Ægir - 01.01.1925, Blaðsíða 21

ÆGIR
13
þess að halda úti eins mörgum björg-
unarskipum og þyrfti, ef um landsfjelag
væri að ræða.
Björgunarskip mundi vafalaust koma
að ágætu liði við suðurströndina, og
sennilega á Faxaflóa á vetrum, þar sem
sjór er sóttur á opið haf, brim geta
hamlað landtöku og aflandsstormur hrek-
ur báta frá landi. Þarna er og »Þór«
Vestmannaeyinga, sem hefir komið að
ágætu liði, bæði í þessum efnum og sem
strandvarnarskip. Mætti þó enn þá meira
gagn af skipinu hljótast i báðum þessum
efnum, ef val þess hefði betur tekist.
Nú bggur á næstu árum fyrir, að
landið taki í sínar hendur strandvarn-
irnar að öllu leyti, jafnskjótt og land-
helgissjóður er þess megnugur. Pað er
sjálfgefið, að sameina björgunarskipahug-
mgndina við strandvarnarmálið. Við höf-
um ekki bolmagn til þess að halda úti
sérstökum björgunarskipum, eins og sak-
ir standa. Menn eru og nú komnir á þá
skoðun, að heppilegra sé að hafa skipin
fleiri og smærri, að eins að þau séu
traust og hraðskreið. Með tímanum ætti
mikið lið að verða að björgunarstarfi
þessara skipa.
En nú er á það að líta, að björgunar-
skip koma að litlu liði víða við land.
t*au geta í mörgum tilfellum bjargað
árabátum og minni vélbátum í aflands-
stormum, eða ef vél bilar og sigling er
eigi tiltækileg. Flest stærri sjóslysin eiga
sér stað í aftakaveðrum í myrkri og hríð-
um, þegar ókleyft er að koma við björg-
un af öðrum skipum. Úrræðið mun þá
oft að leita undan stormi; en það hefir
oft orðið feigðarráð og mörgum bátnum
grandað.
Allmikið hefir verið gert að þvi, að
útbreiða hið svonefnda rekakkeri, sem í
slíkum tilfellum heíir að ágætu haldi
komið. Hefir ristjóri Ægis í mörgum
blaðagreinum og á annan hátt brýnt
rækilega fyrir sjómönnunum að nota
þelta ódýra og auðvelda björgunartæki,
en ekki fengið jafn almenna áheyrn sem
skyldi. Rað eru mýmargar sannanir fyrir
því, að rekakkerið hefir beinlínis bjargað
bátum frá augljósri tortímingu. Skemst
á að minnast ofveðrið mikla 29. jan.
siðastl. Þá bjargaði breiðfirskur skipstjóri
(Oddur Valentínusson) bát sínum með
því að binda saman lóðarbelgi og hnýta
í þá lóðarstrengi. Báturinn rak siðan
fyrir þessu í þrjár klukkustundir og
varðist vel. Engan vafa telja hlutaðeig-
endur á þvi, að bátur þessi hefði farist,
ef þetta ráð hefði eigi verið upp tekið.
Enda fórst og annar af líkri stærð á
sömu slóðum þessa nótt. En hann hafði
ekki rekakkeri, og vafalaust hefir þetta
ráð Odds eigi verið tekið þar. Svipuð
dæmi um gagnsemi þessara akkera eru
mörg.
Ætla mætti nú, að sjómenn væru óð-
fúsir á að nota rekakkerin, þegar svona
augljós dæmi um gagnsemi þeirra eru
fyrir hendi. En notkun þeirra miðar
hræðilega hægt áfram. Hér vestra hafa
farist nokkrir vélbátar (í hörðum á-
hlaupaveðrum, þegar ekki hefir verið unt
að beita i sjó, og sjálfsagt eigi heldur
hægt að nota segl. Það er átakanlegt að
hugsa til þess, ef slíkt áhald, eins og rek-
akkeri hefði getað bjargað — þó ekki
væri nema einum þessara báta — og
hafa það ekki í bátnum. En það eru
sterkar líkur fyrir því, að svo hefði orðið.
Ýmsir hafa talað um það í mín eyru,
að rekakkerin væru fyrirferðamikil í
smærri bátum. Ekki vil eg neita þvi, að
þetta kunni að hafa við einhver rök að
styðjast. En yfirskynsáslæðu hygg eg
þetta vera eigi að síður. Reir sem vilja
hafa akkerin með, koma þeim ofurvel
fyrir,