Ægir - 01.09.1989, Side 28
476
ÆGIR
9/89
meira en þunga sinn á ári, er
ávinningur í því að veiða ránfisk-
ana meðan þeireru smáir, þ.e.a.s.
áður en þeir eru orðnir nógu stórir
til að höggva skarð í aðra stofna
svo um muni.
Þessi árangur er allur annar en
næst með sömu útreikningum
með einstofnslíkani. Þá dregur
aukin veiði úr afla þegar til
lengdar lætur. Það gerist vegna
þess að þorskur, ýsa og lýsa í ein-
stofnslíkani geta stækkað án þess
að það bitni á fiski sem verður
þeim að bráð. Því verður þar
engin aflaskerðing á dæmigerðum
tegundum bráðar, eins og síld og
spærlingi. Útkoman verður eins í
báðum líkönum fyrir ufsa og
makríl, þar sem hvorki fannst ufsi
né makríll í maga ránfiskanna árið
1981, og þeir eru því ekki háðir
styrkleika ránfiskanna.
Þá má einnig nota líkanið til að
reikna út áhrifin af stækkuðum
möskva við veiðar á neyzlufiski.
Evrópubandalagið hefur um árabil
vísað til útreikninga með venju-
legum einstofnslíkönum þegar
það hefur knúið á um stækkun
möskva við þær veiðar. Enn verður
niðurstaðan ólík eftir því hvort
reiknað er með fleirstofnalíkani
eða einstofnalíkani, þar sem ein-
stofnalíkanið bendir á aukinn afla,
en fleirstofnalíkanið bendir á afla-
samdrátt þegar til lengdar lætur.
Henrik Gislason segir að lokum
í grein sinni, að Ifffræðileg ráðgjöf
í fiskveiðum sé á krossgötum.
Menn treysti ekki lengur áliti sem
miðist við einn stofn, en hafi ekki
reynt fleirstofnalíkönin til hlítar,
svo að menn þori að nota þau í ráð-
gjöf. Auk þess bjóða fleirstofna-
líkönin upp á nýjan ágreining. Ef
menn vilji t.d. auka síldveiðar í.
Norðursjó, megi gera það á
tvennan hátt, annaðhvort með því
að draga úr síldveiðum, svo að
síldin fái að stækka, áður en hún
er veidd, eða með því að auka
veiðar á þeim tegundum sem lifa á
síld. Ekki verði hlaupið að því að
komast að niðurstöðu um hvort
eigi að gera.
Ef ráða ætti slíku máli til lykta
með atkvæðagreiðslu t.d. á Fiski-
þingi, hljóta afbrigðin að verða
mörg. Ágreiningur kann að verða
um hvort notast eigi við einstofns-
líkan eða fleirstofnalíkan og mörg
álitaefni eru um hvernig fleirstofna-
líkönin eigi að vera. Líkönin hljóta
a. m. k. að verða háð möskva-
stærð. Einnig hljóta að koma upp
ágreiningsefni sem byggjast a
ólíkum hagsmunum. Hvert líkan
gefur eigin niðurstöðu þar sem
flest hangir saman. Því verður
niðurstöðunni ekki breytt með tak-
mörkuðum breytingartillögum,
heldur yrði um að ræða breyti-
legar heiIdartiIlögur. Tillögurnar
hljóta að verða þannig vaxnar að
þeim verður ekki raðað upp með
neinum rökum til atkvæða-
greiðslu. Málið verður því bezt
leyst með því að leggja fram heild-
artillögur sem aðilar málsins taka
afstöðu til með forgangsröðum
með uppgjöri samkvæmt aðferð
Borda. Líklegt er að forgangs-
röðun þátttakenda verði breytileg-
Þá verður engri einstakri fylkingu
eignuð ábyrgð á niðurstöðu upp-
gjörsins, heldur mun ábyrgðin
dreifast á þátttakendur í mis-
jöfnum mæli.
Höfundur er dr. scient. og stundar
þjáöfélagsrannsóknir.
Ertþú
kaupandi
Útvegs ?
Viltþú vita hve mikiö
fiskmagn var unniö í hverri
verstöö landsins á sl. ári
svoogsl. 10 ár?
Viltþú vita um afla og
aflaverömæti allra báta
og togara á sl. ári?
Viltþú vita hvaö hvert
fiskvinnslufyrirtæki á landinu
tók á móti miklu fiskmagni
ásl. ári svo og afla-
verðmæti þess fisks?
Útvegur 1988
er rétt ókominn.
Gerist áskrifendur.
Fiskifélag íslands
Sími 10500 - Pósthólf 20 -121 Reykjavík