Ægir - 01.02.1931, Page 13
ÆGIR
35
farin ár hafa verið hvert öðru betra hvað
fiskigengd og aflabrögð snertir, en reynzl-
an hefur sýnt, að skifst hafa á fiskiár
og nskileysisár; gæti maður af þeirri
reynzlu freistast til að álykta, að koma
kynnu aflatregari ár, en hvar stöndum
við Islendingar þá, þegar útvegurinn
hefur barist i bökkum í góðærinu nú
undanfarið.
Ekki ætla ég mér þá dul, að ég geti
svarað annari spurningunni; vænti ég að
fróðir menn og kunnugir sölumöguleik-
um í umheiminum, láti til sin heyra um
það, hvort gerlegt væri að afla nýrra og
hagkvæmra sölusambanda. — Kunnugt
er, að Norðmenn gera mikið að því, að
afla fiski og fiskiafurðum sínum álits, og
auka sölu hans sem viðast út um heim,
og að þeim hefur orðið mikið ágengt í
þvi efni. Vert er í þessu sambandi að
minnast þeirra tilrauna er gerðar hafa
verið með sölu á frystum fiski. Virðist
mér, að hér sé um athyglisverða nýjung
að ræða, sem vert væri að styðja með
fjárframlagi af alþjóðarfé; það er alltaf
vert að styrkja einstaka menn, er fórna
fé og fyrirhöfn til að ryðja nýjarbrautir
i þágu alþjóðar.
Þá kem ég að þriðju spurningunni. Eg
tel engan vafa á því, að mörgu má breyta
til batnaðar frá því sem núermeðsam-
vinnu og hagsýni án þess að það þurfi
að skerða aflafenginn.
í því sambandi vil ég sérstaklega taka
fram : betri meðrerð veiðarfæranná, mínni
beitueyðsla, samkaup á veiðarfærum, salti
o. fl.. samtryggingu fiskiskipanna heima
i hverri veiðistöð, vátrjrggingu veiðar-
færanna.
Þess hefur oft verið getið, að togarar
hér, færu illa með veiðarfæri sín, og sé
það rétt hermt að útlendir togarar, sem
verða að sækja afla sinn um óravegu,
að íslandsströndum, hafi sæmilegan arð
af veiðiferðum sinum, þar sem íslenzk
togarafélóg standa nú mjög höllum fæti,
þrátt fyrir betri aðstöðu, hlýtur manni
að koma til hugar, hvort afkomumunur-
inn liggi ekki að verulegu leyti í því, að
útlendingar séu varfærnari og aðgætnari
með veiðarfæri sin.
Hjá línuskipum og vélbátum mun hið
sama koma fram; menn gæta þess ekki
nægilega, að öll þau veiðarfæri er tapast,
hvort sem það er fyrir óviðráðanlegar
orsakir eða fyrir kæruleysi, er margfald-
ur skaði: lína með ábót, beita, olía og
vinna. Það verður því að vera ófrávíkj-
anleg regla, að fara svo varlega með
veiðarfæri bæði f landi og á sjó, sem
frekast er unnt, svo að þau endist sem
lengst og verði að sem beztum notum.
Hér sunnanlands, að minnsta kosti,
befur beitueyðslan gengið úr hófi fram
á síðari árum. Áður var notuð ljósabeita,
en litil sild; nú er það undantekning, ef
notuð er önnur beita en sild, misjafn-
lega verkuð, en rándýr, og í öðru lagi
er beitan svo stórt skorin, að engri átt
nær. — Með því að nota ljósabeitu að
x/6 hluta og skera ekki stærri teninga en
svo, að 10 kilo nægi á bjóð, telst mér
til að sparnaður á þeim lið muni á bát
er rær 40 róðra á vertíð, 800—1000 kr.
Á þvi er enginn vafi, að með samtök-
um allra er í hverri veiðistöð búa, um
samkaup á salti og veiðarfærum, væri
hægt að spara afarmikið fé. Sé fengið
skip á sumrin með salt er nægilegt væri
til næstu vertiðar, væru þar fundnir pen-
ingar, er nú fara i flutníngskostnað, húsa-
leigu, vinnulaun, álagningu milliliða o.fl.
Að visukæmi hér á móti rýrnunásaltinu,
en sú rýrnun nemur hvergi nærri móti
þeim liðum, sem hér hefur verið bent á.
Sparnað á salti með þessu fyrirkomu-
lagi, má gera 10 kr. á smál., og á veiðar-
færum 20—30'’/«.