Sjómannadagsblaðið - 01.06.1995, Blaðsíða 63

gasi. Fannst mér lítið samræmi í því að
C r
ragna friði með óspektum og
stagsmálum, en við því fékk ég víst
lítið gert.“
Síbreytilegir kvótar
þessu spjalli hefur mig langað til að
§efa lesandanum mynd af því hvernig
í rauninni var um borð í far-
skipunum sem sigldu á stríðsárunum.
p , , D
cn þott ég hafi getið um margt finnst
niCr sífellt að svo mörgum spurn-
Ingum sé ósvarað. Ég hef minnst á að
°kkar senditæki voru innsigluð og
er vonlegt að menn spyrji hvað
^ftskeytamennirnir hafði þá haft að
gera?
^Vl er þá til að svara að helstu
'erkefnin voru að taka á móti dul-
^álsskeytum. Voru þau send frá
fiverpool af herstjórninni og þarf að
geta þess ag f,vert skip í skipalest hafði
s'tt sérstaka einkennis- eða kallmerki,
Sv° og skipalestirnar sjálfar. Sendu
tesku stöðvarnar út skeyti sem
Serstaklega voru ætluð hverri skipalest
°g gátu þau til dæmis verið þess efnis
a á tiltekum tíma yrði stefnunni
. reytt eða þá að f þ eim voru einhver-
aðrar áríðandi upplýsingar og
K1Panir. En til þess að ráða skeytin var
Urn borð í hverju skipi sérstakur dul-
J^álslykill og þurfti nokkra þjálfun til
i SS a^ 8eta Iesið úr honum. Þegar
P lét úr höfn fylgdi dulmálslykl-
nnm smákver, sem í voru eintómar
af^Ur. ^aS^r jafnan 1 upphafi skeytanna
bvaða blaðsíðu og úr hvað línu
yldi taka tölurnar út. Átti síðan
jjmist að leggja þær saman eða draga
*r frá tölum sem í skeytunum voru
g útkoman vísaði loks á setningu í
uðlyklinum. Fyrr var þýðingin
fengin! Stundum gat ein talnaröð
em var fimm eða sex stafir þýtt heilu
Setni
p, ngarnar.
0 vkra þjálfun þurfti til þess að nota
.ta eins og ég sagði, og var það
^íðg snemma á siglingaferli mínum á
Þessi mynd af Aðalsteini er tekin á þeim
tíma sem hann var hjá Ríkisskip.
Lagarfossi að ég lærði listina. Skipið
var statt í Halifax þegar menn komu
frá hernaðaryfirvöldunum og báðu
skipstjórann að koma á námskeið til
þess að læra notkun kvótanna. Við
biðum þá í höfn nokkurn tíma, en
námskeiðið tók tvo eða þrjá daga.
Skipstjórinn vékst ekki undan þessari
beiðni en óskaði eftir að ég kæmi með
sér og varð það þannig úr að ég fór
með honum á þetta „konvoj-
námskeið“ eins og við nefndum það.
Á námskeiðinu var stranglega brýnt
fyrir okkur að yrði skipið hertekið
bæri að eyðileggja þessa dulmálslykla
eins fljótt og auðið væri. Þá gerðu þeir
okkur grein fyrir því að Þjóðverjarnir
mundu ráða þetta allt saman — en
hins vegar mundi það taka þá það
langan tíma að skipalestin yrði að
líkindum komin úr allri hættu...
Hefur mér orðið hugsað að á þeirri
tölvutækniöld sem við nú lifum hefðu
kvótar sem þessir ekki komið að miklu
gagni! Nú hefði mátt lesa úr þeim á
nokkrum sekúndum."
Sjómannsferlinum lauk á
fjórða Goðafossinum!
„Ferill minn eftir að stríðinu lauk varð
all skrýtinn. Eins og ég sagði sigldi ég
hjá Rikisskip skamman tíma en árið
1945-1946 fór ég til Englands og
lærði flugumferðarstjórn. Ég lauk því
námi og kom heim rétt áður en við
Islendingar áttum að taka við
Reykjavíkurflugvelli af hernum. Fór
svo að ég starfaði við flugið í sex ár eða
til ársins 1951 þegar mér var sagt upp
störfum — og þá fór ég á sjóinn að
nýju.
Fyrst var ég viðloðandi heimastöðv-
arnar á Akureyri og f Eyjafirðinum, en
réði mig svo til Jökla hf. og þá enn til
Ríkisskip. En árið 1970 réð ég mig til
Eimskip aftur og var þar til ársins
1988. Ég byrjaði á Brúarfossi og
sigldi til Ameríku á sjöunda ár - alltaf
til Cambridge í Maryland þar sem
verksmiðjur Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna eru. Hins vegar endaði
ég farmennsku mína á Goðafossi -
þeim fjórða í sögu Eimskip - og má
segja að þar með hafi hringurinn
lokast! Þá hafði ég verið viðloðandi
sjóinn í 45 ár.
Já, fjarskiptatæknin var orðin breytt
þegar ferli mínum lauk. Þessi merka
tækni sem orðið hafði til þess að gera
stétt loftskeytamanna nauðsynlega var
nú um það bil að gera stéttina
ónauðsynlega - og má víst segja að nú
hafi hún gengið að henni dauðri! En
eftir að ég hætti siglingunum var ég
svo heppinn að fá vinnu við húsvörslu
og þrif í íþróttahúsi hér nærri í
Kópavoginum sem heitir Digranes.
Þar var ég þar til fyrir ári þegar ég
hætti að vinna.
Ég kvæntist árið 1963 danskri konu
að nafni Inger Stiholt og missti ég
hana fyrir tæpum tveimur árum. Við
eignuðumst þrjú börn sem nú eru
uppkomin. Elst er dóttir mín Sigríður
Sína, tölvunarfræðingur hjá Reikni-
stofu bankanna og eiga þau sambýlis-
^JANNADAGSBLAÐIÐ
63