Eimreiðin - 01.04.1952, Qupperneq 74

146
MÁTTUR MANNSANDANS
EIMItEIÐIN
magnað hinn dáleidda á þenna hátt í 20—40 mínútur, lætur
dávaldurinn hann vakna hressan og endumærðan. Að boði dá-
valdsins man hann ekkert hvað gerzt hefur, en hann er nú eftir
dásvefninn eins og nýr maður, hlaðinn starfsþrótti, og þessi til-
finning getur varðveitzt hjá honum frá viku til fjögra vikna eftir
ástæðum.
Ég hef áður ritað ítarlega um eðli og lögmál dáleiðslunnar í
bók minni, Dáleiðsluvísindin (1947) og í læknablaðinu Medical
World 31. dezember 1943, og orðlengi því ekki um það mál hér,
vil aðeins minnast á hina einföldu kenningu Heidenhams uffl
áhrif dáleiðslu á frumustarfsemi heilans: Tilbreytingarlaus hljóð
eða athafnir valda doða og svefni. Skyndilegur hávaði eða ljós-
glampi verkar aftur á móti þannig, að maður hrekkur upp og
glaðvaknar á svipstundu.
Hvað skeður þegar maður er dáleiddur í fyrsta sinn með þvl
að láta hann horfa stöðugt í einhvern bjartan hlut? Vitund hans
er beint algerlega að einni skynjan og allar aðrar útilokaðar.
Hann missir smásaman meðvitund um allt annað, og að síðustu
sér hann aðeins þenna eina hlut og hefur ekki meðvitund uffl
neitt annað. Þegar svo loks sjónstöðvamar em orðnar svo þreytt-
ar, að þær svara ekki lengur utanaðkomandi áhrifum, slokknar
líkamleg sjón hans algerlega og vitund hans verður eftir í eyð1
og tóm, hann er með öðrum orðum meðvitundarlaus. Hann hefu1'
verið færður út úr völundarhúsi þeirra fjölbreytilegu hugsana,
sem hver heilbrigður maður tekur við og sendir frá sér í önnum
daglegs lífs, og leiddur út á víðáttu algleymisins með eina hug-
sýn aðeins að leiðarljósi, sem allur hugur hans beinist að. Að
lokum lykst svo þetta algleymi um hann til fullnustu og þesS1
eina hugsýn hverfur einnig. Hugur hans er orðinn myrkur og
tómur geimur.
Inn í þenna myrka og tóma geim getur nú dávaldurinn varp-
að hugsýnum frá sjálfum sér. Eins og ljósgeisli, sem leggur 11111
í koldimmt herbergi, skín með margföldum styrk og ljóma vegna
andstæðu myrkursins og útilokun allrar birtu, þannig orka hug'
sýnir þær, sem dávaldurinn blæs hinum dáleidda í brjóst, með
margföldum krafti á ímyndunarafl hans.
Dávaldurinn getur að vild hrifið dáleiddan mann úr máttleysl
dásvefnsins. Þetta máttleysi er því ekki algert eins og þegar um