Eimreiðin - 01.01.1962, Blaðsíða 27

EIMREIÐIN
15
bjóða i
ar.,. ’ Par sem enginn skáldlegur andi hefur snortið hjarta hins strit-
, nianns.
fyrst Ut en lengra verður haldið vil ég taka fram, að ég sneiði ekki
er °g P'emst að pólitískum vinstri sinnum með jiví, sem að framan
iaf Róttækar félagslegar hugsanir eru eðlilegt fyrirbrigði í skáldskap,
Cí,011. jaær séu ekki orðnar annað en stíllaust viðlag liðinna ára.
seií) ^ ó'ka óréttlátt, raunar fjarstæða, að veitast fyrir Jjetta að skáldum,
Uril ðu sína æskubjörtu tíma í harkalegri baráttu fyrir bættum kjör-
vfj, 1 Pýðunnar. Ég hef sjálfur þrælað á torgum og á eyrinni í Reykja-
seð> hvernig fáfræðin og fátæktin héldust í hendur. Ég hef líka
ennl - 1 svett °g veit, hvernig jrar hagaði til. Afleiðingar stritsins sitja
mikiU 1 skrokknum á mér. Við megum lofa skaparann fyrir jiað, að
óQl lællr rithöfundar tvíhentu pennann til stuðnings við þær mann-
afþyg þjóðmálastefnur, sem mótuðu baráttuna fyrir bættum kjörum
.4^:°*4 Jressu sviði er sífellt eitthvert verk að vinna.
^Qð reynsla er jafngömul mannkyninu, að innblástursafl pólitiskra

Uana
stin i
nægir ekki til listsköpunar nema takmarkað tímabil. Þegar
Ur j^J1 ‘ðmennt gerð að kaupakonu ákveðinna og einhæfra stefna verð-
sk4l[1 n e*nskisvert kák. En eðlileg og jafnvel fálmandi vitund ungra
vig] . er ekkert lítilmótlegt atriði, heldur sönnun knýjandi vaxtar-
1 sm^ !' menningarleg tjáning ungra manna, sem reyna að ná sér
pólf,- , Pu af frægð með undirlægjuhætti gagnvart ónáttúrlegri þenslu
'sPra
stöð.
en
er
áróðursafla, á ekkert skylt við listræn viðhorf og lífsskoðan-
ri| eingöngu sauðfróm nægjusemi, mótuð andlegri kúgun og
f-U h-,*
Við j 1 ° er ekki Jsetta fyrirbrigði, sem hefur gert mér gramt í geði
iirejt jSttlr sumra íslenzkra bóka. Þetta viðhorf er fyrir löngu orðið
Vrigj^ frjálsum erlendum menningarþjóðum, og íslandi stafar Jraðan
PYggju ítta- Hættan felst í Jrví, hvernig unga kynslóðin tekur tóm-
Sr-lnu dauðadýrkuninni, dulspekifálmi hermikrákanna, kjafthætti
^tjýjj, a'tna, slátrurum fornrar ljóðahrynjandi, öllu hinu bísjrerta og
iti^^da sérsinni, sem mörg skáld Evrópu hafa hallast að í Jrreng-
h'ki v Slttum, eftir að yfirdrepsskapurinn og hræsnin í einu stærsta
\Sjótialdar, senr átti sér eitt sinn mikil skáld, hefur gert margan
kj a,ttanninn snauðari en nokkurn betlara.
*'Verju n§u íslenzku skáldin Jrekkja menningu þjóðar sinnar að ein-
úrSasm, eiga þau að geta fundið sköpunarþrá sinni örugga land-
P)t)ar . ulltum brimgarði. En þegar sum Jreirra haga seglum eftir alls
attleysum, virðist Jrað vegna Jress, að um Jrau er villt, skyggni
^&rvej-g Jmoskað og þjálíað í skóla hinna sígildu Jrjóðlegu menn-
et> bre 1ntæta- Þau vilja finna sjálf sig í skini erlendra hrævarelda,
S ast með Jjví sjálfum sér.