórfelldi menningararfur lýsti
henni langt fram á veginn. Það
tókst líka að koma á stórstígum
framkvæmdum, sem gerbreyttu
lífsviðhorfi þjóðarinnar.
í fáum löndum hafa breyting-
arnar orðið eins miklar og hér hjá
oss. Er það að þakka þrotlausri
baráttu fyrir bættum kjörum
lands og þjóðar. Þjóðin tók að
skilja það hvílík heill og gifta
fylgir því landi sem skilur, hve
mikilvægt það er að verða frjálst
og óháð. Áður áttum vér t.d.
skipaferðir og vöruflutninga að og
frá landi undir erlendum þjóðum
og var það oft hending ein sem
réði því hvort skip kæmi hingað
eða það dróst á langinn til stór-
skaða fyrir þjóðina, því að undir
skipaferðunum næst framleiðslu
landsmanna var og verður efnaleg
afkoma vor íslendinga að miklu
leyti komin.
Þegar þjóðin réðist í það stór-
virki fyrir 25 árum síðan, að taka
siglingar landsins í sínar eigin
hendur, var stórt spor stigið í átt-
ina í frelsisbaráttu vorri, enda
hefir það orðið oss til sannrar
blessunar og þjóðþrifa, og var
þetta oss ómetanlegur styrkur í
ófriðarbáli því er þá geisaði um
heiminn. Aukning skipastóls vors
varð til þess að efla framfarir og
möguleika vora út á við með
bættum verslunarviðskiptum við
útlönd. Sjálfstæðisþráin var
vöknuð í hugum og hjörtum
þjóðarinnar og henni varð að
fullnægja.
Frelsishreyfingar þær sem
gengu yfir löndin, bárust einnig
hingað heim til íslands og eftir
langa baráttu tókst að endur-
heimta sjálfstæði það er þjóðin
hafði átt í upphafi Islandsbyggðar
(en að nokkru leyti glatað fyrir
löngu).
Nú rann upp fagur frelsisröðull
yfir landi voru og þjóð. Menn fóru
að trúa og treysta á landið og þau
framfaraskilyrði er það byggi yfir.
Framfarirnar urðu svo hraðar,
að fá lönd hafa sömu sögu að
segja og vér íslendingar í þeim
efnum, það sem af er þessari öld,
en þess ber líka að gæta að við
höfum dregist langt aftur úr öðr-
um nærliggjandi löndum, þjóðin
bjó að sínu fyrra kyrrstöðu lífi.
Frá einangrun og fásinni
breyttist þjóðin yfir í það að verða
menningarþjóð, sem stæði jafn-
fætis öðrum þjóðum í ýmsum
efnum. Vér þekkjum allir hið
heilladrjúga starf Jóns Sigurðsson-
ar og hvílíkan þátt hann átti í því
að hefja þjóð vora áleiðis í áttina
til sannra framfara, hvílíka bar-
áttu það kostaði hann og sjálfsaf-
neitun.
Að honum hvarflaði aldrei sú
hugsun að gefast upp þótt erfið-
lega áhorfðist, því hann trúði á þá
tíð, þegar „sár fósturjarðarinnar
greru til fullnustu og gróandi
Oskum sjómannastéttinni
til hamingju
með Sjómannadaginn.
Þökkum framlag sjómanna til
uppbyggingar lands og lýðs
LÝSI & MJÖL HF.
76 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ