Ægir - 01.09.1982, Qupperneq 11

^lum. Þessi nýja stétt hefur undanfarið mjög
1 afskipti af hvalveiðum og selveiðum meðal
annarra mótmælaaðgerða.
tkki fer á milli mála, að þessir menn hafa haft
vr,ndi sem erfiði, hvað varðar hvalveiðar og sel-
ve) ar- Búið er að samþykkja bann við hval-
e' um, eins og rakið er hér að framan, og haft er í
°tunum við þær þjóðir, sem tregðast við að hlíta
k'Wsamþykkt.
argar þjóðir hafa lagt hömlur á innflutning
le'ft-fUrÖa C^a dannad hann alfarið með þeim af-
g' lnSum, að lífsafkomu fólks er stefnt í voða.
okkV -Cr nærtæicast dæmi um næstu nágranna
ar í vestri — Grænlendinga. Þar eru selveiðar
ö' dvægur þáttur í þeirra lífsafkomu og ekki í
nnur hús að venda, nema með enn meiri röskun
þjóðfélagshátta þar og þykir samt mörgum nóg um
þegar.
Nú má aftur spyrja hvort þessi stétt manna láti
staðar numið?
Sennilega verður svo ekki. Þetta fólk hefur úr
óskiljanlega miklum fjármunum að spila og eru
ekki líklegir til að lýsa sjálfa sig atvinnulausa. Ugg-
laust mun það leita sér að og finna annan málstað
og halda áfram mótmælum á öðrum sviðum
a.m.k. á meðan það hefur ágæta lifsafkomu af
slíkum mótmælum.
Ef við tökum mótmælum þessara atvinnumanna
þegjandi og án gagnaðgerða, lendum við á hættu-
legri braut. Við trúum þá ekki lengur á eigin mál-
stað — að við stöndum skynsamlega að þessum
veiðum.
^elveiðar og framleiðsla
selafurða á Nýfundnalandi
fu^ár Elísson og Jón Páll Halldórsson sóttu árs-
^nd Fisheries Council of Canada, Halifax Nova
f °*la’1 byrjun maí s.l. Notuðu þeir tækifærið að
erjn 1 ^knum og kynntu sér eftir föngum selveiðar
f einicum hvernig selurinn er nýttur á Ný-
oalandi. Fer skýrsla þeirra hér á eftir.
þe lu áttum þess kost að ræða við menn kunnuga
rj»Ssurn málum, svo og menn, sem beinlínis eru
Ve nir Vlð framleiðslu selafurða, þ.m.t. forstjóra
jjj smiðju, sem vinnur skinn og spik, forstöðu-
f nn rannsókna í því skyni að auka og bæta nýt-
Nýf Seiafurða> fulltrúa sjávarútvegsráöuneytis
ttiái Undnaiands, svo og vararáðherra sjávarútvegs-
aia þar.
sartfe^ Undanteiínmgum fer nýting sels fram með
lýst 3 ^ætti á Nýfundnalandi og i Noregi, eins og
er 1 ítarlegri skýrslu Einars Hreinssonar.
tje ndantekningarnar felast einkum i öðrum
lejt z. uyenJum á Nýfundnalandi og um leið við-
Ve ? td að mæta eftirspurn selkjöts til manneldis.
^ Ur vikið að því síðar.
?..Veidar farn fram með svipuðum hætti í báð-
við Öndum> enda stunda Norðmenn allmiklar sel-
sne^ Vl^ A-strönd Kanada síðla vetrar og
mma vors ár hvert.
Á undanförnum árum hafa veiðst á þessum
slóðum á þriðja hundrað þúsund sela, mest sam-
kvæmt veiðiheimildum, sem veittar eru í sam-
ræmi við stofnstærðarmælingar. Er hér aðallega
um að ræða vöðusel, en einnig blöðrusel og i
minna mæli landsel. Veiða Kanadamenn hátt í 200
þús. seli árlega, þar af á þessu ári um 170 þús.
vöðu- og blöðruseli. Um veiði Norðmanna á þess-
um slóðum er getið í skýrslu Einars Hreinssonar.
Vöðuselsstofninn telur nú um 2 millj. dýra. Selur-
inn fjölgar sér mjög ört, ef hann er látinn óáreitt-
ur, eða um 5—6% árlega, samkvæmt rannsókn-
um, sem gerðar hafa verið í þessu efni.
Eins og er mun meira vera um strandveiðar sels á
Nýfundnalandi en í Noregi einkum til að afla kjöts
til manneldis, þótt skinn og spik sé jafnframt nýtt
eftir föngum. Nýting skinna og verkun er hin sama
og í Noregi, enda náin samvinna fyrirtækja á báð-
um stöðum.
Þá er spik unnið með svipuðum eða sama hætti.
Aðalframleiðslan fer fram í smábæ skammt frá St.
John’s í aflagðri (í bili a.m.k.) hvalstöð. Spikið
er brætt í þrýstisjóðurum. Framkvæmdastjóri
fyrirtækisins fullyrtu þó að ekki væri síður auðvelt
að bræða spikið í venjulegum lifrarbræðslum.
ÆGIR — 459